Құрылыс, мұнай, логистика, биология кафедрасы

№ 1 тақырып: Экологиялық мониторинг туралы түсінік

Қоршаған ортаның қорғаудың тарихи кезеңдері: консервативтік, табиғи ресурстык,антропоорталықтық. Экологиялық іс-әрекет түрлері және олардың өзара байланысы. Бақылау. МЭБ (мемлекеттік экологиялык бақылау), ҚЭБ (қогамдық экологиялық бақылау), ӨЭБ (өндірістік экологиялық бакылау). ҚҚМ (шығу көздері мен қалдықтар мониторингі). ЭА (экологиялық аудит).

Экологиялық мөлшерлеу. Нормативтік және нормативтік емес көрсеткіштер. Нормативтік көрсеткіщтер бекітілген құжаттар. Негізгі конвенциялар мен қаттамалар. Табиғатты қорғау нормативтері мен ережелері бекітілген негізгі заңдар. Табиғатты қорғау және табиғат ресурстық нормалар, ережелер, шешімдер, уақытша шешімдер, белгіленген тәртіптер, мемлекеттік стандарттар.

Санитарлық-гигиеналық нормативтер. Санитарлық -гигиеналық нормалаудың теориялық негіздері. Ағзалардың зиянды әсерлерге жауаптарыньщ заңдылықтары. Зиянды заттарды классификациялау принциптері. Улы заттардың қауіптілік кластары.

Өндіріс -шаруашылық нормативтері. Лимиттер. Қалдықтар. Қалдық жиналу нормативтері. Қалдықтарды орналастыру лимиті. Қоршаған орта сапасының комплекті нормативтері. Қоршаған ортаға шекті рауалы жүктеме. Су қорғау зонасы. Санитарлық қорғау зонасы.

Экожүйенің жай күйін нормалау. Санитарлық-гигиеналық және экожүйелік нормалау арасындағы өзара байланыс. Экожүйелерді нормалық және патологиялық бағалау проблемасының сандық тәсілі. Микросколиялық тәсіл. Макроскопиялық тәсіл. Дескрипторлар мен маркерлер. Табиғи экожүйелерге әсер ету мүмкіндігінің шегі. Табиғи жүйеге зиянды факторларьшың әсер рауалы деңгейі. Антропогендік салмақтар. Экожүйеге зиянды заттардың қалдықтары мен шығындыларын шығарудың шекті рауалы мөлшері. Экожүйелердің экологиялык тұрақтылығы. Экожүйелердің буферлік сыйымдылығы. Төтенше экологиялық жағдайлар зоналары. Экологиялық апат зоналары. Экологиялық қолайсыз зоналарды анықтау өлшемдері. Табиғи ортаның өзгеру багалау өлшемдері. Химиялық, физикалық және биологиялык ластаулардьщ ерекшелігі және олардың әсерін нормалау, Қоршаған орта компанентерінің сапасын нормалау. Ауа ортасының газ құрамы және негізгі. Ластаушы компаненттер. Бақылау параметрлері. Қоршаған ортаның өндірістік зиянды сәулелермен ластануы. Атмосфераның ауаның ластану мөлшерін нормалау. Ауа ортасының жай күйін бақылау әдістері мен аспаптары.

Су ортасының сапасын бақылау. Судың тудыну сапасы және негізгі ластаушы компаненттері. Бақылау параметрлері. Су сапасын нормалау. Ауыз судың сапа нормативтері. Шайынды сулардың қосылу мөлшерін нормалау. Шайынды су лимиттері. Су жұмсау лимиттері. Су ортасы сапасын бакылау әдістері мен аспаптары.

Топырақ сапасын бақылау. Экологиялық таза топырактың сипаттамасы. Топырақты ластаудың негізгі көздері мен ластаушылардың сипаттамасы. Бақылау параметрлері. Топырақ сапасын нормалау. Топырақ сапасын бақылау әдістері мен аспаптары.