Жиі тітіркендірген сәтте әрбір жиырылган кезде тисе, ет босаңсымастан одан әрі қарай жиырылып, оныц жиырылу дәрсжесі күшейе түседі. Бұл - толық жинақталу.
Ет босаңси бастатан кезде тисе, ет солған жерінен бастап қайта жиырылып бұрынғыдан да күшті жиырылады. Мұны жиырылудың шала жинақталуы не өркеш тәрізді жинақталу дейді.
Тапсырма №3.
Сызба-нұсқаның аталуы (1,2)
Қозудың таралу механизмін түсіндіріңіз.
№1 Сызба-нұсқа аталуы: Миелинді талшықтағы қозудың өту механизмі
№2 Сызба-нұсқа аталуы: миелинс. талшықтағы қозудың өту механизмі
№2 Сызба-нұсқа аталуы: миелинс. талшықтағы қозудың өту механизмі
Қозудың таралу механизмін түсіндіріңіз:
Миелинді қабық талшықты тұтас жаппайды, ол үзіліп отырады. Үзілген жер Ранвье үзілісі деп аталады. Осы Ранвье үзілісі арқылы қозу сальтаторлық жолмен секіріп өтеді. Ол миелинсіз талшыққа қарағанда тез болады.
Ганглийден кейінгі талшықтар болып саналады. Миелинмен қапталмағандықтар және Шванн жасушасының жоқтығынан қозу бүкіл талшық бойымен өте береді.
Тапсырма 4.
Сурет-сызбаның атауын жазыңыз (1,2).
Физиологиялық қасиеттерін жазыңыз.
№1 Суреттің аталуы: Химиялық синапс
№2 Суреттің аталуы: Электрлік синапс
Физиологиялық қасиеттерін жазыңыз:
химиялық синапс сигналдарды нейротрансмиттер деп аталатын химиялық молекулалар түрінде береді. Берілген суретте маңызды рөлді медиаторлар ойнайды. Олардың кең синапстық ұяшықтары бар. Синапстық үлкен кідіру қозудың төмен жылдамдығымен түсіндіріледі. Қозуды тек бір шетке өткізеді. Медиаторлары бар көпіршіктер бар.
электрлік синапс сигналдарды молекулаларды пайдаланбай электрлік сигнал түрінде береді. Синапстың бұл түрінде қозуды өткізу кідіріссіз және нейромедиатрлар көмегінсіз орындалады. Бұл синапстардың мақсаты бірдей функция орындайтын нейрондар жұмысын белсендіру болып табылады. Мысалы тыныс алу жолы нейрондары. Синапстық ұяшықтары тар. Қозуды екі шетке де өткізеді. Көпіршіктері жоқ.
Тапсырма №5. Терминологиялық сөздіктермен жұмыс.
Терминдер аталуы
Орыс тілінде
Ағылшын тілінде
Білім алатын тілде анықтамасын беру
Жиырлу
Сокращение
Shrinkage
Белгілі бір тітіркендіргішке берілетін жауап, яғни ет ұзындығының қысқарып қатаюы, тонустың жоғарылауы.
Актин
Актин
Actin
Ет жасушасы (талшығы) мен басқа жиырылғыш құрылымдары бар жасушалардағы жиырылу қызметін атқаруға қатысатын жіпше.
Миозин
Миозин
Myosin
Бұлшық ет талшықтарының нәруызы, микрофиламенттер жүйесіндегі қозғалтқыш болып табылады.
Синапс
Синапс
Synapse
Өзара жүйке жасушалары не жүйкемен шеттегі кызмет атқарушы жасушасы (эффектор) түйіскен жерінде серпіністерді өткізетін арнайы ұласуды (контакты) айтады.
Медиатор
Медиатор
Mediator
Медиатор - қозу үрдісін жеткізетін химиялық зат, жүйке бүршігіндегі везикулаларда болады.
