Оқушыларды Паскаль тілінде графиктік режимде сурет салу үшін қолданылатын координаталар жазықтығымен таныстыру, Graph және Grt модульдерінің процедураларымен таныстыру, олармен графиктер құруды үйрету.
Графиктермен жұмыс жасау тәсілдері туралы алған білімдерін практикада қолдана білуге, логикалық ойлау қабілетін дамыту.
Шығармашылық білігін, танымдық қабілетін арттыру, өзі тұжырым жасауға, ұқыптылыққа, сауаттылыққа тәрбиелеу.
Турбо Паскальда графикамен жұмыс істеу үшін арнайы графиктік операторды(uses),драйверлерді (graphdriver), модульдерді(crt, graph), режимдерді(graphMode,Closegraph) қосуымыз қажет.
Модуль аты басқа модульдермен және негізгі бағдарламамен байланыс жасауға мүмкіндік береді, модуль тақырыбын тастауға болмайды;
Экранда пайда болатын ақпараттың екі түрі бар: біріншісі мәтіндік - арнаулы символдардан, цифрлардан, алфавит таңбаларынан тұрады, ал екіншісі графиктік – сызбалар, суреттер, графиктерден тұрады.
Жаңа сабақ
Турбо Паскальда графикалық бейнелерді салу үшін стандартты кітапханалық Graph модулі арналған. Ол әр түрлі адаптерлі дисплейлерде графикалық режимдерді толығымен басқаруды қамтамасыз ететін программалардың кітапханасы.
Graph модулі: экранның графиктік режимін басқаруға арналған түрлер, константалар, процедуралар мен функциялардың кең көлемдегі жиынынан тұрады. Модульге кіретін ішкі бағдарламалардың көмегімен әртүрлі графиктік бейнелерді жасауға болады.
Crt модулі: экранның мәтіндік режимде жұмыс жасауын қамтамасыз ететін, сонымен қатар пернетақта мен дыбысты басқаратын процедуралар мен функциялар енеді. Экранның фонының және енгізілетін символдың түсін өзгертуге, терезе дайындауға, дыбысты басқаруға, басылған перненің кодын оқуға мүмкіндік береді.
Процедура
Атқаратын қызметі
Экранға координаталары (Х,У) және түсі Color болатын нүктені шығарады
Координатасы (X1,Y1) нүктеден координаталары (X2,Y2) болатын нүктеге түзу сызық жүргізеді.
Сызық қалыңдығы мен стилін орнату
Сурет салу түсі, сызық түсі
Фон түсін орнатады
Жоғарғы сол жақ бұрышының координаталары (X1,Y1) болатын нүктеден төменгі бұрышы (X2,Y2) болатын нүктеге орын ауыстырып төртбұрыш сызады.
Ағымдағы түспен іші боялған тік төртбұрыш сызады
Обьектінің ішін бояйды,толтыру стилі мен түсін көрсетеді
Таңдалған стил бойынша тұйық фигураның ішін бояйды
Мәтіндік және графикалық режимде символдар үшін 16 әртүрлі түстер бар . Олар 0-ден 15-ке дейін анықтайтын константалармен таңбаланады.
Түстер константасы:
ү
х
640
480
50
400
350
300
250
200
150
100
450
500
550
600
50
100
150
350
200
250
300
Мысалы, үшбұрыштың,тік төртбұрыштың, шеңбердің координатасын есептеу үшін:
x1 х2 х x1 x2 x x х
у2 y1 у R1
у1 y
y2 R
R2
y y y у
Электрондық оқулықтан көрсету
программа
Графикамен жұмыс істеу үшін оны іске қосуымыз керек. Ол үшін мүмкін болатын графикалық режимдері анықталады.Оны келесі процедураның көмегімен жүзеге асыруға болады.
1. Line және Rectangle процедурасын пайдаланып экранға үшбұрыш және тіктөртбұрыш фигурасын шығарудың программасын құру.
0
640
0
ү
Х
480
50
100
150
200
250
300
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
Экранға үшбұрыш және төртбұрыш шығарудың программасы:
uses graph, crt;
var gd,gm:integer;
begin
clrscr;
gd:=0;
initgraph(gd,gm,'');
if graphresult<>0 then begin
writeln; writeln; halt;
end;
Setbkcolor(9);
setcolor(4);
line(75,200,225,50);
line(225,50,400,200);
line(400,200, 75,200);
setcolor(1);
Rectangle(75,225,475,300);
readln;
closegraph;
end.
Дискуссиялық карта
Сұрақтар
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
Жауап
Ия/жоқ
(1/0)
Цифрлық диктанттың жауабы дұрыс тұжырымдаған болсаңыз, екілік санды ондық санау жүйесіне аударғанда Паскаль тілінің қай жылы шыққанын біле аласыңдар.Екілік санды ондық санға аудару үшін Инженерлік калькуляторды пайдаланайық.Пуск – Программы – Стандартные – Калькулятор. Вид – Инженерный командасын орындаңыз. Мұнда Bin(екілік жүйе)белгісін таңдап, санды енгіземіз де, Dec(ондық жүйе)белгішесін басамыз. Сол кезде индикаторға ондық сан шығады.
1
1
1
1
1
1
0
0
0
0
0
Сұрақтары:
Graph модулі экранның графиктік режимін басқаруға арналған.
Crt модулі экранның мәтіндік режимде жұмыс жасауын қамтамасыз етеді.
