Сабақ 7-сынып «Бекітемін» Оқу ісінің меңгерушісі Сабақ тақырыбы: Сабақ мақсаты: Қазақстан халықтарының дәстүрлі тағамдары

қушыларды білім алуға жұмылдыра отырып өз бойындағы сапалық қасиеттерді: жігер, күш, дене қуатын дамыту.

ә) Өзіне-өзі сенімділкті қалыптастыру және денсаулықтарын жүйелі түрде нығайту, ағзаларын дамыту және шынықтыру, гигиена дағдыларын үйрету.

б) Елжандылыққа,өз өлкеңді құрметтеуге, ерлікке тәрбиелеу.

А) Киімді сатып аларда қандай талапты бірінші орынға қоясыз:

а) сыртқы түріне қарап (50%)

ә) сапасына (40%)

б) гигиеналық талапқа (6%)

в) экономиялық жағына

Ә) Шикізат құрамына назар аударасыз ба?

а) 40%

ә) 60% аудармайды

а) 40% жоқ ә) 32% иә б) 28% білмейді

80%; иә 14% жоқ

В)Балаңыздың гардеробында синтетикалық киім бар ма?

(75% иә; 25% жоқ)

Г) Бірінші орынға қай талапты қоясыз?

а) эстетикалық (15%)

ә) экономикалық (65%)

б) гигиеналық (20%)

Алдын-ала тапсырма бойынша өз ойларын баяндайды.

Өздеріне химия пәнінен таныс:Химиялық талшықтардың төмендегідей түрлері бар:

І. жасанды ІІ. табиғи ІІІ. Синтетикалық

вискоза, жүн полиакрил

ацетат мақта ,лавсан , зығыр

« Қойдың жүні», «Зығыр» атты еңбектерінде қой жүнінің 9 қасиеті: мықтылығы, жұмсақтығы, ажары, сызылғыштығы, көпіргіштігі, ширатылғыштығы нәтижесінде жүннен тоқылған киімнің гигиеналық пайдасы: ыстықты өткізбеуі, теріде түрлі аллергиялық ауруларды тудырмауы ( жүннің негізгі құрам бөлігі С тұратындықтан ), терінің дем алуы сияқты қасиеттер беретіндігін ғалымның еңбегінен толық мәлімет алуға болады. Адам денсаулығына ден қойып, оған ықпал ететін факторларға зер салып қарасаң, адамды температуралық, атмосфералық әсерлерден қорғаушы – киім.

Киімнің басты міндеті – адамды қоршаған ортадағы түрлі қолайсыз жағдайлардан қорғау мен қажетті дене температурасының сақтауын қамтамасыз ету. Киім дайындауға керекті материалдардың гигиеналық қасиеттері оның құрылымымен ( қалыңдығы, тығыздығы, жіптің тоқылу сипаты) бастапқы талшықтық өзгешеліктерімен сипатталады.

Сән әлеміне бой ұра отырып, киім өндірушілер әдемілік, ыңғайлылықпен қатар адам денсаулығына теріс ықпалын тигізбеу сияқты қажеттілікке мән беруді екінші кезекке қояды.

Синтетикалық киімнің гигиеналық кемшіліктері: терінің тітіркенуін тудыруы, көптеген дерматит, микологиялық аурулар тудыруға себепкер болуы да жағымсыз жағдай туғызады.

« Дем алатын » бұйымдар – мата бұйымдарының жаңа буыны – текстиль. Ол су буын еркін өткізіп, кеңістіктегі « дене – киім – қоршаған орта » қажетті микроклимат туғызады. Матаның теріге жақын ішкі қабаты құрғақтық пен жылуды қамтамасыз етсе, сыртқы қабаты ылғалды сіңіріп, сыртқа шығарады.

Дүкенннен затты сатып аларда әр адам өндірушінің тіккен киім кепілдемесіне назар аударуы қажет:

- шикізат құрамы

- бұйымды күту ережесі

- өндіруші фирма атауы

- бұйымның өлшемі

Көптеген түрлі киімдерді қарағанда 65% өндіргіш фирма атауы жоқ, яғни, шикізат құрамы күдік туғызады, себебі аты көрсетілмегендіктен мәлімет нақтылығына жауап бермейді.

- 45% шикізат құрамын көрсетпей, бұйым өлшемі мен күту жолдарын көрсетеді.

- 25% құрамы мен күтуде қарама – қайшылықтар бар.

Үлкендер киіміне қарағанда бала киіміне талап басқа. Нәрестелерге тек табиғи талшықтан ғана тігілілген киімді кидіру керек, 28 – ші өлшемнен бастап қана вискоза сияқты талшық түрлері қосылады.Егер бала киімінде синтепон болса, ол тек сіңіру үшін қажет синтепон бөлетін шайырлардың улы буларымен бала дем алады. Ол балаларды дисбактериоз сияқты ауруларға әкеп соғады.

Ендеше, жасанды талшықтардан жасалған киімнің сапасын, денсаулыққа әсерін білу нәтижесінде болашақта жергілікті шикізаттан өндірілетін киім-кешекке мән бере, экологиялық талғампаздыққа көңіл аудару қажеттігін айтпақпын.

. Бүгін біз дене шынықтыру сабағында оқу жылының басы қырқүйек айының 19-да өтіп отырған ғалымның 120 жылдық мерейтойына арналған айлық іс-шараларда киімдердің, спорт киімінің сапасы, денсаулыққа да әсер ететіні келтірілген сауалнамалардан, мәліметтерден көрінді. Ендеше, « Жан қиналмай – жұмыс бітпес, талап қылмай – мұратқа жетпес » деп болашақ ауылымызды көркейтетін қауым өкілдері болып, ғалым аталарың айтқандай, сапалы шикізат негізінде дені сау, таза табиғи өнімдерін шығаратын әрі пайдаланатын маман, кәсіпкерлер ретінде таныла беріңдер демекпін.

Түрлі гимнастикалық жаттығулар жасау(жаттығулардан соң пульс өлшеу арқылы адам ағзасының сергу,динамика нәтижесін салыстыру арқылы ата-аналарға спорттың пайдасын, спорттық кимінің әсерін көрсету)