С. В. Кожанова Жалпы иммунология
-Тарау ТУА БІТКЕН ИММУНИТЕТТІҢ
жүктеу/скачать 19,87 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы иммунология оқулық
| 6-Тарау
ТУА БІТКЕН ИММУНИТЕТТІҢ РЕЦЕПТОРЛАРЫ ЖӘНЕ ОЛАР ТАНЫТАТЫН МОЛЕКУЛАЛЫ ҚҰРЫЛЫМДАР Туа біткен иммунитеттің ерігіш және жасушалық паттерн-танушы негізгі рецепторлары және олардын лигандалары. Толл-тәріздес рецеп- торлар, олардың құрылысы, орналасуы, белсену белгілерінің берілу меха- низмдері және қызметтері. Негізгі ТЬК лигандалары. ІЧОО-тәріздес ре- цепторлар. Фагоциттердің негізгі рецепторлары. Жұкпалардан қорғануды жүзеге асыру үшін иммунды тану кызметі өте манызды, сондай-ак иммунды тану адаптивті иммунды жауаптын дамуына да ыкпал етеді. Вирустар мен бактериялардын жылдам мутациялык өзгеруіне карамастан, патогендерді тану механизмі аркылы туа біткен иммундык жүйе организмді коргауды камтамасыз етеді. Осындай қорғану механизмінің ұзак уакыт бойы мүмкін болуы — ол туа біткен иммундык жүйенін ерігіш және жасушамен тіркескен рецепторлар көмегімен патогендердін бір топ ішінде консервативті болатын және тіршілік ету үшін кажетті кұрылымдык бөлшектерінін көпшілігін таниды, ал ма- кроорганизмде олар кездеспейді. Рецепторлар көмегімен белгілі бір молекулалы үлгілер — пат- терндер (ағылшын тілінен раПегп) танылады, мұндай рецепторлар- ды паттерн-танушы рецепторлар (ПТР), ал олармен танылатын молекулалык кұрылымдарды патоген-ассоциацияланган молекулалық қурылымдар (ПАМК) деп атайды. ПТР әр түрлі химиялык табиғаттагы ПАМК, сонын ішінде қанттардың кейбір комбинациясын, кейбір нәруыздарды, липид-кұрамдас молекулаларды, сондай-ак нуклеин кышкылының кейбір реттік ерекшеліктерін таниды. Туа біткен иммун- ды жүйенін бактериялар, вирустар және патогендердің молекулалык кұрылымдарын танумен шектеуі, туа біткен иммунитетті организм үшін кез-келген бөгде затка емес, бірінші кезекте, жұкпалы агенттерге карсы тұруға дайындайды. Туа біткен иммунитеттің рецепторларымен танылатын кейбір ПАМКб.І-ші кестеде берілген. 6-Тарау. Туа біткен иммунитеттің рецепторлары және олар танытатын молекулалы... 71 6.1-кесте. Туа біткен иммунитеттін жасушалары және рецепторларымен танылатын микроорганизмдердін консервативті компоненттері М олекулалы компоненттер М икроорганизм дердін түрлері Н уклеин қыш кы лдары Екішиыршыкты РНК Вирустар СрС-курамдас ДНК* Бактериялар, саныраукұлактар, вирустар жүктеу/скачать 19,87 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|