Иерархиялық және желілік құрылымдарды көрсету

Тоғай тәрізді және желілік құрылымды физикалық ұйымдастыру кезінде екі сұрақты шешу қажет:

• 
  құрылымның төбесімен (тораппен) көрсетілген деректерді ұйымдастыру;
  
• 
  құрылым доғасымен көрсетілген деректер арасында байланыстарды ұйымдастыру.
  

1) Адрестік арифметика әдісі. Берілген әдісті жетілдірудің екі әдісі бар – олардың бірі бірінші тораптан бастап, тізімдер торабын тізбектей орналастыруға негізделген. Берілген жоба балансталған тоғайларды жетілдіру үшін ыңғайлы, яғни кез келген тораптан туындаған тораптар саны, соңғысынан басқа, тоғайлар бірдей болады. Кез келген тораптың адресі алдында келтірілген адрестік функция көмегімен табылады; бірақ ең қызықтысы торап-ұрпақтардың (потомок) адрестік функциясы болып табылады. Үшінші ретті тоғай үшін белгілі бір k торабының ұрпағы 3k-1, 3k, 3k+1 тізімінің ерекшеленген торабына жады квантасында орналасады. Негізді кемшілігі төртінші және одан да жоғары ретті балансталған тоғайлар үшін адрестік функция күрделілігі болып табылады. Екінші әдіс екілік тоғайлар (екінші ретті балансталған тоғайлар) үшін ғана қолданбалы және тізімді орналастыру үшін бөлінген жады векторының ортасына тізімнің бірінші торабын орналастыруға негізделген, яғни адресімен жады ұяшығына, мұндағы i және j – тізімді орналастыру үшін бөлінетін жадының бастапқы және соңғы квантасының адресі. i -ден l-1-ге дейін жады квантасында сол жақ тоғайасты деп аталатын, ал l+1 –ден j-ге дейін оң жақ тоғайасты орналастырылады.

1) Туындаған жазбаларға көрсеткіштер әдісі – берілген әдіс тоғай бойымен түзу бағытта қозғалуды өндіруге мүмкіндік береді. Бұл әдісті пайдаланған жағдайда кез келген жазба, төменгі деңгейдің жазбасынан басқа, туындаған жазбада бар көрсеткіштер санымен тең болуы керек.

3) Алғашқы және туындаған жазбаларға көрсеткіштер әдісі – берілген әдіс тоғайдың түзу де, кері де бағытта жүріп өтуін қамтамасыз етеді, өйткені екібағытты тізім пайдаланылады. Әдістің кемшілігі – туындаған жазбаларға көрсеткіштер әдісі сияқты, өйткені тораптарда көрсеткіштер саны ауыспалы және туындаған жазбалар санымен анықталады.

Желілік құрылымды көрсету үшін желілік құрылымды өндіруге мүмкіндік беретін жоғарыда қарастырылған әдістердің белгілі бір комбинациясын пайдаланады. Мысалы, туындаған, сол сияқты және алғашқы жазбаларға көрсеткіштермен әдістердің комбинациясын пайдаланады. Көбінесе сақиналы құрылым пайдаланылады.

Егер жазбада көрсеткіштер саны шектеулі болған жағдайда, онда күрделі емес желілік құрылым өндіруге болады. Күрделі желілік құрылым үшін айнымалының әрбір жазбасы үшін көрсеткіштер енгізу қажет.

Желілік құрылымды ұйымдастырудың ең тиімді әдісі анықтамаларды пайдалану болып табылады. Сонымен қатар, көрсеткіштер жазбалардан алынып, жеке файлдарға – анықтамаларға орналастырылады. Анықтаманы сәйкес бөлімде деректерді іздеуді тез орындайтындай етіп оптималды түрде ұйымдастыруға болады. Анықтамаларды пайдалану желілік құрылым күрделілігіне тура пропорционал деп айтуға болады.