Пленарлық баяндамалар

ЦИФРЛЫҚ БІЛІМ БЕРУДІ ТРАНСФОРМАЦИЯЛАУ:
ЦИФРЛЫҚ ПЛАТФОРМАЛАР ЖӘНЕ ТЕХНОЛОГИЯЛАР 
ТРАНСФОРМАЦИЯ ЦИФРОВОГО ОБРАЗОВАНИЯ: 
ЦИФРОВЫЕ ПЛАТФОРМЫ И ТЕХНОЛОГИИ 
201 
Бүгінде жасанды интеллект әлемдегі ең маңызды технологиялардың біріне айналуда. 
Әлемдік тәжірибеде жасанды интеллект технологияларын жылдам және кеңінен қолдану, сондай
-
ақ еліміздің өмірінде осындай цифрлық ақпаратты пайдаланудың жоғары сапасын қамтамасыз ету, 
осы салада білікті кадрларды даярлау үшін қолайлы жағдайлар жасау 
- 
бүгінгі күннің талабы. 
«Жасанды интеллект» терминін алғаш рет 1956 жылы Дортмунд конференциясында Джон 
Маккарти және оның әріптестері Марвин Ли Мински, Натаниэль Рочестер, Клод Шеннон ұсынған. 
Джон Маккарти бұл терминді енгізген деп есептеледі. Осы уақыт ішінде көптеген ғылыми 
зерттеулер жүргізілді және жүргізілуде, нәтижесінде жасанды интеллектті қолдану аясы тез 
кеңейіп келеді. Бүгінгі таңда жасанды интеллект денсаулық сақтау, энергетика, тау
-
кен өнеркәсібі, 
ауыл
шаруашылығы, білім беру, машиналарды жетілдіру, дауыстық көмекшілер, онлайн чаттар 
мен коммуникациялар, бағдарламалық жасақтама жасауда тиімді қолданылу үстінде.
Біздің өмірімізге жасанды интеллект енгізілгеннен кейін басында біз тек кинода және 
әртүрлі
фантастикалық романдарда көре алатын көріністердің көпшілігі шындыққа айналады. 
Біріккен Ұлттар Ұйымының мәліметі бойынша, 2022 жылға қарай жаһандық жалпы ішкі өнімнің 
төрттен бір бөлігі цифрлық технологияларға тәуелді болады деп күтілуде және ең дұрыс 
стратегиялық бағыт осы бағыттағы жұмысты жеделдетуге және дамытуға баса назар аудару болып 
табылады.
Елімізде білім беру саласында ІТ технологияларды қолдану шеңберінде жасанды 
интелектілердің бастапқы элементері зерттеліп, К.Д.Бузаубакова[1], К.М.Беркимбаев
[2], 
Г.Ж.Ниязова [2], Г.С.Искендірова [2],
Ж.К.Сагалиева [3] және т.б. ғалымдардың еңбектерінде 
жарық көрген.
Қазіргі таңда Канада, Сингапур, БАӘ, Финляндия, Жапония, Қытай, Италия, Тунис, 
Ұлыбритания, АҚШ, Швеция, Мексика, Еуропа Одағы, Кения, Дания, Франция, Австралия, Корея 
Республикасы, Үндістан және Германия сияқты елдер бүгінде әлемдік тәжірибеде жасанды 
интеллектті дамыту стратегияларын ұстануда.
Жасанды интеллект тұжырымдамасын анықтамас бұрын, біз интеллекттің не екенін білуіміз 
керек. Интеллект (лат. intellectus3 
— 
білім, түсіну, қабылдау, ақыл) 
- 
адамның ақыл
-
ой қабілеті; 
санадағы өмірді, қоршаған ортаны, ойлауды, оқуды және оқуды, әлемді тануды және әлеуметтік 
тәжірибені қабылдауды дәл бейнелеу және өзгерту қабілеті; әртүрлі мәселелерді шешуде шешімге 
келу, ұтымды әрекет ету, оқиғаларды болжау қабілеті болып табылады екен [4, 336
-
368 бб]. 
Интеллект қабылдау, есте сақтау, пайымдау және ойлау процестерін қамтиды. Интеллекттің 
дамуы туа біткен дарындылық, ми көлемі, белсенді әрекет, өмірлік тәжірибе сияқты әлеуметтік 
факторларға байланысты. Интеллект деңгейі адамның іс
-
әрекеті мен психологиялық тестілердің 
нәтижелері бойынша да анықталады. Жоғарыда қарастырылған "интеллект" ұғымынан интеллект 
тек адамдарда болады және адамның ақыл
-
ой қабілетінің нақты өлшемі болып табылады деген 
қорытынды жасауға болады. Психологтардың арнайы әдістерінің көмегімен адамның 
интеллектуалды (психикалық) деңгейін анықтау тәжірибелік жолмен мүмкін болды.
Жасанды интеллект пен интеллекттің анықтамалары әртүрлі. Мұның басты себебі 
- 
мидың 
қасиеттері әлі толық түсінілмеген. Адам миы сансыз құпияларды сақтайды. Дегенмен, біз ми 
жұмысының әдістері мен принциптерін толық түсінбейміз, мидың жұмысы туралы негізгі 
біліміміз нейрондармен және олардың белсенділігімен шектеледі. Миды толық зерттеу үшін 
алдымен мидың қалай жұмыс істейтінін түсіну және түсіндіру қажет. Бұл неврологияның 
қалыптасуына және сәйкесінше білім берудің ми тәсіліне әкелді. Мидың алгоритмін талдау 
компьютерлердің немесе ақылды машиналардың дамуына үлкен үлес қоса алады.
Жасанды интеллектті Джон Маккартидің өзі анықтады. Ол жасанды интеллектті 
«Интеллектуалды адам тәрізді машиналарды, әсіресе интеллектуалды компьютерлік 
бағдарламаларды құрудың ғылымы мен техникасы» деп анықтады. Тиісінше, компьютерді 
жасанды интеллект деп атауға болады, егер ол ойлау, проблемаларды шешу, түсіну және 
жалпылау, яғни когнитивті қолдану сияқты адамның мінез
-
құлқын көрсеткен.
Жасанды интеллектті зерттеген және осы саладағы көптеген ғылыми басылымдардың 
авторы болған тағы бір ұлы ғалым Нильс Нильссонның айтуынша, жасанды интеллект 
– 
бұл, 
табиғи интеллектке еліктеу жасауға бағытталған теориясы болып табылады. 

жүктеу/скачать 9,68 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: