№1 Аралық бақылауға дайындалуға арналған сұрақтар: Сабақты өткізу форматы: 1.Аралық бақылаудың билеттері бойынша жазбаша бақылау 5 сұрақты қамтиды. 5-ші сұрақ жағдайлық есепті шешу.
2.Жазбаша бақылау және әңгімелесу.
Сабақты бақылау: Баға – суммативті (есептерді/ кейсті шешу енгізілген жазбаша бақылаудан тұрады).
ҚО кезінде: zoom.us (Webex) немесе Google Meet және Moodle dis.kaznmu платформасында (есептерді/ кейсті шешу).
СҰРАҚТАР;
1.Нәруыздар, атқаратын қызметтері, жалпы қасиеттері, мысал келтіру.Құнды және құнсыз белоктар.
2.Элементтік құрамы, Нәруыздардың молекулярлық салмағы, мөлшері және нәруыз молекуласының пішіндері.
3.Нәруыз молекуласындағы байланыс түрлері, олардың нәруыз құрылымдарын түзүлуіне қатысуы.
4.Гидролиз. Түрлері. Нәруыздардың гидролиз өнімдері. Алмастырылатын және алмастырылмайтын аминқышқылдары.
5.Нәруыздардың амфотерлік қасиеті.Нәруыздардыңзаряды, Нәруыздардың ИЭК және ИЭН.
6.Нәруыз ерітінділерінің коллоидты қасиеттері. Нәруызерітінділерінің тұрақтылығы неге байланысты?
7.Нәруыз молекуласының құрылымдары. Бірінші реттік құрылым, бұл құрылымды қамтамасыз ететін байланыс түрлері.Дипептидті жазу.
8. Екінші реттік құрылым, құрылым нәруыздың қандай қасиетін, анықтайды бұл, құрылымды қамтамасыз ететін байланыс түрлері.
9.Үшінші, төртінші реттік құрылымдары, құрылым нәруыздың қандай қасиетін, анықтайды бұл, құрылымды қамтамасыз ететін байланыс түрлері.
10. Денатурация және ренатурация. Денатурациялаушыагенттер.
11.Нәруыздарды тұнбаға түсіру және бөлу әдістері.
12.Түсті реакциялар.Маңызы.
13. Нәруыздардың жалпы қасиеттері.
14. Нәруыздардың жіктелуі.
15. Альбуминдер, қасиеттері, маңызы, аминқышқылдық құрамының ерекшелігі,
табиғатта таралуы.
16. Глобулиндер, қасиеттері, фракциялары, маңызы, аминқышқылдық құрамының ерекшелігі, табиғатта таралуы.
17.Альбумин және глобулиндердің қасиеттері мен маңыздылығының айырмашылығы мен ұқсастығы. Оларды бөлу әдістері.
18. Гистондар, қасиеттері, маңызы, аминқышқылдық құрамының ерекшелігі,
ағзада таралуы.
19. Протаминдер, қасиеттері, маңызы, аминқышқылдық құрамының ерекшелігі,
ағзада таралуы.
20.Гистон және протаминдердің қасиеттері мен маңыздылығының айырмашылығы мен ұқсастығы. Ажырату әдістері.
21. Склеропротеиндер, қасиеттері, маңызы, өкілдері.
22. Коллагендер,эластиндер, қасиеттері, құрылымдары, маңызы. Ағзада таралуы.
23. Күрделі нәруыздардың жіктелуі. Негізгі класстарының құрылысы.
24. Фосфопротеиндер, құрылысы, қасиеттері, маңызы, өкілдері.
25. Хромопротеиндер, құрылысы, қасиеттері, маңызы, жіктелуі.
26. Гемоглобин, құрылысы, маңызы. Гемнің химиялық табиғаты.
27. Миоглобин, құрылысы, гемнің химиялық табиғаты, Mgb ролі.
28. Гликопротеиндер, құрылысы. Қасиеттері, жіктелуі.
29. Нағыз гликопротеиндер, құрылысы, маңызы, өкілдері.
30. Протеогликандар, құрылысы, маңызы, өкілдері.
З1. Липопротеиндер, құрылысы, маңызы, өкілдері.
32 . Металлопротеиндер, құрылысы, маңызы, өкілдері.
33. Нуклеопротеиндер, құрылысы, маңызы.
34. Нуклеотидтер – аденил жүйесінің мысалында олардың туындылары.
35. ДНҚ, құрылысы, нуклеотидтік құрамы, комплементарлы нуклеотидтік тізбектері,
құрылымдары, ДНҚ молекуласын тұрақтандыратын байланыс түрлері.Динуклеотидті жазу.Маңызы.
36.Теломерлер, теломеразалар, маңызы.
37.м-РНҚ, оның бірінші, екінші, үшінші реттік құрылымдары, генетикалық кодтың қасиеттері. Динуклеотидті жазу.
38. т-РНҚ, құрылысы, ролі, құрылымдары. Динуклеотидті жазу.
39. р-РНҚ, құрылысы, ролі, құрылымдары. Динуклеотидті жазу.
