ІІ. Қызығушылығын арттыру. Миға шабуыл
1. Электр тізбегін сипаттайтын шамаларды атаңдар?
( Ток күші, кернеу, кедергі)
2. Енді осы шамаларға қысқаша тоқталайық ( 1. Шаманың белгіленуі, 2. сипаттамасы, 3. өлшем бірлігі)
ІІІ. Жаңа сабақ .
Жаңа сабақ тақырыбы: “ Тізбек бөлігі үшін Ом заңы ”.
Біз өткен сабақтарымызда ток күші мен кернеуді жеке - жеке қарастырдық. Енді бүгінгі сабағымыздың мақсаты ток күші мен кернеу және кедергілердің арасындағы өзара байланыстарды анықтап, Ом заңымен танысу.
Мына суреттегі құралдарды атаңдар? 1және 2 нөміріндегі құралдарды ата, неге олай ойлайсың?
( кілт, ток көзі, резистор, амперметр, вольтметр, қосқыш сымдар. 1нөмір вольтметр, себебі ол тізбекке параллель жалғанады, ал 2 нөмір амперметр – ол тізбектей жалғанып тізбектегі ток күшін анықтайды.)
Өткізгіштегі кедергі өзгермесе, онда ток күші кернеуге қалай тәуелді болады?
R – const. I ~ U тура пророрционал
Осы эксперимент арқылы қандай график алуға болады?
Бұл графикті: Вольт- Амперлік сипаттама деп атайды
Енді біз ток күшінің кедергіге қалай тәуелді екенін қарастырайық. Реостат арқылы тізбектегі ток күшінің өзгеруін бақылайық. (Кернеуі тұрақты кезде. Ток күші артқан сайын кедергі азаяды.)
Бұл график ток күші кедергіге кері пропорционал деп оқылады.
(Егер U = const, I ~ ).
Ток күшінің кернеу мен кедергіге тәуелділік заңын 1827 жылы неміс ғалымы Георг Ом ашты.
Осы екі қорытындыдан формула құрастырайық:
Бұл формуланы Тізбек бөлігі үшін Ом заңы деп атайды.
Ом заңының тұжырымдамасы: “ Тізбектің бөлігіндегі ток күші – осы бөліктің ұштарындағы кернеуге тура пропорционал, өткізгіштің кедергісіне кері пропорционал болады”.
Жалпы, Кедергі дегеніміз - берілген өткізгіштің өз бойымен өтетін токқа жасайтын кедергісін көрсететін физикалық шаманы айтады.
Кедергі бірлігі: R= 1В/1А= 1 Ом
Кедергіні өлшейтін құрал: резистор( кедергі) , реостат
Достарыңызбен бөлісу: |