Редакциялық алқа

42 

 

Клиникалық кӛріністер, жиі 

таралған инфекциялық аурудың 

диагностикасы және емдеу 

қағидалары; 

 

Госпитализацияның, 

инфекциялық стационар 

тәртібінің ережелері; 

 

Инфекциялық науқас 

курациясның ерекшеліктері, 

этиологиясы, 

эпидемиологиясы, клиникасы, 

диагностикасы; 

 

Жиі таралған инфекциялық 

аурулардың дифференциалды 

диагностикасы, емі және алдын 

алуы (аэрогенді, парентеральды 

инфекциялар, сыртқы 

жабындылар инфекциясы), 

дәлелді медицинамен 

келісілген; 

 

Инфекция ошағындағы 

эпидемияға қарсы шаралар 

ұйымдастырылуының 

қағидалары; 

 

Фтизиатриялық қызметті 

ұйымдастырудың қағидалары, 

ағзадағы кеуде клеткасының 

дифференциалды 

флюрографиялық зерттеу 

жүргізу ерекшеліктері; 

 

Туберкулез этиологиясы, 

клиникалық кӛріністері, 

фтезиатриялық қызметтің 

ұйымдастырылуы; 

 

Тыныс алу жолдары 

туберкулезінің этиологиясы, 

патогенезі, эпидемилогиясы, 

аусультация; 

 

Артериялық қысымды 

және тамыр соғуын 

ӛлшеу; 

 

Қалыпты және миокарт 

инфаркті кезіндегі 

ЭКГ-ның тіркелуі және 

түсіндірілуі. 

құқықтық және 

заңды 

құжаттары, 

науқастардың 

құқықтарын 

қорғау мына 

жағдайға 

дәйектелген, 

егер ол 

науқасқа қажет 

болса 

(шиеленістік 

жағдайлар, 

мүгедектік 

тобын анықтау, 

жеңілдіктер 

мен зейнетақы 

тағайындау 

және т.б.) 

Науқастың ӛз 

денсаулығына 

жауапкершілі 

гін жоғарылату 

бойынша 

білікті 

жұмыстар 

жүргізу. Кәсіби 

құндылықтарға 

бағытталу, 

альтруизм, 

қайғыға 

ортақтасу, 

кӛңіл айту, 

жауапкершілік,

адалдық сияқты 

және 

құпиялылық 

әдебиеттерді оқу. 

Басқаларды оқыта білу 

және ӛзінің білімін, 

дағдыларын жетілдіру. 

43 

жіктелуі және диагностикасы, 

туберкулездің ӛкпеден тыс 

формасының негізгі 

клиникалық белгілерінің 

анықталуы; 

 

Асқынулар, емдеу қағидалары; 

зертханалық зерттеу әдісінің 

мәліметтерін түсіндіру; 

 

Аурудың жоғары қауіп 

тобындағы туберкулезді ерте 

диагностикалау әдістері 

қағидаларын 

анықтау. 

Хирурги

я  

 

Хирургиялық патологияны 

диагностикалау мен емдеудің негізгі 

қағидалары бойынша білімнің 

қалыптасуы: 

 

Таралған хирургиялық 

аурулардың этиологиясы және 

патогенезі; 

 

Таралған хирургиялық 

аурулардың жіктелуі, 

клиникасы, ағымы, асқынулары 

және болжамы; 

 

Клинико-зертханалық және 

инструменталдық зерттеудің 

заманауи әдістері; 

 

Таралған хирургиялық аурудың 

консервативті және 

хирургиялық емінің заманауи 

қағидалары, оларды 

қолданудың кӛрсеткіштер: 

 

Операция алды және 

операциядан кейінгі кезеңге 

кіріспе, хирургиялық 

науқастардың сауықтырылуы. 

Шеберліктің қалыптасуы: 

 

Хирургиялық 

науқастардан  анамнез 

жинау; 

 

Хирургиялық 

патологиясы бар 

науқасқа физикалық 

зерттеулер жүргізу; 

 

Жиі кездесетін 

хирургиялық жағдай 

кезіндегі клинико-

зертханалық және 

инструменталдық 

зерттеу әдістерінің 

түрін және кӛлемін 

анықтау; 

 

«Жедел іш» 

пальпациялық 

диагностикалау. 

 

Науқастың емінің 

жоспарын және 

сауықтырылуының 

құрастырылуы; 

 

Оторинолорингология 

және 

афтальмологиядағы 

Шеберліктің қалыптасуы: 

 

Науқастармен, 

туыстарымен, 

әріптестермен және 

басқа медициналық 

қызметкерлермен 

максималды сенімді 

қарым-қатынас 

орнату; 

Топтық жұмыста 

дағдыларды, 

кӛшбасшылық 

қасиеттерді меңгеру. 

Денсаулық 

сақтау 

саласындағы 

құқық және 

міндет, ҚР-ғы 

«халық 

денсаулығы 

және 

денсаулық 

сақтау жүйесі 

туралы» 

Кодексінің 

жағдайы, 

денсаулық 

сақтау 

саласындағы 

нормативтік-

құқықтық және 

заңнамалық 

құжат бойынша 

білімнің 

қалыптасуы 

және оларды 

қамтамсыз ету 

кепілі 

 Хирургия пәні 

бойынша оқулық, 

ғылыми, нормативті 

құжаттармен, 

электронды ақпарат 

тасушылармен, үнемі ӛз 

бетінше жұмыс істеу 

шеберлігінің 

қалыптасуы; тесттік 

тапсырмаларды ӛз 

бетінше шешу; реферат 

дайындау; ӛз бетінше 

оқу үшін тақырып 

бойынша оқытушымен 

кеңес жүргізу. Жұмыста 

аналитикалық әдістерді, 

компьютерлік 

технологияларды 

қолдану; заманауи 

әдебиеттерді оқу. 

