Атырау Жоғары Медициналық колледжі
Реферат
Тақырыбы: Менингококкты инфекция
Орындаған: Жемісбек Аида
326-топ І- топша
Тексерген: Жанабергенова М. Р
2019-2020 оқу жылы
Ж о с п а р:
Кіріспе
Этиологиясы
Инфекция көзі
Патогенезі
Клинакасы
Интоксикациялық және катарльды белгілері
Диагностикасы және салыстырмалы диагностикасы
Емі
Асқынулар
Алдын алу профилактикасы
Менингококты инфекция – ауа-тамшылы механизммен тарайтын, назофарингит және генарализденген түрлерінде өтетін клиникасында қызбамен, интосикациямен, экзантемамен және ми қабаттарының зақымдалуымен сипатталатын антропонозды бактерияды жедел инфекциялық ауру
Қоздырғышы – Neisseria, meningitidis ( Neisseriaceae тұқымдасы, Neissera туысы) Менингококк-клетка ішінде тіршілік ететін, грамм теріс боялатын, капсула түзетін L-түріне айналатын, эндотоксин және нейромидаза өндіретін сыртқы ортада тұрақсыз диплококктар. Антигендік құрамы бойынша 12 серотобы белгілі: А, В, С, Д, V, Z т.б.-оның ішінде А,В,С типтері жиірек кездеседі
Инфекция көзі
-әр түрлі клиникалық түрлерімен науқастанған адамдар
-бактерия тасымалдаушылар.
Жұғу жолы: ауа-тамшы
Ауыратындар: көбінесе балалар (1-5 жастағы балалар 70-80%). Маусымдылығы: қыс-көктем айлары (ақпан, мамыр)
Кезеңділігі:20-30-40 жыл аралығында. Инфекция қабылдаушылық деңгейі- балалар ортасында бірталай жоғары, ересектер арасында орташа.
Менингококты инфекцияда инфекциялық процесс төмендегідей қалыптасады:
-менингококктың ену қақпасы-мұрын жұтқыншақтың шырыш қабаттары.
-Орналасқан жерінде (мұрынжұтқыншақта көбінде 60-70%-ке дейін) “сау” тасымалдаушылық қалыптасады,
-30%-де назофарингит дамиды
-1% инфекциялық процесс жайылған түріне өтеді.
Менингококктар алғашында мұрын жұтқыншақтың шырышты қабатында орналасып, онда жеткілікті қабыну процесін туғызады (клиникалық белгілерсіз) – “сау” тасымалдаушылық, назофарингит кезінде жергілікті өзгерістермен қатар, айқын токсинемия және бактеремия байқалады. Генерализацияланған түрінде қоздырғыш жергілікті тосқауылдардан өтіп, бактеремия туғызады. Бактеремия арнайы монополисахаридтердің әсеріне байланысты айқын токсинемиямен қатар өтеді (менингит, артрит, иридоциклит). Процестің жайылуында мына факторлар маңызы болуы мүмкін: -қоздырғыштың инфицирлеуші дозасы, оның вируленттігі мен инвазивтілігі -жастық фактор (балаларда ересектерге қарағанда жайылған түрі жиі кездеседі) -ағзаның иммуногенетикалық ерекшеліктері (жергілікті иммунитеттің, иммунитеттің клеткалық звеносының фагоцитарлық жүйенің, комплемент жүйесінің т.б. жағдайы) -менингококктардың басқа бактериялармен, вирустармен ассоциациясы. Токсиннің әсерінен (липополисахарид) гемостазды бұзатын бірқатар қиын процестер туындайды. Бұл тұрғыда липополисахаридтің концентрациясының маңызы бар (токсинемия дәрежесі): төмен концентрация арнайы және арнайы емес қорғаныс факторларын белсендірсе, ал жоғары керісінше тежейді, сондықтан ауыр ағымда токсикалық-инфекциялық шокпен өтеді. Жайылған формалардың патогенезінде сонымен қатар баяу типті гиперсезімталдық және миокардит, перикардит, полиартрит дамуына келтіретін иммундық комплекстердің маңызы да зор.
Менингококты инфекцияға қабыну процесінің, ал жайылған түрінде қантамырлардың зақымдануы мен әр түрлі мүшелерде іріңді ошақтар қалыптасуы тән.
Ё инфекцияның клиникалық жіктелуі (В.И.Покровский, 1965).
Біріншілік – локальды түрлері:
-менингококктасымалдаушы
-жедел назофарингит
Гематогенді – жайылған түрлері
-менингококкемия: типті-найзағай тәрізді, созылмалы
-менингит
-менингоэнцефалит
-аралас түрі (менингит+менингококкемия)
Сирек түрлері: эндокардит, артрит, пневмония, радикулит.
Ағымы бойынша:
жеңіл
орташа
ауыр
Инкубациялық кезеңі 1-10 күн (орташа 2-4 тәулік).
Интоксикациялық белгілері:дене қызуының 38-390С-қа дейін көтерілуі, кейде қалтыраумен, бас ауруы, бас айналу, құлағының шуылдауы, кейде жүрек айну және құсу болуы мүмкін. Науқас адинамиялы, терісі бозғылт, кейде мұрнында және ернінде герпес шығады.
Катаралды синдром: жөтел, кейде дауысының қарлығуы, мұрыннан шырышты – іріңді бөліністер ағу Аранында – гиперемия, жұтқыншақтың артқы қабырғасының ісінуі, фолликулалардың гиперплазиясы байқалады. Перифериялық қанда – лейкоцитоз, геммограммада солға қарай жылжу. Назофарингиттің ағымы көбінесе жеңіл, 5-7 күн ішінде сауығады.
Менингококты инфекцияда мынандай асқынулар болы мүмкін:
-инфекциялық – токсикалық шок
-жедел бүйрек үсті безі жетіспеушілігі
-жедел бүйрек жетіспеушілігі
-мидың ісінуі
-екіншілік инфекцияның қосылуы
Менингококты инфекция клиникалық белгілердің, эпидемиологилық және лабораторлық мәліметтердің көмегімен анықталады:
-мұрын жұтқыншақтың бөлінісін, қанды, ликворды т.б. бактериалогиялық тексеру жүргізіледі;
-серологиялық тексеру (РПГА) жүргізіледі.
Клиникалық формаға қарай жүргізіледі: назофарингитте – тұмаумен, басқа респираторлы аурулармен, баспамен, менингококкемияда экзантемамен өтетін инфекциялық және соматикалық аурулармен; менингитте – басқа этиологиялы менингиттермен
Емі: Міндетті түрде ауруханаға жатқызылады.
-тәртіп және диета (клиникалық формаға байланысты)
-этиотропты ем
-патогенетикалық,
-дезинтоксикациялық,
-дегидратациялық (менингит және менингоэнцефалитте), гормонотерапия (көрсеткіш бойынша)
-симптоматикалық ем
-оксигенотерапия
Этиотропты ем (негізгі) барлық науқастарға міндетті түрде жүргізіледі. Таңдаулы препараттары: Пенициллин (300-500 мг ЕД(кг/тәул) 4-8 күн ішінде. Ампициллин (200/300 мг/кг тәуг) Левомицетин (50-100 мг/кг тәул)
Роцефин (50 мг/кг тәулігіне бірақ 4 таблеткадан көп емес 10 күн ішінде) және басқа антибиотиктер монотерапия түрінде.
Болжамы:
сауығу
ОНЖ жағынан қалдық көріністер
менингококкемияның созылмалы түрінің қалыптасуы (сирек)
летальді аяқталуы (10% және одан көп жасына байланысты)
Науқастар клиникалық және бактериологиялық сауығудан кейін шығарады (мұрыннан жағындыны бактериологиялық тексеруде теріс нәтиже берсе).
2 жыл ішінде жүргізіледі (менингит және менингоэнцефалиттен кейін) невропатологпен бірге.
Алдын алу профилактикасы:
Науқастарды уақытында анықтау және изоляциялау, ошақта басқа да эпидемияға қарсы шаралар өткізу
Вакцинациялау (эпидемиологиялық көрсеткіштер бойынша).
Достарыңызбен бөлісу: |