НЕГІЗГІ СЕБЕПТЕРІ
Қаржылық тәуекел кәсіпкердің банктермен және басқа қаржылық институттармен қарым-қатынастар аясында пайда болады.
- қарыз және меншікті қаражаттардың арақатынасының жоғарғы алшақтығы,
- кредиторларға тәуекелдік,
- капиталдардың пассивтілігі,
- бір жобаға үлкен қаражаттары орынсыз жұмсау.
Коммерциялық тәуекел кәсіпкермен өндірілген немесе сатып алынған тауарлар мен қызметтерді өткізу үрдісінде пайда болады.
НЕГІЗГІ СЕБЕПТЕРІ
- нарық конъюнктурасында,
- коммерциялық қызмет жүргізу барысында күтпеген өзгерістердің болуы.
Өзінің қызмет ету барысында кәсіпкерлік фирмалар кезігетін тәуекелдердің белгілі бір түрлері бар.
заңды тәуекел
инвестициялық тәуекел
нарықтық тәуекел
сақтандыру тәуекелі
инновациялық тәуекел
3. Кәсіпкерлік тәуекелдер: түсінігі, түрлері, жіктелуі.
- заңды тәуекел заңнамалық актіледің төмен сапасымен
және заңнамадағы күтілмеген өзгерістерге байланысты;
- инвестициялық тәуекел техникалық-экономикалық негіздемелерді сапасыз өңдеумен, жоба құнының күрт өсуімен, қоршаған ортаны қорғау туралы заңдардың күшеюімен негізделеді.
- нарықтық тәуекел валюталардың ұлттық ақша бірлігінің курсына, нарықтық пайыздық ставкаларының өзгеруіне байланысты;
- сақтандыру тәуекелі сақтандыру қорын қалыптастырумен, басқарумен, сонымен қатар меншікті мүлікті, ақшалай қаражаттарды және персоналды басқарумен байланысты;
- инновациялық тәуекел осы аядағы белгісіздікпен (идеяны жасап шығарудан бастап, оны өнім қндіруге немесе жаңа технологияны өндіріске енгізе отырып, өнімді нарыққа өтізуге дейін) байланысты.
- Материалдық шығындар - бұл жобамен қарастырылмаған натуралды сипаттағы материалдық объектілердің тікелей шығындары (үйлер, ғимараттар, өнім, жартылай шикізаттар, материалдар, шикізаттар, құраушы бөліктер).
- Еңбек шығындары – кездейсоқ немесе күтпеген жағдайлардан туындаған жұмыс уақытының шығыны; техникалық орындауға кететін уақыт нормаларды қолдану (өлшем бірлігі –«адам-сағат» немесе адам-күн)
- Қаржылық шығындар – тікелей ақшалай зиян (кәсіпкерлік жобамен қарастырылған төлемдер, айыппұлдар, мерзімі өтіп кеткен несиелер үшін төлемдер, қосымша салықтар, ақшалай қаражаттардың немесе бағалы қағаздардың жоғалуы). Олар жобамен қарастырылған көздерден, қарыздарды әр түрлі себептерден ала алмау нәтижесінен болуы мүмкін.
- Уақыт шығындары кәсіпкерлік қызмет үрдісі жобамен қарастырылған мерзімінен баяу жүрген жағдайда (сағаттармен, тәуліктермен, айлармен өлшенеді) пайда болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