Басқаларды оқыта білу 

және ӛзінің білімін, 

дағдыларын жетілдіру. 

44 

диагностикалау. 

Дағдылардың қалыптасуы: 

 

Жараларды біріншілік 

хирургиялық ӛңдеу; 

 

Терілік тігістерді салу 

және шешу; 

 

Қан кетуді қысқа 

уақытқа және бір 

жолата тоқтату; 

 

Шеткі сүйектердің, 

омыртқалардың сынуы 

кезінде тасымалдау  

иммобилизациясы; 

 

Беткей орналасқан 

бӛтен ағзалады алып 

тастау; 

 

Тік ішекті және ұйқы 

безін саусақтармен 

зерттеу; 

 

Мұрынның шырышты 

қабығынан, 

коньюктивті қуыстан, 

уретрадан жағынды 

алу; 

 

Мұрынның  алдыңғы 

тампонадасын жүргізу, 

 

қабақты, 

конъюктиваны, кӛз 

алмасының алдыңғы 

бӛлігін қарау, сырттан 

қарау, жанынан 

жарықтандыру 

әдістері. 

Акушери

я және 

гинеколо

гия  

Акушерлік-гинекологиялық 

патологияда жиі кездесетін, жүктілік 

диагностикасы және кіріспесі 

босанулар және босанудан кейінгі кезең 

 Шеберліктің қалыптасуы: 

 

Жүкті әйелдерден және 

науқастардан анамнез 

жинау; 

Шеберліктің қалыптасуы: 

Науқаспен, туыстарымен, 

әріптестерімен, басқа да  

медициналық 

Денсаулық 

сақтау 

саласында 

құқық және 

Хирургия пәні бойынша 

оқулық, ғылыми, 

нормативті 

құжаттармен, 

45 

диагностикасында кӛрсетілетін кӛмек 

және алдын алу бойынша білімнің 

қалыптасуы: 

 

ҚР-ғы акушерлік-

гинекологиялық қызметтің 

ұйымдастырылуын және 

жүктілерге, гинекологиялық 

науқастарға акушерлік 

гинекологиялық кӛмекті 

кӛрселудің аймақтандырылу-

ының қағидалары; түрлі жас 

кезеңдегі әйел ағзасындағы 

клинико-физиологиялық 

ерекшеліктер; 

 

Жүктілер мен генекологиялық 

науқастарды зерттеудің 

ерекшеліктері; 

 

Физиологиялық жүктіліктің, 

босанудың және босанудан 

кейінгі кезең ағымының 

қағидалары және кіріспесі. 

 

Акушерия және гинекологияда 

қосымша заманауи зерттеу 

әдістері; 

 

Ұрық жағдайын антенетальді 

бағалаудың негізгі әдістері; 

 

Акушерлік гинекологиялық 

патологияда жиі кездесетін 

клиникалық кӛріністер, 

диагностика қағидалары және 

шұғыл кӛмек кӛрсету; 

 

Отбасыны жоспарлау 

қағидалары және әйелдің 

репродуктивті денсаулығын 

қорғау; 

 

Омыраумен қоректендірудің 

қағидалары; 

 

Жүктілерге және 

гинекологиялық 

науқастарға объективті 

зерттеу әдістерін 

қолдану; 

 

Зерттеу нәтижелерін 

сараптау; 

 

Жүктілік және босану 

кезіндегі қауіп 

факторларын анықтау; 

 

Жүктіліктің, 

босанудың 

патологиясын 

диагностикалау; 

 

Босанатын әйелдерге 

омыраумен 

қоректенудің  

техникасын үйрету; 

 

Босанушымен 

босанудан кейінгі 

концепция және 

лактоцидті аменария  

бойынша  кеңес беру; 

(МЛА) 

 

Жаңа туған нәрестеге 

апгар шкаласы 

бойынша баға беру; 

 

Бала жолдасының 

бүтіндігін және 

босанудағы қан 

жоғалтуды бағалау; 

 

Дағдылардың 

қалыптасуы; 

 

Сыртқы және ішкі 

акушерлік зерттеулер; 

 

Зерттеудің арнайы 

әдістері:айнадан жатыр 

қызметкерлермен максималды 

сенімді қатынас орнату, 

қамқорлық кӛрсету; 

 

Топта жұмыс істеу. 

міндет 

бойынша 

білімнің 

қалыптасуы 

және оларды 

қамтудың 

кепілі; ҚР-ның 

«халық 

денсаулығы 

және 

денсаулық 

сақтау жүйесі 

туралы» 

Кодексінің 

негізгі 

жағдайы; 

Денсаулық 

сақтау 

саласындағы 

нормативті-

құқықтық және 

заңдық 

құжаттар. 

электронды ақпарат 

тасушылармен, үнемі ӛз 

бетінше жұмыс істеу 

шеберлігінің 

қалыптасуы; тест 

тапсырмаларын 

ӛзбетінше шешу; 

реферат дайындау; 

ӛзбетінше оқу үшін 

тақырып бойынша 

оқытушымен кеңес 

жүргізу. Жұмыста 

аналитикалық әдістерді, 

компьютерлік 

технологияларды 

қолдану; заманауи 

әдебиеттерді оқу. 

Басқаларды оқыта білу 

және ӛзінің білімін, 

дағдыларын жетілдіру. 

46 

 

мойнын қарау, 

бимануальді  құрсаққа 

бырғалық-қынаптық 

зерттеу, ректалды және 

ректовагинальді 

зерттеу; 

 

Сүт бездерін қарау 

және пальпациялау; 

 

Бактериоскапиялық, 

бактериологиялық, 

қынаптық 

онкоцитологиялық 

зерттеулерге жағынды 

алу; 

 

Жатыр ішілік 

контрацепция енгізу; 

 

Ұрықтың жүрек 

соғысын 

аускультациялау; 

 

Гравиодограмма, 

портограммаға кіріспе 

және сараптау; 

 

Босанудан кейінгі 

кезеңдегі жағдайды 

бағалау; 

 

Операциядан кейінгі 

тігістерді және аралық 

тігістерді ӛңдеу. 

Балалар 

аурулар

ы 

Балаларда кӛп тараған ауруларды емдеу 

және диагностикасының сұрақтары 

бойынша білімнің қалыптасуы; 

Білу: 

 

Балаларда кездесетін 

аурулардың этиологиясын және 

патогенезін; 

 

Б.Т.А. жіктеу, клиникасын, 

аурудың ағымын, асқынуларын, 

Шеберліктің қалыптасуы: 

Науқас баладан және оның 

күтушісінен анамнез жинау; 

 

Объективті  зерттеу 

әдісін қолдану; 

 

Оптималды клинико-

зертханалық және 

инструменталдық 

зерттеу әдісін таңдау 

Шеберліктің қалыптасуы: 

Науқаспен, туыстарымен, 

әріптестерімен, басқа да  

медициналық 

қызметкерлермен максималды 

сенімді қатынас орнату, 

қамқорлық кӛрсету; 

Топта жұмыс істеу. 

Денсаулық 

сақтау 

саласында 

құқық және 

міндет 

бойынша 

білімнің 

қалыптасуы 

және оларды 

Хирургия пәні бойынша 

оқулық, ғылыми, 

нормативті 

құжаттармен, 

электронды ақпарат 

тасушылармен, үнемі ӛз 

бетінше жұмыс істеу 

шеберлігінің 

қалыптасуы; тест 

47 

болжамын; 

 

Клинико-зертханалық және 

инструменталдық зерттеудің 

заманауи әдістерін; 

 

Б.Т.А. емінің заманауи 

қағидалары; 

 

Балаларда жиі кездесетін 

инфекциялық аурулардың 

эпидемиологиясын; 

 

Инфекциялық науқастардың  

курациясының ерекшеліктері; 

 

Балаларда жиі кездесетін 

инфекциялық аурулардың 

клиникалық кӛріністерін, 

диагностика және емдеу 

қағидаларын; 

 

Инфекция ошағындағы 

эпидемияға қарсы шаралардың 

ұйымдастырылуының 

қағидалары; 

 

Балалардағы ӛліммен 

аурушаңдықты тӛмендету 

бойынша ДДС және ЮНЕСЕФ 

бағдарламасы; 

 

Омыраумен тамақтандыру 

бойынша ДДС бағдарламасын; 

 

Стратегияны. 

және алынған 

мәліметтерді түсіндіру; 

 

Науқас баланың емін 

және реабилитациясын 

жоспарлау; 

 

Инфекциялық 

стационардағы 

инфекциялық 

науқастың тӛсектегі 

жұмысының негізгі 

қағидаларын сақтау; 

 

ИВБДВ бойынша ДДС 

бағдарламасымен 

науқас баланың 

жағдайын бағалау; 

Дағдылардың қалыптасуы: 

 

Балаларды қарау, 

пальпациялау, 

перкуссиялау, 

аускультациялау; 

 

Апгар және сильверман 

шкаласы бойынша 

бағалау; 

 

Балалардағы 

физиологиялық 

рефлекстерді анықтау; 

 

Балалардағы 

артериялық қысымның, 

тамыр соғысының 

ӛзгерістерін ӛлшеу; 

 

Желке бұлшық етінің  

ригидтілігін анықтау; 

 

Балалардың физикалық 

және жүйке-

психикалық дамуын 

бағалау; 

 

Балалар ауруына 

қамтудың 

кепілі; ҚР-ның 

«халық 

денсаулығы 

және 

денсаулық 

сақтау жүйесі 

туралы» 

Кодексінің 

негізгі 

жағдайы; 

Денсаулық 

сақтау 

саласындағы 

нормативті-

құқықтық және 

заңдық 

құжаттар. 

тапсырмаларын 

ӛзбетінше шешу; 

реферат дайындау; 

ӛзбетінше оқу үшін 

тақырып бойынша 

оқытушымен кеңес 

жүргізу. Жұмыста 

аналитикалық әдістерді, 

компьютерлік 

технологияларды 

қолдану; заманауи 

әдебиеттерді оқу. 

Басқаларды оқыта білу 

және ӛзінің білімін, 

дағдыларын жетілдіру. 

48 

интеграциялық кіріспе 

(ИВБДВ) 

Физикал

ық 

мәдениет

, 

валеолог

ия 

Салауатты ӛмір салты туралы  ғылыми 

түсініктер бойынша білімнің 

қалыптасуы;  жеке дамуда және кәсіби 

қызметке дайындаудағы  физикалық 

мәдениеттің әлеуметтік рӛлі; 

Салауатты ӛмір салтының қағидалары. 

Шеберлікпен дағдылардың 

қалыптасуы: 

 

Емдеу мен алдын алу 

мақсатында 

қолданылатын, 

физикалық мәдениет 

дағдыларын талқылау; 

ӛзін жетілдіру мен ӛзін 

тәрбиелеудің 

физикалық әдістері. 

 

Қоғамда, курстарстармен 

қарым-қатынас кезінде 

медициналық этика 

дағдыларын сақтай отырып, 

коммуникативті дағдыларды 

қолдану. 

Еңбекті қорғау 

туралы заң.ҚР-

ның «Халық 

денсаулығы 

және 

денсаулық 

сақтау жүйесі 

туралы» 

кодексі; ҚР-

ның ӛндіріс 

шаруашылығын

да жұмыс 

істейтін 

азаматтардың 

денсаулық 

қорғау туралы 

заңнамасы 

Салауатты ӛмір 

салтының негізгі 

қағидаларын ұстануға 

қабілетті болу. Ӛмірінің 

барлық кезеңінде 

ӛзіндік жетілдірудің 

физикалық тәсілін және 

ӛзіндік тәрбиелеуді 

үзбей оқу. 

Ӛндірісті

к 

тәжірибе 

«ординат

ор 

дәрігерді

ң 

кӛмекші

сі» 

«ішкі аурулар», «хирургиялық 

аурулар», «балалар аурулары», 

«акушерия және гинекология» пәні 

бойынша білімнің жүйеленуі. 

Тәжірибелік дағдылар мен 

шеберлікті бекіту: 

 

Медициналық 

құжаттарды толтыру; 

 

Науқасты қарау және 

анамнез жинау; 

 

Болжамды клиникалық 

диагноздарды негіздеу  

және тұжырымдау; 

 

Науқасты зерттеуге 

қатысу (функционалды 

диагностика 

кабинетінде). 

 

Калыпты жағдайда 

ЭКГ  түсіру және 

интерпретациялау; 

 

Ішкі қан кетуді тоқтату; 

 

Жараны біріншілік 

Тұлға аралық қатынастардағы 

дағдылардың қалыптасуы 

және науқастарға кеңес 

жүргізу. 

 ҚР-ның 

«Азаматтардың 

денсаулығын 

қорғау» 

бабындағы 

«Халық 

денсаулығы 

және 

денсаулық 

сақтау жүйесі 

туралы» 

кодексінің 

жағдайы. 

Клиникада жаңа 

зертханалық және 

инструменталды зерттеу 

әдістері туралы 

заманауи әдебиеттерді 

оқу. ОСКЭ 

муляждармен   

49 

ӛңдеу және таңғыш 

қою; 

 

Қан топтарын анықтау; 

 

Шеткі мүшелердің 

иммобилизациясы; 

 

Баланың физикалық 

дамуын бағалау; 

 

Сәбилер мен 

омыраумен 

қоректенетін 

балалардың 

физиологиялық 

рефлексін бағалау; 

 

Менингиалды 

симптомдарды 

анықтау; 

 

Жүктілер-

босанушылардың 

анамнезін жинау және 

жалпы қарау; 

 

Сыртқы акушерлік 

зерттеулер; 

 

Бағдарламаны  

толтыру; 

 

Босанудан кейінгі 

кезеңге белсенді 

кіріспе; 

 

Босану кезін және 

сәбиге біріншілік 

күтімді бағалау; 

 

Арнайы гигиеналық 

зерттеулар; 

 

Микроскопияға 

жағынды алу;  

5 - курс 

Жалпы 

Алдын алудың, диагностиканың, емнің 

Шеберліктің қалыптасуы: 

Кең ой ӛрістің қалыптасуы 

Медициналық 

Ӛз білімін үнемі 

50 

дәрігерлі

к 

тәжірибе 

 

және жалпы ЖПД-ғы дәрігердің 

тәжірибесінде кӛп таралған 

жағдайларды бақылаудың жалпы 

қағидалары бойынша білімнің 

қалыптасуы. 

Білу: 

 

Жүкті әйелдердің, балалардың, 

жасӛспірімердің, қарт және егде 

жастағы адамдардың арасында 

кӛп тараған  аурулардың 

ағымының ерекшеліктерін, 

клиникалық кӛріністерін, емдеу 

және диагностикалық 

қағидаларын; ЖПД 

тәжірибесіндегі кӛп тараған 

аурулардың алдын алудың 

негізгі дағдылары және халық 

денсаулығын жақсарту 

бойынша шаралар; 

 

Амбулаторлық жағдайдағы кӛп 

таралған ауруларды 

диагностикалық бақылаудың 

негізгі қағидалары. 

 

Амбулаторлық 

қабылдаудағы 

науқастың анамнезін 

жинау;  

 

Амбулаториядағы 

науқастарға физикалық 

зерттеу жүргізу, 

болжамдалған 

диагнозды 

тұжырымдау; 

 

Шағын маманға немесе 

стационарға кеңес 

жүргізуге бағыттауды 

негіздеу; 

 

Амбулаториядағы 

науқас кіріспесіне 

жоспар құру; 

 

Қалқанша безіне 

пальпация жүргізу; 

 

Беткей жараларға және 

күйіктерге біріншілік 

хирургиялық ӛңдеу 

жүргізу, тері тігістерін 

шешу; 

 

Жаңа туылған 

балаларға біріншілік 

патронаж жүргізу; 

 

3 жастағы балалардың 

физикалық және 

жүйке-психикалық 

дамуын бағалау; 

 

Балалардың денсаулық 

жағдайына комплекстік 

баға беру және 

диспансерлік  бақылау 

жоспарын құру; 

Дағдылардың 

және заманауи қоғамда 

жауапкершілікті сезіну; 

коммуникативті мәдениетті 

меңгеру; оқытушылармен, 

курстастармен қарым-

қатынастың негізгі үлгісін 

игеру; науқас пен дәрігер, 

отбасы арасындағы, ӛзара 

түсіністіктің қатынастық 

маңыздылығын сезіну; 

идеясына қайшы сындарды 

қабылдай білу; кәсіби қызмет 

саласындағы мәселелерді ӛз 

бетінше және тиімді шешу; 

профессионалдық 

құндылықтарға бағытталу, 

альтруизм, қайғыға ортақтасу, 

кӛңіл айту, жауапкершілік, 

адалдық және біліктілік 

қағидаларын  сақтау; 

науқаспен, оның туыстарымен 

жоғары сенімді қатынас 

орнату. 

кӛзқарасқа 

негізделіп мына 

жағдайда 

қорғау, егер ол 

науқасқа қажет 

болса 

(шиеленіс 

жағдай, 

мүгедектік 

тобын анықтау, 

зейнетақы және 

жеңілдіктер 

тағайындау); 

Науқастың 

ӛзінің 

денсаулығына 

жауапкершілігі

н жоғарылату 

бойынша 

біліктілік 

жұмысын 

жүргізу; 

желілдіру; 

 

Ақпараттық 

материал іздеуді 

ӛзбетінше 

жүргізу; 

 

Электронды 

ақпарат 

тасушылармен 

жұмыс істеу; 

 

Жалпы 

дәрігерлік 

тәжірибе 

бойынша 

ӛзбетінше 

ғылыми, оқулық 

және 

анықтамалық 

әдебиетпен 

жұмыс істеу. 

51 

қалыптасуы: 

 

Қарау, пальпациялау, 

перкуссия және 

аускультация; 

 

Артериялық соғысты 

және қысымды ӛлшеу; 

 

Калыпты жағдайда 

ЭКГ  түсіру және 

интерпретациялау; 

 

Пикфлуметрияны 

жүргізу және 

интерпретациялау; 

 

Сүт бездерін қарау және 

пальпациялау; 

 

Тік ішекті саусақпен 

зерттеу; 

 

Қынаптан және жатыр 

мойнынан жағынды алу. 

Шұғыл 

медици 

налық 

кӛмек 

Шұғыл жағдай кезіндегі диагностика 

және кӛмек кӛрсету  бойынша білімнің 

қалыптасуы: 

 

Шұғыл кӛмекті қажет 

ететушілердің ӛміріне 

қауіпті патологиялық 

жағдайлардың негізгі 

клиникалық белгілері; 

 

Жарақаттанушылардың 

және кенет 

ауырғандардың  ӛмірін 

сақтау бойынша 

дәрігерлік шараларды 

орындаудың реттілігі 

және кезектілігі; 

 

Шұғыл жағдайлардағы 

жұмыс кезіндегі 

асептика және 

антисептиканың негізгі 

Білу: 

- Кенет ауырғандардың және 

жарақаттанғандардың жалпы 

жағдайын бағалай білу; 

- Ӛміріне қауіпті жағдайда 

шұғыл кӛмек кӛрсету; 

Дағдыларды меңгеру: 

- Жасанды тыныс алуды 

жүргізу «ауыздан-ауызға» 

және «ауыздан-мұрынға» 

- Жүректің жабық массажын 

жүргізу; 

- Коникотерапия; 

- Жұмсақ катетрмен қуықты 

катетрлеу; 

- Гипертониялық криз  жасау; 

- Шаншу кезіндегі ауру 

сезімінің купированиясы; 

-Талу кезінде кӛмек кӛрсету; 

 

Науқаспен, 

туыстарымен,ә 

ріптестерімен, басқа да  

медициналық 

қызметкерлермен 

максималды сенімді 

қатынас орнату, 

қамқорлық кӛрсету; 

            Топта жұмыс істеу. 

Медициналық 

кӛзқарасқа 

негізделіп мына 

жағдайда 

қорғау, егер ол 

науқасқа қажет 

болса 

(шиеленіс 

жағдай, 

мүгедектік 

тобын анықтау, 

зейнетақы және 

жеңілдіктер 

тағайындау); 

Науқастың 

ӛзінің 

денсаулығына 

жауапкершілігі

н жоғарылату 

Ӛз білімін үнемі 

желілдіру; 

 

Ақпараттық 

материал іздеуді 

ӛзбетінше 

жүргізу; 

 

Электронды 

ақпарат 

тасушылармен 

жұмыс істеу; 

 

Жалпы 

дәрігерлік 

тәжірибе 

бойынша ӛз 

бетінше ғылыми, 

оқулық және 

анықтамалық 

әдебиетпен 

жұмыс істеу. 

52 

әдістері. 

-Сыртқы қан кетуді тоқтату; 

-Асқазанды зонтпен жуу; 

-Шеткі мүшелердің 

иммобилизациясы; 

-Квинке ісігінің және есек 

жемді басу; 

-Гипо-гиперглекемилық 

жағдайын басу; 

-Жедел жүрек-қан тамыр 

жеткіліксіздігін басу; 

-Беткей орналасқан  ағзаларды 

алып тастау; 

Сұрақтарда білікті болу: 

-Шұғыл жағдайды 

диагностикалау және алғашқы 

кӛмек кӛрсету; 

-Пропедевтикалық және 

зертханалық инструменталды 

зерттеу әдістерінін меңгеру 

негізінде  аурулардың түрлік 

кӛріністерінің  ерте 

диагностикасы; 

-Физиологиялық жүктілік, 

босанудың диагностикасы 

және кіріспесі. 

-Кең тараған аурулардың 

алдын алу және тұрғындар 

денсаулығын нығайту; 

-Ақпаратпен ӛзбетінше жұмыс 

істеу (оқулық, анықтамалық, 

нормативтік, ғылыми); 

-Денсаулық сақтау 

саласындағы ғылыми 

зерттеулерді жоспарлау және 

жүргізу; 

-Медициналық білім беру 

ұйымдарындағы оқыту 

бойынша 

біліктілік 

жұмысын 

жүргізу. 

53 

тәрбиелеу үрдісінің 

ұйымдастырылуы; 

-Науқастан оның денсаулығы 

жағдайы, қатерлері туралы 

ақпарат алу; 

-Тиімділігін және мүмкін 

болатын жанама әсерін, 

шығындарын бағалай отырып, 

емдеу әдістері, емнің және 

диагностиканың бағасы. 

Психиа 

трия, 

нарколо 

гия, 

невроло 

гия 

Негізгі неврологиялық, психологиялық 

және тәуелділік ауруларын 

диагностикалау және емдеудің жалпы 

қағидасы бойынша білімнің 

қалыптасуы, сонымен қатар ургенттік 

жағдайда шұғыл кӛмек кӛрсету. 

Білу: 

 

Тұрғындарға неврологиялық 

психологиялық және 

наркологиялық кӛмек кӛрсетуді 

ұйымдастырудың негізгі 

қағидаларын; 

 

Неврологияда психологияда, 

наркологияда қолданатын 

негізгі заманауи зерттеулер 

әдістері; 

 

Неврологиялық, психологиялық 

бұзылыстардың негізгі 

симптомдары және 

синдромдары; 

 

Неврологиядағы, 

психиатриядағы, 

наркологиядағы емдеу мен 

профилактиканың негізгі 

қағидалары; 

 

Неврологиялық, 

психологиялық, наркологиялық 

Науқас анамнезін жинау 

шеберлігінің қалыптасуы. 

-  Неврологиялық, 

психологиялық, 

наркологиялық 

бұзылыстардың симтомдарын 

анықтау; 

- Әртүрлі жастағы 

науқастардың неврологиялық 

статусын бағалау және 

неврологиялық бұзылыстарын 

анықтау; 

-  Науқастарды зерттеудің 

негізгі заманауи клинико-

зертханалық және 

инструменталдық әдістерін 

талдау; 

Дағдыларды меңгеру: 

-  Науқастармен 

коммуникацияны; 

-  Естің бұзылуының дәрежесін 

анықтау; 

-  Маңызды неврологиялық 

симптомды комплекстерді 

анықтауды бағалау; 

-  Стационардағы терапиялық, 

хирургиялық, акушерия-

Психиатриялық, 

неврологиялық профилдегі 

науқастармен әңгіме жүргізу 

дағдыларын қалыптастыру, 

науқастармен, туысқандар-

мен, әріптестермен басқа 

медициналық қызметкерлер-

мен максималды сенімді 

қатынас орнату; 

 

Науқастан оның 

денсаулығының 

жағдайы, қатерлері 

бойынша ақпарат алу; 

 

науқастармен, 

медициналық 

қызметкерлермен 

әңгіме жүргізе білу, 

топта жұмыс істеу. 

 

Медициналық 

кӛзқарасқа 

негізделіп мына 

жағдайда 

қорғау, егер ол 

науқасқа қажет 

болса 

(шиеленіс 

жағдай, 

мүгедектік 

тобын анықтау, 

зейнетақы және 

жеңілдіктер 

тағайындау); 

Науқастың 

ӛзінің 

денсаулығына 

жауапкершілігі

н жоғарылату 

бойынша 

біліктілік 

жұмысын 

жүргізу;  ҚР-

ның «Халық 

денсаулығы 

және 

денсаулық 

Психиатрияның, 

наркологияның,невроло

гияның негізгі бӛлімдері 

бойынша, дәлелді 

медицина тарапынан 

алынған ақпараттарды 

сынап бағалау бойынша 

ӛзбетінше жұмыс істеу 

үшін ақпаратты іздеуде 

дағдылардың 

қалыптасуы. 

