С. А. Вологжанина, А. Ф. Иголкин материалтану оқУ ҚҰралы


Алюминий қорытпаларының жіктелуі



Pdf көрінісі
бет144/239
Дата27.10.2023
өлшемі8,95 Mb.
#188857
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   239
Байланысты:
6 Вологжанина Материалтану. Оқулық

Алюминий қорытпаларының жіктелуі
. техникалық алюминий төмен беріктігі 
байланысты жеңіл жүктелген құрылымдық элементтерін дайындау үшін пайдаланылады. 
Алюминий негізіндегі қорытпалар құрылымдық материалдар ретінде кең қолданысқа ие. 
Барлық алюминий қорытпаларын үш топқа бөлуге болады: 
• темірлердің, қалыптаудың арналған Деформацияланатын, түтіктер прокат; 
• Құю өндірісі; 
• ұнтақ металлургия (күйежентектелген алюминий ұнтақ (SAP) жəне қорытпалар 
(SAS)) өндірілген. 
Сығылған алюминий қорытпаларынан басты қоспалаушы элементтер мыс, мырыш, 
магний жəне марганец болып табылады. тепе-теңдік шарттары қорытпалар CuAl2 түрі (0-
фаза), Al2CuMg (S-фаза), Al6CuMg4 (T-фаза), жəне т.б. интерметалдық фазалардың жауын 
қатты ерітінді тепе-теңдік. Алюминийдегі тұрақты қоспалар - алюминийде іс жүзінде 
ерімейтін темір жəне кремний. Бір мезгілде олардың қатысуымен Al-Fe-Si үштік химиялық 
қосылысының жаңа фазасы пайда болады. Бұл қоспа ноқат шекаралары бойымен 
шығарылады жəне алюминийдің иілгіштік қасиетін азайтады. Деформацияланатын алюминий 
қорытпасындағы темірдің жəне кремний қоспаларының құрамындағы шектеу 0,5% -дан 
аспауы керек. Жоғары тазалықтағы қорытпалар кəдімгі қорытпалардан 30% жоғары крекске 
төзімділік сипаттамаларына ие. 100 140 килоцикл бастап төменжиілікті шаршау артады 
кезінде сəтсіздікке саны цикл, жəне шаршау КРЭК өсу қарқыны 7 2.7 мм / kцикл дейін 
төмендетілді. Алюминий қорытпалары хаттар немесе дəстүрлі сандармен белгіленеді. Жиі 
қорытпасынан жағдайын анықтау шартты берілген символдар саны: M - жұмсақ (жасыту); T - 
термикалық өңдеу (сөндіру жəне қартаю); H - қатайтылған жəне т.б. Типтік алюминий-
легирленген элементтер диаграммасының диаграммасы күріш. 8.2. Мемлекеттік диаграмма 
бойынша алюминий қорытпалары деформацияланатын жəне құйма құймаларына 
технологиялық қасиеттері бойынша бөлінеді. К нүктесі эвтектикалық температурада 
алюминийдегі легирленген элементтің шектік ерігіштігіне сəйкес келеді. K нүктесінің сол 
жағындағы қорытпалар бір фазалы қатты ерітінді құрылымына ие, иілгіштік жəне төмен күш 
береді. Осылайша, осы түрдегі қорытпалар оңай қысыммен өңделеді жəне 
деформацияланатын қорытпалардың санатына жатады.
322 


Өз кезегінде, істегендеріңнің қорытпалар екі түрі бар: 
I - күшейтілмеген термоөңдеу жəне II - жылу-шыңдалған.
Сығылған алюминий қорытпалары термоөңдеу 
жолымен шынықтыру емес, қоспалау элементтер 
мазмұны бөлме температурасында қатты ерітінді 
қанықтыру шегі аз. Термалды түрде нығайтылған 
алюминий қорытпаларында легирленген элементтердің 
мазмұны олардың тепе-теңдік концентрациясынан асып 
түседі. 
Қорытпалар, қоспалау элементі мазмұны, нүктесі К 
оң болып табылады қатты ерітінді жəне онда эвтектика 
тұратын құрылымы нашар деформацияланған бар, бірақ 
байланысты онда эвтектика қатысуымен жақсы құю 
қасиеттері бар: тұрақсыздығы жəне құю кеуектілігі 
жоғары концентрациясы. Тұрақты температурада 
(эвтектикалық қорытпалар) кристалданатын 
қорытпаларда жақсы ағым байқалады. 
Жалпы көлемі тұрақты болып қалады немесе тегіс 
өзгеріп отырады, ал тері тесігін құю таңба, кристалдану
температурасы аралығынын еніне байланысты. Кристалдану аралығы, кіріс бөлігінің ішіне тəркіленді 
астам қойылтылған шөгу қуысының, жəне тиісінше, ең тығыз металл құю аз. Алайда, эвтектикалық 
компонент өте үлкен болса, қорытпаның механикалық қасиеттері нашарлайды. 
Ресейде өндірілген кейбір алюминий қорытпаларының құрамы мен қасиеттері кестеде келтірілген. 
8,2


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   239




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет