Сабақтың мақсаты:ағзаның ішкі ортасының тұрақтылығын ұстаудағы гомеостазды сақтаудың механизмін түсіндіреді;
Гомеостаз (гр. 'homoios' - ұқсас, stasis - тепе-теңдік) - жүйенің қызмет ететін сыртқы ортасының өзгеруіне қатысты тұрақты қалыпта ұстау немесе реттеу үрдісі. Бұл термин әлеуметтік жүйелерге қатысты қолданылады. Әлеуметтік жүйелер өзін-өзі қолдайтындығы немесе өзін тепе-теңдікте ұстайтындығы туралы қағида даулы болып табылады. Тепе-теңдігін бұзуға тырысатын ішкі және сыртқы факторларға қарсы күрес жолымен сақталатын, қандай да бір жүйенің қимылды тепе-теңдікті қалпы.
Гомеостаз (гр. 'homoios' - ұқсас, stasis - тепе-теңдік) - жүйенің қызмет ететін сыртқы ортасының өзгеруіне қатысты тұрақты қалыпта ұстау немесе реттеу үрдісі. Бұл термин әлеуметтік жүйелерге қатысты қолданылады. Әлеуметтік жүйелер өзін-өзі қолдайтындығы немесе өзін тепе-теңдікте ұстайтындығы туралы қағида даулы болып табылады. Тепе-теңдігін бұзуға тырысатын ішкі және сыртқы факторларға қарсы күрес жолымен сақталатын, қандай да бір жүйенің қимылды тепе-теңдікті қалпы.
Уолтер Брэдфорд Кэннон (1871 ж. 19 қазан, Висконсин, Прейри-ду-Чин - 1 қазан 1945, Франклин, Нью-Гэмпшир) — американдық психофизиолог, физиолог. Ол «жекпе-жек немесе ұшу реакциясы» терминінің авторы. Медицина ғылымының докторы (1900). АҚШ Ұлттық ғылым академиясының мүшесі (1914), Лондон корольдік қоғамының шетелдік мүшесі (1939), КСРО Ғылым академиясының құрметті мүшесі (1942).
Уолтер Брэдфорд Кэннон (1871 ж. 19 қазан, Висконсин, Прейри-ду-Чин - 1 қазан 1945, Франклин, Нью-Гэмпшир) — американдық психофизиолог, физиолог. Ол «жекпе-жек немесе ұшу реакциясы» терминінің авторы. Медицина ғылымының докторы (1900). АҚШ Ұлттық ғылым академиясының мүшесі (1914), Лондон корольдік қоғамының шетелдік мүшесі (1939), КСРО Ғылым академиясының құрметті мүшесі (1942).
Клод Бернар 1813 ж. 12 шілдеден 1878 ж. 10 ақпанға дейін өмір сүрді— француз дәрігері, ішкі секреция процестерін зерттеуші, эндокринологияның негізін салушы.
Динамикалық тепе теңдік
Кейбір көрсеткіштердің шамалы өзгеруі мүмкін, ол динамикалық тепе теңдік деп аталады. Бұл ағзаның қоршаған жағдай өзгерісіне бейімделуі үшін қажет. Мысалы, қан плазмасы мен жасушаларының арақатынасы 5% шегінде өзгеруі мүмкін. Бұл көрсеткіш қалыпты жағдайда 55% плазмаға, 45% жасуша құрайды. Бірақ сусызданған кезде 60%-ға 40% арақатынасы болуы мүмкін, ал көп мөлшерде су ішкен кезде 50%-ға 50% болады.
Сейкестендіру
Мәтінді мағынасына сәйкес сөздермен толықтырыңыз.
Мәтінді мағынасына сәйкес сөздермен толықтырыңыз.
Адам ағзасындағы гомеостазды сақтау механизмі___________________.
Ішкі ортаның тұрақтылығы__________________.
Сұйықтық көрсеткіштерінің шамалы ауытқуы____________ деп аталады.
Қажетті сөздер:динамикалық тепе-теңдік, гомеостаз, нейрогуморальды