Сурет 12.2. Поливинилхлоридті
пластиктіңсалыстырмалы ұзару атмосфералық
тозу ұзақтығының əсер (бастапқы ұзару 11 0 0 %
деп қабылданды):
1 — тұрақты күй; 2 —тұрақсыз күй
Полимерлердің тозуына, ескеруіне түскен жарықтар, сəулелер, қыздыру циклінің үнемі
ауысуы –салқындату, оттек жəне озон əсері жəне өзге де факторлар ықпал етеді. Полимер
тозуын бірнеше қайталанған өзгеріске ұшырату, пішінін өзгерту жылдамдата түседі, ал
ылғал оның ескеруіне, тозуына көп ықпал ете қоймайды.
Тозуда қаттылық, нəзіктік, морттық ұлғаяды, иілгіштік жоғалады. Жоғары
температурада (200...250°С) термиялық деструкция – заттардың буланып ұшып кетуіне
апаратын органикалық полимерлердің ыдырауы жүреді.
Тозудың, ескірудің жылдам өтуіне химиялық байланыстардың бұзылуы мен
əлсізденуіне əкелетін кернеудің релаксация процесі өтіп үлгермеуі жəне механикалық
кернеу əрекетінен байқалады.
Резеңкелер ұзақ уақыт бойы тартылған, созылған күйінде жұмыс жасаса, олардың
үстінде атмосфералық оттек əсерінен қабатталуға бейім нəзік қабық түзіледі. Полимер
материалдардың тозуын тежеу үшін екі түрлі стабилизаторлар: термостабилизаторлар
(аминдер, фенолдар) жəне светостабилизаторлар (мысалы, күйе) қосылады.
Стабилизаторланған полимерлерді пайдалану мерзімі біршама ұзарады (12.2сур).
Күйемен тұрақтандырылған полиэтиленнің тозу мерзімі 5 жылдан жоғары болады.
Поливинилхлополимеридтен жасалған құбырлар 10—25 жылға шыдам береді.
Достарыңызбен бөлісу: 
