ПОӘК 042-14-02-03 20. 280/02-2012 Баспа №1 01. 09. 2012ж

1. Сандық индикаторда қандай сан жанады?

Сұлбаны анализдей отырып, элементтердің кіріс және шығысына логикалық деңгей қоямыз. Дешифратор кірісінде сигнал деңгейлері сәйкес келмейді.Бірінші немесе DD2 екінші шығысы активті бола алады. Барлық жағдайда DD1 логикалық элементінің сигнал деңгейлері де сәйкес келмейді. Сатылы түрде оның тура шығысында -1, инверсті-0. DD3 кірісіне қосындысы 5 немесе 6 болатын сигнал береді. Бұл жағдайдың кез-келгенінде кері байланыс тізбегі бойынша сумматордың кіші разрядының кірісіне 1 беріледі,онда S=6. Бұл кезде DD4 түрлендіргішінің кірісінде логикалық деңгей 3 санының кодына сәйкес келеді, HG1сандық индикаторында жанады.

1. 
   Триггердің негізгі анықтамасы.
   
2. 
   Триггерлердің жіктелуі.
   
3. 
   Триггеердің функционалдық сұлбада белгіленуі.
   
4. 
   Триггердің уақыттық диаграммалары.
   

Кез-келген триггерлiк құрылғының негiзiн тұрақты керi байланысты сақиналы екi инвентордағы жады ұяшықтары құрайды. (сур.8.1). Қорек көзі қосылған кезде логикалық элементтер беріліс сипаттамаларының активті облысында бола алмайды.Ұяшық шығысында инверсті деңгейлі Q және екі жағдайдың біреуіне ауысады. Бұл ұяшық жағдайы қорек көзі қосылып тұрғанша сақталып тұрады.

Асинхронды (тактіленбейтін) RS-триггерде (сур.8.2,а) жоғарыда айтылған жады ұяшықтарына S кірісіне (құрылғы Q=1 жағдайында) немесе R кірісіне (Q=0 жағдайында ) логикалық 1 беру арқылы басқаруға болады. Егер біруақытта беріп,одан кейін екі кірісінен де логикалық 1 алып тастаса, онда триггер жағдайы анықталмаған күйде болады (8.1 суреттегідей).

 Тактіленетін RS-триггер (сур.8.3) өз жағдайын С кірісіне тактілік импульс келгенде ғана өзгерте алады. Тактілік импульстар арасындағы R және S ақпараттық кірісіне әсер етуші бөгеттер, триггер жұмысына әсерін тигізбейді. Рұқсат етілмейтін жағдай CRS=1 болып табылады .

а) ЖӘНЕ –НЕ логикалық элементтерінде триггердің құрылуы;

б) Триггердің функционалдық сұлбада белгіленуі;

в) Триггер жұмысын анықтайтын, уақыттық диаграммалар.

 Қорек көзін қосқан кезде триггер жағдайы анықталмаған күйде қалады (Q шығысындағы үзік сызық). S және C кірісіндегі бірлік деңгейлер сәйкес келгеннен кейін триггер бірлік жағдайда құрылады..

D-триггердің бір ақпаратты (D) және тактіленетін(С) кірісі бар (сур.8.4). С=1 кезінде ол қайталағыш ретінде жұмыс істейді (Q=D). С=0 ауысу кезінде триггер жабылып және сақтау режиміне ауысады (D кірісіне ақпаратты алады).Бұндай триггерлер жөнінде,ол тактілі импульстің тұрақты деңгейімен тактіленеді деп айтады.

Сур.8.4

Сур.8.5

Жұп немесе Т-триггер (сур.8.6) Т жұп кірісіне әр импульс келуімен, ол жағдайын қарама-қарсы өзгертеді. Ол динамикалық кірісті RS- және D-триггер базасында құрылады.

Көбінесе әмбебап функцияны JK-триггер орындайды (сур.8.7). Ол динамикалық кірісті RS-триггер базасында құрылады, бірақ одан айырмашылығы J және K ақпаратты кірісінде логикалық бірлік сәйкес келгенде,жұп сияқты жұмыс істейді.

Сур.8.7

Сур.8.8. RS- және JK-триггерлер жағдайының кестесі