54 

бұзылыстардың симптомдарын 

анықтау; 

 

Неврологиялық статусты 

бағалау және түрлі жастағы 

науқастардың неврологиялық 

бұзылыстарын анықтау; 

 

Науқасты зерттеудің негізгі 

заманауи клиникалық-

зертханалық және 

инструменталдық әдістерін 

таңдау; 

 

Науқаспен, туыстарымен, 

әріптестерімен, басқа да 

медициналық қызметкерлермен 

жоғары сенімді қатынас орнату; 

Дағдыларды игеру: 

 

Науқастармен коммуникация. 

Маңызды неврологиялық 

симптомдардың комлексінің 

бұзылу дәрежесін және шұғыл 

кӛмекті қажет ететіндерді 

анықтауды бағалау; 

 

Жарақаттардың және шұғыл 

ауыр науқастардың ӛмірін 

сақтау бойынша дәрігерге 

дейінгі кӛмек кӛрсету 

шараларын орындаудың 

реттілігі және кезектілігі; 

 

Шұғыл жағдайларда жұмыс 

істеу кезіндегі асептика және 

антисептиканың негізгі әдістері 

гинекологиялық, 

педиатриялық профельдегі 

дәрігерлердің жұмысын 

зерттеу, сонымен қатар жедел 

жәрдем станциясын және 

шұғыл кӛмекті; 

-   Дағдыларды меңгеру: 

-   Жасанды тыныс алуды 

жүргізу «ауыздан-ауызға» 

және «ауыздан-мұрынға» 

-  Жүректің жабық массажын 

жүргізу; 

-  Коникотерапия; 

-  Жұмсақ катетрмен қуықты 

катетрлеу; 

-  Гипертониялық кризді басу; 

-  Шаншу кезіндегі ауру 

сезімін басу; 

-  Обструктивті синдромды 

қайтару; 

-  Талу кезінде кӛмек кӛрсету; 

- Сыртқы қан кетуді тоқтату; 

-  Асқазанды зонтпен жуу; 

-  Шеткі мүшелердің 

иммобилизациясы; 

-Квинке ісігінің және есек 

жемнің купирования; 

-  Гипо-гиперглекемилық 

жағдайды басу ; 

-  Жедел жүрек-қан тамыр 

жеткіліксіздігін басу; 

-  Беткей орналасқан беткей 

ағзаларды алып тастау; 

Сұрақтарда білікті болу: 

-  Шұғыл жағдайды 

диагностикалау және алғашқы 

кӛмек кӛрсету; 

сақтау жүйесі 

туралы» 

Кодекстің 

негізгі жағдайы 

псехиалриялық,

неврологиялық 

және 

наркологиялық 

кӛмек кӛрсету 

сұрақтары 

бойынша. 

55 

-   Пропедевтикалық және 

зертханалық инструменталды 

зерттеу әдістерін меңгеру 

негізінде  аурулардың түрлік 

кӛріністерінің  ерте 

диагностикасы; 

-  Физиологиялық жүктілік, 

босанудың диагностикасы 

және кіріспесі. 

-  Кең тараған аурулардың 

алдын алу және тұрғындар 

денсаулығын нығайту; 

-  Ақпаратпен ӛз бетінше 

жұмыс істеу (оқулық, 

анықтамалық, нормативтік, 

ғылыми); 

-  Денсаулық сақтау 

саласындағы ғылыми 

зерттеулерді жоспарлау және 

жүргізу; 

-  Медициналық білім беру 

ұйымдарындағы оқыту 

тәрбиелеу үрдісінің 

ұйымдастырылуы; 

-  Науқастан оның денсаулығы 

жағдайы,қәтерлері туралы 

ақпарат алу; 

-  Тиімділігін және мүмкін 

болатын жанама 

әсерін,шығындарын бағалай 

отырып,емдеу әдістері,емнің 

және диагностиканың бағасы. 

Психиа 

трия, 

нарколог

ия, 

невроло 

Негізгі неврологиялық, психологиялық 

және тәуелділік ауруларын 

диагностикалау және емдеудің жалпы 

қағидасы бойынша білімнің 

қалыптасуы, сонымен қатар ургенттік 

Науқас анамнезін жинау 

шеберлігінің қалыптасуы. 

-  Неврологиялық, 

психологиялық, 

наркологиялық 

Шеберліктің қалыптасуы: 

 

Науқастармен әңгіме 

жүргізуде; 

 

Науқастармен 

коммуникация; 

Медициналық 

кӛзқарасқа 

негізделіп мына 

жағдайда 

қорғау, егер ол 

Топта жұмыс істеу, 

білімді жетілдіру: 

 

Ақпараттық 

материалдарды 

іздеудің ӛз 

56 

гия 

жағдайда шұғыл кӛмек кӛрсету. 

Білу: 

 

Тұрғындарға неврологиялық 

психологиялық және 

наркологиялық кӛмек кӛрсетуді 

ұйымдастырудың негізгі 

қағидаларын; 

 

Неврологияда психологияда, 

наркологияда қолданатын 

негізгі заманауи зерттеулер 

әдістері; 

 

Неврологиялық, психологиялық 

бұзылыстардың негізгі 

симптомдары және 

синдромдары; 

 

Неврологиядағы, 

психиатриядағы, 

наркологиядағы емдеу мен 

профилактиканың негізгі 

қағидалары. 

