Сабақ жоспары Тақырыбы: Тарихтың қайнар көзі-деректер Дайындағандар: Намазова А. М искаков Ж. А

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Искаков Ж.А

Несіпбаева Ә. Ж.

Сабақ жоспары

Сынып: 5 сынып

Сабақтың тақырыбы	Тарихтың қайнар көзі - деректер.
Жалпы мақсаты	Білімділік: Оқушыларға ауызшаа, жазбаша деректер, олардың түрлері, көмекші тарих пәндері туралы білім беру. Дамытушылық: Деңгейлік өздік тапсырмалар арқылы оқушылардың шығармашылық қызметін дамытып, ізденіске ұмтылдыру. Тәрбиелік: Туған елінің өткен тарихын құрметтейтін, білімпаз жастарды тәрбиелеу
Күтілетін нәтиже	Тарихи тілдерін дамыту. Деректерді салыстыру, анализ жасауды, картамен жұмыс жасауды үйрену. Уәж беру қолпаштау арқылы оқушылардың ынтасын арттыру.
Сабақтын түрі	Аралас сабақ
Көрнекіліктер	1. Тас бетінде жазылған ежелгі жазулардың суреті (Құлтегін, Тоныкөк, т.б.) 2. «Ежелгі Қазақстан картасы» 3. Тірек-сызбалар, кестелер 4. Археологиялық қазба жұмыстары кезінде табылған ежелгі қалалардың суреттері (Бұзоқ қаласы, ежелгі Сарайшық, т.б.)
Сабақтың әдістері	әңгімелеу, тест, мәтінмен жұмыс, мағынаны табу, кесте толтыру
Сабақтың кезені	Уақыт	Мұғалім іс-әрекеті	Оқушының іс-әрекеті
Ұйымдастыру кезеңі	2 мин	Амандасу, Түгендеу. Сабаққа дайындығын тексеру. (Психологиялық ахуал тудыру)	Орындарынан тұрып мұғаліммен амандасу. Сабақта кім жоқ екенін анықтау. Сабаққа дайындалу.
Үй тапсырмасын тексеру кезеңі	10 мин	Өткен тақырыпты қалай меңгергендігін тексеру үшін тақырып бойынша тест сұрақтарын береді.	Оқушылар тақырыпты естеріне түсіріп, сұрақтарға жауап береді.
Тұсаукесер Жаңа тақырыпқа шығу	6 мин	Оқушыларды топқа бөлу. Тарихи тұлғаларды, даталарды, терминдерді еске түсіру арқылы тақырыпқа шығу, сабақтың мақсатын анықтау (СТО, АКТ)	Оқушылар тез топқа бөлінеді, топ басшысын тағайындайды, топ ішінде міңдеттерін бөледі. Мұғалімді мұқият тыңдап, сұрақтарға жауап беру арқылы жаңа сабақтың тақырыбына өздері шығады.
Негізгі бөлім	7 мин	Оқушыларға қосымша дерек көздерін тарату (презентация дайындауға жағдай жасау). Әр топқа тапсырма беру	Оқушылар қосымша дерек көздерімен танысады. Топ спикерлері топқа берілген тапсырмаларды таңдап алып, презентация дайындайды. Сұрақтар туындаған жағдайда мұғалімге қояды.
Сергіту сәті	2 мин	Оқушылармен бірге орындайды.	Барлығы бірге орындайды.
Бекіту	12 мин	Кеңес беру, бағыттау, қолпаштау	Меңгеру деңгейі	Тапсырмалар
			Білу	Сұрақтарға жауап бер
			Түсіну	Термин сөздер
			Қолдану	Кестені толтыр
			Талдау	Тірек-сызбаны толтыр
			Синтез	Өз ойларымен бөлісіндер
			Бағалау	Топ ішінде талдап, жауап беру
Қорытындылау	3 мин	3Б кестесін толтыруға беру. Оқушылардың берген жауаптарын еске отырып, түсінбеген мәселелер бойынша қосымша мәліметтер беру.	Мұғалімді мұқият тыңдап, қосымша сұрақтар туындаған болса сұрайды.
Бағалау	2 мин	Бағалау парақтарын тексеріп, толтыру бойынша кеңес береді 0-12 балл - «2» 13-17 балл - «3» 18-21 балл - «4» 22-24 балл - «5»	Өздеріне лайықты бағаларын алады. Ескертулері болса мұғалімге айтады.
Үйге тапсырма	1 мин		Мұғалімнің тапсырмасын күнделіктеріне жазып, түсінбегендерін сұрайды.

Үй тапсырмасын сұрау. Тест

1. 
   Тарих сөзін алғаш қолданған кімдер?
   

2) «Зерттеу», «оқиғалар жайлы әңгіме» деген мағынаны білдіретін сөз.

А) шежіре; Ә) жылнама; Б ) тарих;

3) Ежелгі грек тарихшысы, жиһангезі Геродот қай жылдары өмір сүрді?

А) б. з. б. 484-425 жж.; Ә) б. з. б. 438-378 жж.; Б ) б. з. б. 468-415 жж;

4) Шығыстағы «Тарихтың атасы» деп кімді атаған?

А) Геродотты; Ә) Рашид ад-Динді; Б ) Сыма Цяньді;

5) Батыстағы «Тарихтың атасы» деп кімді атаған?

А) Геродотты; Ә) Рашид ад-Динді; Б ) Сыма Цяньді

6) Қытай тарихшысы Сыма Цянь қай жылдары өмір сүрді?

А) б. з. б. 125-76 жж.; Ә) б. з. б. 145-86 жж.; Б ) б. з. б. 167-98 жж;

7) Сыма Цянь қандай тарихи еңбек жазып қалдырды?

А) «Тарихи жазбалар»; Ә) «Тарих»; Б ) «Жылнамалар жинағы»

8) Рашид ад-Дин қай жылдары өмір сүрді?

А) 1257-1418 жж.; Ә) 1247-1318жж.; Б ) 1267-1338 жж;

9) Мұхамед Хайдар Дулати қандай тарихи еңбек жазды?

А) «Тарихи Рашиди»; Ә) «Жами ат-тауарих»; Б ) «Шежіре и-түрік»

10) Патша сарайындағы оқиғаларды жазып отыратын арнайы адамдар кімдер?

А) шежірешілер; Ә) тарихшылар; Б ) жылнамашылар;
Топ тапсырмалары:

а) Жазбаша деректер.

ә) Ауызша деректер.

б) Археологиялық деректер.

в) Этнографиялық деректер.
Бекіту тапсырмалар:

І. Сұрақтарға жауап бер (дұрыс жауапқа 1 балл, барлығы 4 балл)

1. 
   Тарих деректер қандай түрлерге бөлінеді?
   
2. 
   Ауызша және жазбаша деректерге не жатады?
   
3. 
   Археологиялық деректер дегеніміз не?
   
4. 
   Этнографиялық деректер дегеніміз не?
   

1. 
   Нумизматика – тиындар, құйма ақша кесектері т. б. ескерткіштер арқылы тиын соғу, ақша айналымы тарихын зерттейтін көмекші пән.
   
2. 
   Бонистика – қағаз ақшалардың тарихын зерттейтін көмекші пән.
   
3. 
   Геральдика – елтаңба тану ғылымы, елтаңбаларды арнайы деректеме ретінде зерттейтін қосалқы тарихи пән.
   
4. 
   Антропология – адам қаңқасын зерттеу арқылы адамның дене бітімін, сипатын анықтайтын тарихтың бір саласы.
   

Тарихи деректер
ауызша	жазбаша	археологиялық	этнографиялық	антропологиялық

1. 
   Тарихи деректер
   

Дереккөздердің тарихты оқытуда маңызы қандай?

Тарихи дереккөздерімен қалай жұмыс жасау керек деп ойлайсың.

«ӨРЛЕУ» БІЛІКТІЛІКТІ АРТТЫРУ ҰЛТТЫҚ ОРТАЛЫҒЫ

АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМЫНЫҢ ФИЛИАЛЫ

ПАВЛОДАР ОБЛЫСЫ БОЙЫНША ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРДІҢ БІЛІКТІЛІГІН АРТТЫРУ ИНСТИТУТЫ

Тексерген: Нәсіпбаева Ә. Ж.

Құдайбегенұлы Б.

Орындаған: Чужаев А. С.

Каримжан Ж. Т.

Намазова А. М.