Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут)
Фотоэффект жайлы не білесіңдер?
Жаңа сабақ
Фотоэффект сәулелердің әсерінен электрондардың сұйық және қатты дене бетінен босап шығу құбылысын фотоэлектрлік эффектт деп аталады.
Фотоэффект құбылысын түсіндіру жолын А.Эйнштейн тапты.Ол фотоэффект құбылысын түсіндіру үшін жарықтың бөлшектік әрі кванттық қасиетіне сүйенді.Бұл жерде жарық толқындық жағымен және фотон бір квант энергияға ие болады.
Е=һ Мұндағы :Е-энергия, һ-Планк тұрақтысы, -жиелік
Электронның металдан босап, ұшып шығуы үшін жасайтын жұмысын электронның шығу жұмысы деп атайды. Электронның металл бетінен шығу жұмысы һ-фотон энергиясының есебінен өндіріледі.
һ =Aшығу +
m- босап шыққан электронның массасы
-жылдамдық
Һ-планк тұрақтысы
-жиілік
Ашығу - жұмысы
Фотоэффкет мына шарт орындалғанда орындалады.
Һ >Ашығу Фотоэффект қызыл шекарасы әр түрлі мыс: калий үшін-450 мкм,натрий үшін-680 мкм.Фотоэффект құбылысына негізделген құрал фотоэлемент деп аталады.
Фотоэффект ашылуының жарық табиғатын түсінуде маңызы бар.Фотоэффект жәрдемімен киноға тіл бітті.Фотоэлектрондық приборлар детальдар дайындап шығаратын станоктар жасауға мүмкіндік береді.Фотоэффект құбылысына негізделген көшедегі бағдаршамдар жүйесі іске асады.
Фотоэлементтер өндірісіті автоматтандыруда айрықша роль атқарады.
Солардың бірі-метродағы автомат.Егер алдын ала бес тиындық монет тасталмаса, онда ол жарық шоғын кесіп өткенде іске қосылады.
Заводта адамның қолы қауіпті зонада болғанда, фотоэлемент престі лезде тоқтатылады.Сондай-ақ ғарыш кемелеріне орнатылған күн батареяларын жасаған кезде кең қолданылады.
Анықтама: Фотоэффект байқалатын жарықтың ең аз дегендегі жиілігін немесе оған сәйкес келетін толқын ұзындығын фотоэффектінің қызыл шекарасы де аталады.
Мырыш үшін =370 мкм
Калии үшін = 450 мкм
Натрии үшін = 680 мкм
фотоэлементке түсінік беру (құрылысы, жұмыс істеуі)
фотоэффектінің қолданылуы