 

бұзылыстардың симтомдарын 

анықтау; 

-  Әртүрлі жастағы 

науқастардың неврологиялық 

статусын бағалау және 

неврологиялық бұзылыстарын 

анықтау; 

-  Науқастарды зерттеудің 

негізгі заманауи клинико-

зертханалық және 

инструменталдық әдістерін 

талдау; 

   Дағдыларды меңгеру: 

-  Науқастармен 

коммуникацияны; 

- Естің бұзылуының дәрежесін 

анықтау; 

- Маңызды неврологиялық 

симптомды комплекстерді 

анықтауды бағалау; 

-  Стационардағы терапиялық, 

хирургиялық, акушерия-

генекологиялық, педиатриялық 

профилдегі дәрігерлердің 

жұмысын зерттеу,сонымен 

қатар жедел жәрдем 

станциясын және шұғыл 

кӛмекті қарастыру. 

 

 

Науқаспен, 

туыстарымен, 

әріптестерімен, басқа 

медициналық 

қызметкерлермен 

жоғары сенімді 

қатынас орнату; 

 

Топта жұмыс істеу. 

науқасқа қажет 

болса 

(шиеленіс 

жағдайларда). 

бетінше жүргізу; 

 

Электронды 

ақпарат 

тасушылармен 

жұмыс істеу; 

 

Психиатрияда, 

неврологияда, 

жалпы 

дәрігерлік 

тәжірибеде 

ғылыми, оқулық 

анықтамалық 

әдебиеттермен 

ӛзбетінше 

жұмыс істеу, 

Физикал

ық 

мәдениет

, 

валеолог

ия 

Салауатты ӛмір салты туралы  ғылыми 

түсініктер бойынша білімнің 

қалыптасуы; жеке дамуда және кәсіби 

қызметке дайындаудағы  физикалық 

мәдениеттің әлеуметтік рӛлі; 

Салауатты ӛмір салтының қағидалары; 

Шеберлікпен дағдылардың 

қалыптасуы: 

 

Емдеу мен алдын алу 

мақсатында 

қолданылатын, 

физикалық мәдениет 

дағдыларын талқылау; 

ӛзін жетілдіру мен ӛзін 

Қоғамда, курстарстармен 

қарым-қатынас кезінде 

медициналық этика 

дағдыларын сақтай отырып, 

коммуникативті дағдыларды 

қолдану. 

Еңбекті қорғау 

туралы заң. ҚР-

ның «Халық 

денсаулығы 

және 

денсаулық 

сақтау жүйесі 

туралы» 

Салауатты ӛмір 

салтының негізгі 

қағидаларын ұстануға 

қабілетті болу. Ӛмірінің 

барлық кезеңінде 

ӛзіндік жетілдірудің 

физикалық тәсілін және 

ӛзіндік тәрбиелеуді 

57 

тәрбиелеудің 

физикалық әдістері. 

 

кодексі; ҚР-

ның ӛндіріс 

шаруашылығын

да жұмыс 

істейтін 

азаматтардың 

денсаулық 

қорғау туралы 

заңнамасы 

үзбей оқу. 

Оқу 

ӛндіріс 

тік 

тәжірибе 

«дәрігер

дің 

жедел 

және 

шұғыл 

жағдайда

ғы 

кӛмекші

сі» 

Шұғыл жағдай кезіндегі диагностика 

және емнің сұрақтары бойынша 

білімнің және шеберліктің 

қалыптасуы:шұғыл жағдайдың негізгі 

қағидалары бойынша; әртүрлі шұғыл 

жағдайларда дәрігерге дейінгі кӛмек 

кӛрсету; Эпидемиялық ошақта шұғыл 

кӛмек бойынша. 

 

 

-  Дағдыларды меңгеру: 

-  Жасанды тыныс алуды 

жүргізу «ауыздан-ауызға» 

және «ауыздан-мұрынға» 

-   Жүректің жабық массажын 

жүргізу; 

-   Коникотерапия; 

-   Жұмсақ катетрмен қуықты 

катетрлеу; 

-  Гипертониялық кризді басу; 

-  Шаншу кезіндегі ауру 

сезімін басу; 

-  Обструктивті синдромын 

басу; 

-  Талу кезінде кӛмек кӛрсету; 

-  Сыртқы қан кетуді тоқтату; 

- Асқазанды зонтпен жуу; 

-  Шеткі мүшелердің 

иммобилизациясы; 

-  Квинке ісігінің және есек 

жемді басу; 

-  Гипо-гиперглекемилық 

жағдайды басу; 

-  Жедел жүрек-қан тамыр 

жеткіліксіздігін басу; 

-  Беткей орналасқан беткей 

ағзаларды алып тастау; 

 

Жеке аралық қарым-қатынас 

қағидаларын жетілдіру және 

науқастармен кеңес жүргізу.  

 

Еңбекті қорғау 

туралы заң.ҚР-

ның «Халық 

денсаулығы 

және 

денсаулық 

сақтау жүйесі 

туралы» 

кодексі; ҚР-

ның ӛндіріс 

шаруашылығын

да жұмыс 

істейтін 

азаматтардың 

денсаулық 

қорғау туралы 

заңнамасы 

 

Топта жұмыс істеу, 

білімді жетілдіру: 

 

Ақпараттық 

материалдарды 

іздеудің ӛз 

бетінше жүргізу; 

 

Электронды 

ақпарат 

тасушылармен 

жұмыс істеу; 

 

Шұғыл терапия 

бойынша 

ғылыми, оқулық, 

анықтамалық 

әдебиетпен ӛз 

бетінше жұмыс 

істеу. 

 

 

58 

 

 

жүктеу/скачать 3,68 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: