2-топ. Берілген сөздердің антонимін тауып жазыңыздар: Аласа, жылдам, қара, ақылды, ыстық, дұшпан, жақсы, қатты, ескі, үлкен, жомарт.
3-топ. Семантикалық картаны толтырыңыздар.
4-топ. Диалект сөздер. Сөздер беріледі, карта бойынша табу.
Тәртіп – нұсқау, бұйрық, сым – шалбар, тұқым – жұмыртқа, жар – қабырға, дөкей – үлкен, бітти – кішкентай, нән – үлкен, дәу – үлкен
3-топ. Семантикалық картаны толтырыңыздар.
Сөздер
|
Эвфе-
мизм
|
Дисфе-мизм
|
Табу
|
Кө-
нер-ген сөз
|
Диа-
лект
|
Жаңа сөз
|
Кәсі-
би
сөз
|
Тер
мин
|
Кірм
сөз
|
Тұрақ
ты тірке
|
Аға сұлтан
|
|
|
|
+
|
|
|
|
|
|
|
Шырайлым
|
+
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Лексика
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Үнтаспа
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Сым
|
|
|
|
|
+
|
|
|
|
|
|
Тәрелке
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Қолды болды
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Мылжың
|
|
+
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Әңгелек
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Көзге ілмеу
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ү. Күтілетін нәтиже.
3 мин
Жеке жұмыс
|
Төменде берілген мәтіндерді бір-бірімен салыстыр. Айырмашылығы неде?
Рухы күшті ұлт озады. Ата-бабамыз санасының Сәби кезінде-ақ, балаға бал шырынды сөз құдіретімен тәрбие беріп, ән-жырдың әлдиіне бөлеген, атасы тұрып ұл сөйлемейтін, анасы тұрып қыз сөйлемейтін әдептілікке баулыған.
-----------------------------------------------------------------------------------------------
Әй, қалқан құлақ, қайда барасың, асығып аптығып?
Немене, мұрынбоқ, өзіңнің қандай екеніңді ұмытып қалдың ба?
Жауабы: Бірінші мәтін жазбаша тілге жатады. Себебі, ой әдеби тілде көркем жеткізілген. Екінші мәтін ауызша тілге жатады. Ауызекі тілге тән дөрекі сөздер қолданылған.
|
ҮІ. Үйге тапсырма.
|
1-топ. Көнерген сөзге үш сөз, үш сөйлем құру.
2-топ. Кірме сөзге үш сөз, үш сөйлем құру.
3-топ. Кәсіби сөзге үш сөз, үш сөйлем.
4-топ. Жаңа сөзге үш сөз, үш сөйлем.
Ауызша және жазбаша тілдерге де жазу
|
Достарыңызбен бөлісу: |
