Сабақтың мақсаты: ХV- хvііі ғасырдағы қазақ хандығының саяси-әлеуметтік құрылысын тереңдете түсіндіру. Сабақтың міндеттері
жүктеу/скачать 75,72 Kb.
|
Қазақ мемлекетінің саяси және әлеуметтік құрылымдары
тест, Акылбекова Гаухар кмж, реферат, Сундетали Айсана ЛР 20-03 к
| IV. Жаңа тақырыпты меңгеру
Тақырыптың жоспары: Хандық үкіметтің басқару жүйесі. Хан және хан сайлау. Ұлыстың әлеуметтік құрамы және «Жеті жарғы» мен билер кеңесі, меншік мәселесі. Салықтар мен міндеткерліктер. 1.Қазақ хандығының басқару жүйесі 7 тармақтан тұрды. Ауыл Ата аймақ Хандық
Жүз Ұлыс
Арыс Ру
Б) ХV- ХVІІІ ғасырдағы Қазақ хандығының басқару жүйесі туралы төмендегі кестені толтыру. Сатылары Басқарудың ұлттық жүйесі Бірігудің түрлері Басшысы
Басшының міндеттері Басшының негізгі қасиеттері 1 Ауыл
Туыстас, қандас жақын адамдардан немесе бірнеше отбасынан Ауыл-
Басы Ауылдастарының шаруашылығын басқару, маусымдық көші-қон уақытын белгілеу, адам, көлік күшін дұрыс пайдалану, салықтың уақытында төленуін қадағалау Білгір, тәжірибелі, саяси беделге ие, ауқатты 2 Ата аймақ Жеті атадан қосылатын бірнеше ауылдан Ақсақал Шаруашылықты, алым-салықты қадағалау, ақсақалдық шешімін екі айтқызбай орындап отыруы / ақсақалы бар ауыл азбайды/. Жоғары мәртебеге ие, жасы келген 3 Ру 10 немесе 15 аймақтан Рубасы
Рудың тағдыры рубасының тапқырлығы мен қабілетіне тікелей байланысты Көпті көрген, мол тәжірибелі, білікті, білгір 4 Арыс
Бірнеше рудан Би Бүкіл қауым бидің билігін орындауға міндетті, би әділетті болуы керек /тура биде туған жоқ, туғанды биде иман жоқ/. Әділ, шешен, ақыл- кеңес бере алатын 5 Ұлыс Бірнеше арыстан Сұлтан
Ұлыс ішіндегі жер, барымта, алым-салық, әскер, көші-қон мәселелерімен айналысты. Халықтың жағдайы сұлтанның қабілетті басқарумен байланысты Ақсүйектер әулетінен 6 Жүз
Бірнеше ұлыстан Хан
Жер мәселесі, әскер, ішкі, сыртқы тұрақтылық, сот мәселесінің барлығы ханның тікелей араласуымен жүзеге асырылып отырды Тек қана хандар әулетінен 7 Хандық
Үш жүзден Қаған /ұлы хан, хандар- дың ханы/. Үш жүздің жер, даудамай мәселелерін шешті. Хандықтың сыртқы саяси жағдайын қадағалады. Алайда үш жүз арасындағы алауыздық, сыртқы саяси жағдай қағандардың билігіне нұсқау келтірді. Ақсүйек, шонжарлар
жүктеу/скачать 75,72 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|