40. р-РНҚ, құрылысы, ролі, құрылымдары. Динуклеотидті жазу.
41.Аминқышқылдарының химиялық құрамын білу,трипептидтерді жазу,қышқылды-негіздік қасиеттерін анықтау,ИӘН.(Осындай тапсырма әр билетте бар.)
42.Ферменттер, түсінік. Фермент пен бейорганикалық катализаторлардың әсер етуіндегі ұқсастықтары.Әсер ету механизмі.Әсер ету қуаттылығы.
43.Ферменттердің жалпы қасиеттері (атап шығу). Изоферменттер.Ұқсастығымен айырмашылығы.Диагностикалық маңызы.
44.Ферменттердің құрылысы. Ферменттің активті орталығы, оның ролі.Аллостерикалық ферменттері.
45. Ферменттердің арнайылығы: а) субстраттық, б) әсер ету арнайылығы.
46.Фермент активтілігіне әсер ететін факторлар (атап шығу). Фермент активтілігіне температураның әсері. Қайтымды және қайтымсыз инактивация.
47.Фермент активтілігіне орта рН-ң, субстрат пен фермент концентрациясының әсері.
48. Фермент активтілігіне эффекторлардың әсері. Арнайылығы бар және арнайылығы жоқ эффекторлар (активаторлар, ингибиторлар). Мысалдар келтіру.
49.Бәсекелес және бәсекелес емес ингибирлену.
50.Гидролазалар. Жалпы сипаттама. Негізгі топтары.
51.Эстеразалар,өкілдері,кездесетін орны,каталитикалық әсері.
52. Гликозидазалар,өкілдері,кездесетін орны,каталитикалық әсері.
53. Пептидгидролазалар,өкілдері,кездесетін орны,каталитикалық әсері.
54.Трансферазалар. Жалпы сипаттамасы, негізгі топтары және олардың катализдейтін реакциялары.
55.Аминотрансферазалар. Құрылысы (кофермент құрамына кіретін В6 витаминінің құрылысы), катализдік әсері. Қан сарысуында аминотрансферазаларды (АЛТ, АСТ ) анықтаудың маңызы.
56.Метилтрансферазалар. Вс және В12 витаминдерінің құрылысы туралы түсінік, олардың ролі. Катализдейтін реакциялары (мысалмен түсіндіру).
57.Ацилтрансферазалар. НSKoA-ның құрылысы туралы (В3 вит.) және ролі. Ацилтрансферазалар катализдейтін реакциялары.
58.Фосфотрансферазалар. Құрылысы, катализдік әсері. Креатинфосфокиназы (КФК) анықтаудың диагностикалық маңызы.
59.Кетоқышқылдарының декарбоксилазалары, Мультиферменттік комплекстің құрамы, әр ферменттің катализдік эффектісі, коферменттері (В1, В5, В3 витаминдері).
60.Амин қышқылдарының декарбоксилазалары, В6 витаминінің құрылысы және коферменттік функциясы. Катализдік әсері, биогенді аминдер туралы түсінік.
61. Оксидоредуктазалар, жіктелуі, биологиялық ролі және құрылысы туралы түсінік.
62.Пиридин ферменттері, НАД және НАДФ коферменттерінің құрылысы, құрылысы мен биологиялық роліндегі айырмашылықтары.
63.Флавинферменттері, ФМН және ФАД коферменттерінің құрылысы, құрылысы мен биологиялық роліндегі айырмашылықтары.
64.Убихинон, химиялық табиғаты, биологиялық тотығудағы ролі.
65.Цитохром В, өкілдері, гемнің құрылысы,тотығу-тотықсыздану реакцияларына қатысуы.
66.Цитохром С, өкілдері, гемнің құрылысы,тотығу-тотықсыздану реакцияларына қатысуы.
67.Цитохром А, өкілдері, гемнің құрылысы,тотығу-тотықсыздану реакцияларына қатысуы.
68.Энергия алмасуы, түсінік.
69. Энергия алмасуының сатылары (ағылшын және орыс тілдерінде).
70. Энергия алмасуының 1сатысы- көмірсулардың, липидтердің, белоктардың арнайы катаболизм жолдары арқылы активті сірке қышқылына дейін ыдырауы (схема) – үш тілде.
71. Үш карбон қышқылдарының циклі (ҮКЦ), мәні, маңызы, реакциялардың сатылары.
72. Тіндік тыныс алу, түсінік, мәні, маңызы. Электрондарды тасымалдау тізбегі. БТ сатылары, сутегі мен электрондарды тасымалдауға қатысатын ферменттер.
73.Тотығу-тотықсыздану потенциалы дегеніміз не? Ол неге тәуелді?
74.БТ кезіндегі энергияның бөлінуі. Бөлінген энергия мөлшері неге тәуелді?
75.Тотығудан фосфорлану (ТФ), мәні және маңызы. БТ мен ТФ қабысу нүктелері. Тыныс алу коэффициенттері. Тыныс алуды бақылау.
76. Витаминдер, түсінік, гипо-, гипер-, авитаминоздар, провитаминдер, антивитаминдер және витамерлер.