Сабақ мақсаты: Оқушылардың «Кинематика»



бет3/23
Дата23.05.2018
өлшемі16,29 Mb.
#40642
түріСабақ
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23

Кеплер заңдары.

1. Әрбір планета Күнді эллипстік орбита бойымен айналып жүреді және оның фокустарының бірінде Күн тұрады.

2. Күнді планетамен жалғастырып тұратын түзу, бірдей уақыт аралығында бірдей аудандарды қамтып өтеді.

3. Барлық планеталар үшін эллипстің үлкен жарты осі кубының планетаның Күнді айналу периодының квадратына қатынасы бірдей болады:



IV. Есептер шығару. 6-ж. №1.

1. Берілгені Шешуі

Т1=365 тәулік Жердің Күнге құлаған уақытын табу үшін Кеплердің

үшінші заңын қолданайық. Осы жағдайда Жердің түсу

сызығы ε=1 қатты “сызылған» эллипстің шекті жағдайы

t=? деп санайық. Бұл жағдайда ;

R-Жер орбитасының радиусы, Т2-сығылған

эллипс бойынша Жердің айналу периоды.

тәулік, ал Жердің Күнге құлаған

уақыты тәулік.


V. Қорытындылау.

VI. Бағалау.

VII. Үйге тапсырма: §2.7. Гравитациялық өрістегі дененің потенциалдық энергиясы.

§2.8.Кеплер заңдары. 6-ж. №2.



2. Берілгені : шешуі

Т0=365 күн


Жерден Марсқа ұшырылған зымыран перигейі Rж Жердің

радиусына тең және апогейі Марс орбитасының радиусына тең

эллипстік орбитасымен қозғалатын болады, яғни зымыран

орбитасының үлкен жарты осі тең болады:



астр.бір. Осы орбита бойынша Т айналу

периодын Кеплердің үшінші заңынан анықтаймыз:



Rж=1 аст. бір.

Rм=1,5 астр. бір.

t=?



, зымыранның Марсқа жету уақыты:

күн.

10-сынып. № 6

Сабақ тақырыбы: §2.9. Кеплер заңдарының математикалық негіздемесі.

Сабақ тақырыбы:

1. Планеталардың ортақ күштердің әрекетінен тек шеңбер бойымен ғана емес, сонымен қатар эллипс бойымен қозғала алатынын математикалық түрде негіздеу.

2. Оқушылардың ғылыми дүниетанымын қалыптастыру, ой-өрісін дамыту.

3. Жауапкершілікке, тиянақтылыққа, еңбекқорлыққа тәрбиелеу.

Сабақ түрі: аралас

Сабақ әдісі: сұрақ-жауап, баяндау.

Сабақ барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үй тапсырмасы бойынша сұрақтар:

1. Пифагордың жақтаушыларына дүниенің құрылымы қандай болып көрінді?

2. Птолеймейше дүние қалай құрылған?

3. Коперник бойынша дүниенің гелиоцентрлік жүйесі дегеніміз не?

4. Кеплер заңдарын тұжырымдаңдар.



ІІІ. Жаңа сабақ түсіндіру.

Элиппстің негізгі қасиеттері.



Эллипс дегеніміз – берілген екі Ғ1, Ғ2 нүктелерден қашықтарының қосындысы тұрақты болып қалатын нүктелердің геометриялық орны.


МҒ1+МҒ2=2а – эллипстің үлкен осінің ұзындығы. А – эллипстің үлкен жарты осі.

│Ғ1Ғ2│=2с фокустардың ара қашықтығы фокус аралығы деп аталады. ВD=2b кесіндісі – эллипстің кіші осі.

ε=2с/2а немесе ε=с/а – эллипстің эксцентриситеті.

Егер энергияның және импульс моментінің сақталу заңдарын пайдалансақ, онда Кеплердің екінші заңын жеңіл математикалық негіздеуге болады.



егер сыртқы күштердің импульс моменті нольге айналса, яғни жүйе «Күн-планеталар», «планеталар-серіктер» жүйесін қанағаттандыратын тұйық болса, онда ∆L=0. ал бұл тұйық жүйеде импульс моменті шама жағынан да, бағыты жағынан да тұрақты дегенді білдіреді. Дөңгелек орбита үшін импульс моменті L=Rmυ. Бұл жағдайда R мен υ арасындағы бұрыш 900. Планетаның эллипс бойымен қозғалысы кезінде де импульс моментінің анықтамасы сол күйінде қалады, яғни L=Rmυ1, υ1=υsinα






∆МАС үшбұрыштың ауданы Осыдан



;

болғандықтан, немесе .

Бұл планетаның радиус векторын сызып өтетін ауданы. Ол секторлық жылдамдық деп аталады. Сонымен, плаетаның радиус векторы бірдей уақыт аралығында бірдей аудандарды сызып өтеді. Бұл Кеплердің ІІ заңы.



Кеплердің ІІІ заңын шеңбер бойымен қозғалыс үшін математикалық тұрғыдан негіздеу жеңіл. Массасы m планета Күнді айнала радиусы R шеңбер бойымен қозғалсын және М››m. Серіктің Жерді айналу периодын табайық.



, сонда

-бұл Кеплердің ІІІ заңы.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет