Сабақ планиметрмен аймақты өлшеу

Р ауданының мәні формула бойынша есептеледі

Р=С(n₂-n₁), (3.1)

мұндағы C - планиметрдің бір бөлігінің бағасы; n₁ және n_2-секциялар контурының басында және соңында санау болып табылады.

Планиметрдің бөліну бағасы формула бойынша анықталады

С  Рn₂  n₁ (3.2)

Бағаны анықтау үшін планиметрден координаталық тордың квадратының белгілі аумағын (10х10 немесе 4х4 см) өлшеңіз. Айналмалы нүкте бастапқы нүктеде орнатылып, n₁ санау жүргізіліп, контур сағат тілінің бағыты бойынша жүргізіліп, n₂ айналып өту санының соңында алынады. Бақылау үшін фигура екінші рет сызылып, n₃ саны алынады.
Планиметрдің бөліну бағасын анықтау кезінде жазбалар мен есептеулердің мысалы 3.1 кестеде келтірілген.

3.1 кестеде

Кері санақ n1 n2 n3	Орташа мәні h	С  Р h
0	160	160
159
161

Фигураның контурын жүргізу кезінде планиметрмен жұмыс істеу ережелері.

1.Планиметрдің бағанасын бақыланатын контурдың сыртына орнатыңыз, оны таза түрде қадағалаңыз және қолдар арасындағы бұрыштар кемінде 30 және 150⁰ -ден аспайтындығына және айналма дөңгелектер жоспардың немесе картаның парағынан секірмейтініне көз жеткізіңіз.

2.Айналмалы нүктені орнатуға арналған контурдың бастапқы нүктесі айналма жолдың басында санау дөңгелегі баяу айналатындай етіп таңдалады.

3.Айналмалы иінтіректің тұтқасы еркін, керілусіз ұсталуы керек, сондықтан тетік қағазға тек өз салмағына қарай тірелуі керек.

Ауданды планиметр бойынша анықтау нәтижелері 3.2 кестеде көрсетілген.

Масштабы 1: 25000 картада планиметр фигураның ауданын см² - S₁ = 19,0 см² өлшеді. 1: 25000 масштабты картаның 1 см² -де 1 см² = S₂ = 250x250 = 62 500 м² бар. Сонда фигураның ауданы S = S₁ x S₂, м², яғни S₂ = 1,187,500 м² немесе S₂= 118,8 га

Фигураның ауданын екі тәсілмен анықтаудағы салыстырмалы қателік мынада

m 100 %  1,0%.

Ауданды квадрат палитрамен өлшегенде (3.2, а-сурет) қисық сызықты контурға қойып, контур ішіндегі бүтін квадраттардың санын санап, содан кейін сюжет контурындағы толық емес квадраттардан бүтін енгізіп, квадраттардың қосындысын табыңыз.