Тақырыбы: Қоршаған ортаның радиоактивті элементермен ластануын биоиндикацилау
Мақсаты: Өндірістік және ауылшаруашлық әсерлер жағдайында су экожүйелерін биоиндикациялау әдістері мен қағидалары көзқарасын қалыптастыру.
Негізгі сұрақтар:
Табиғи обьектілердің радиоактивті ластануы
Радиоактивті ластану көздері
Қазақстандағы радиактивті қалдықтармен ластану мәселесі
Сулық ортадан ағзалардың радиоактивті элементтерді жинақтауы
5.Тұщы сулық кейбір өсімдіктердің кейбір түрлерінің радиоактивті элементтерді жинақтау коэффициенті
Әдістемелік нұсқулар: Конференц- сабақ. СЯПА, Капустин Яр, Тайсойған және әлемдік радиоактивті ластану аймақтары туралы ақпараттық жүйелерден, әдебиеттерден мәліметтер жинақтау.
Әдебиеттер:
1. В.А.Семин. Основы рационального водопользования и охраны водной среды. М.,2001 161-185 бет.
7 апта
Практикалық сабақ №7 :
Тақырыбы: Топырақ ортасының жағдайын диагностикалауда қолданылатын ағзаларды зерттеу. Қала ортасының топырағының тұздану деңгейіе анықтау. Тұқым және өскін бойынша орта жағдайын бағалау.
Мақсаты: Топырақ ортасына антропогендік әсерлерді негізгі биоиндикция әдістерімен зерттеу жолдарын анықтау.
Негізгі сұрақтар:
1. Топырақтың индикаторлық белгілері
1.1. Экологиялық-физиологиялық индикаторлық белгілер
2. Грунт суларының индикаторлық белгілер
2.1.Физиологиялық индикаторлық белгілер
3.Тау жыныстарының өсімдік жабынының индикаторлқ белгілері
3.1.Физиологиялық индикаторлық белгілер
Әдістемелік нұсқулар:
Топырақ қышқылдығының өсімдік – индикаторлары
Топырақ қышқылдығына байланысты өсімдіктердің үш тобын ажыратып көрсетеді: ацидлфильдер- қышқыл топырақ өсімдіктері, нейтрофильдер – бейтарап орта, базифилдер – сілтілі орта өсімдіктері.
Арнайы берілген өсімдіктер арқылы топырақ қышқылдығын анықтаңыз.
Өсімдік тобы
|
Биоиндикатор - түрлер
|
Топырақ қышқылдығы
|
Күшті ацидофильдер
|
Сфагнум, жасыл мүктер, плаун, қырықбуын
|
3,0-4,5
|
Орташа ацидофильдер
|
Айрауық, фиалка
|
4,5-6,0
|
Әлсіз ацидофильдер
|
Еркек шаңжапырақ, қалақай жапырақты қоңыраугүл, түкті құрақ, таңқурай
|
5,0-6,7
|
Бейтарап- ацидофил
|
Ещкі тал, мүк
|
4,5-7,0
|
Бейтарап
|
Шалғындық түлкіқұйрық, тау бедесі, шылғындық беде, шалғынлық қоңырбас
|
6,0-7,3
|
Бейтарап – базифил
|
Өгейшөп, сарыбас жоңышқа, қазоты
|
6,7-7,8
|
Базифильді
|
Қыртыс қарағаш, бересклет
|
7,8-9,0
|
Достарыңызбен бөлісу: |
