- Сабақтың тақырыбы:
- § 6.6 Магний және кальций элементерінің қосылыстары
- Химия пән мұғалімі: Мырзакеримова Токжан Рыскулбековна
- “Қазығұрт”№66 жалпы орта мектебі Ашық сабақ
- Сабақтың мақсаты: Оқушыларға магний және кальций металдарының қосылыстары туралы, физикалық және химиялық қасиеттері, қолданылуы жайлы білім беру.
- Дамытушылық: магний және кальций металдарының қосылыстарын терең меңгерту.
- Білімділік: Магний мен кальций қосылыстары, қасиеттері және табиғатта таралуы, оларды қолдану барысында химиялық әдістерді қолдану.
- Тәрбиелігі: Оқушылардың зеректігін қалыптастыру, өз бетімен дайындалуға дағдыландыру.
- Сабақтың түрі:Аралас сабақ
- Сабақтың әдісі: түсіндіру, сұрақ – жауап, іздену, тексеру.
- Пән аралық байланыс: биология, физика, медицина.
- Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, Д.И.Менделеевтің периодтық кестесі, тест сұрақтары, электрондық оқулықтар, энциклопедия, химиялық реактивтер.
Сабақтың барысы: - Ұйымдастыру: оқушыларды түгелдеу, сабаққа қатысты қажетті құралдарды түгелдеу.
- Жаңа сабақты түсіндіру:
- (тәжірибе көрсету)
- Үй тапсырмасын сұрау: қайталау, ойын тапсырмалар.
- Сабақты қорытындылау, бекіту.
- Үйге тапсырма беру, бағалау
Гемфри Дэви - Гемфри Дэви
- (1778-1829)
- Ағылшын химигі және физигі. Электро-химияның негізін қалаушылардың бірі. Түз-дар мен сілтілерді электролиздеп калий, на-трий, барий, кальций, стронций мен магний-дің амальгамаларын (металдың сынаптағы ерітіндісі) алған.
- Электрондық энергетикалық деңгейде орналастыру
- Магний және кальций атом құрылысы
- Электрондардың орбиталдарда орналасуы
- +12 Mg, 2е-, 8е-, 2е-
- +20 Са, 2е-, 8е-, 8е-, 2е-
- 1s2 2s2 2p6 3s2
- 3s2 3 p6 3d 4 s2
Табиғатта таралуы - Mg
- № 8 орында
- Жер қыртысында массалық үлесі W(Mg) - 1,9 %
- Са
- № 5 орында
- W(Са) - 3,4 %
Минералды қосылыстар - Хибин тауларында – апатит.
- Қаратауда - фосфорит
- Магний мен кальцийдің табиғаттағы маңызды қосылыстары
-
- Ақ түсті ең жеңіл металл
- P = 1.7 г/см3
- Б/т = 651 0 С
- Қ/т = 1107 0 C
- Пластикалығы басым, жеңіл созылады және иіледі.
| - Са
- күмістей ақ түсті жеңіл метал.
- P = 1,55г/см3
- Б/т = 840 0 С
- Қ/т = 14802 0 C
- Едәуір қатты металл керосин және парафин майында сақталады.
| - Mg
- Күшті тотықсыздандырғыш
- Mg0 – 2 е Mg +2
- 2 Mg + 02 = 2Mg0
- 3Mg + N2 = Mg 3 N2
- Mg + CL 2 = MgCL2
| - Са
- Күшті тотықсыздандырғыш
- Са 0– 2е Са +2
- Са0 + S0 = СаS -2
- Са0 + H20 = Са+2 H2-1
- Са + 2HOH=Са (OH)2 +Н02
-
| - Са Mg және олардың қосылыстарын анықтау
| - Магний және оның қосылыстары жалынды ақ түске бояйды магний тұзына сілті қосқанда аққоймалжың тұнба түзіледі
| - Кальций және оның қосылыстары жалынды қызыл түске бояйды.
| | - Mg мен Са –ді сілтілік металдар сияқты тұздарының балқымаларын электролиздеп алады
- MgСL 2 Mg + СL 2
| | | - Mg берік және жеңіл құймаларынан авиацияда және машина жасауда кеңінен қолданады. Шойын органикалық заттарды синтездеп алуда, медицинада дәрі – дәрмек алуда қолданады.
| - Са құймаларын жоғары сортты болат алу үшін пайдаланады. Подшипник өндірісінде және кейбір сирек металдарды алу үшін қолданылады.
- Са + ВеО = СаО + Ве
- Тыңайтқыштар өндіруде, медицинада дәрі – дәрмек алуда қолданады.
| | - СаСО3 =СаО+Со2
- СаО+Н2О = Са(ОН)2
- Са(ОН)2 + Со2 = СаCO3 +H2O
- Са SO4 2 H2O= Са SO4 0,5
- Гипс
-
| | Үй тапсырмасын сұрау: - 1. Атомдардың құрылысы
- 2. Физикалық қасиеттері
- 3. Химиялық қасиеттері
“Ойлан тап” химиялық диктант - Са + ... Са (ОН)2 + ...
- Mg + ... Mg SО4 + ....
- СаО + ... СаСL2 + ....
- Mg О + .... Mg CО3 + .....
Сілтілік жер металдардың қосылыстарының формулалары берілген атын жаз - MgO –
- Mg Co3 –
- Mg (ОН) 2 –
- Mg3 (PO4) 2 –
- СаО –
- Са(ОН)2 –
- СаCL2 –
- Са(НCO3)2 –
Кім тапқыр - Массасы 3 г сілтілік жер металл ауадағы оттекпен тотықтырылды. Алынған оксид сумен әрекеттескенде нәтижесінде массасы 7,25г металл гидроксиді түзілген. Қандай сілтілік жер металы алынған?
- ІІ- топтың кейбір металының 10г –на тұз қышқылының артық мөлшерімен әсер еткенде 5,6л (қ.ж) газ бөлінген. Қандай металл реакцияға қатысқан?
Генетикалық байланыс Мынадай айналыулардың реакция теңдеулерін жазыңдар: - Са СаO Са(ОН)2 СаCL2
- Mg MgO MgSO4 Mg (NO3) 2
Сөз жұмбақ - Қоршаған орта факторларының әсерінен металдардың бүліну құбылысы.
- Қызыл жалын шығаратын металл.
- Сулы ерітінділерді не деп атайды?
- Бетінде абсорбция жүретін заттарды қалай атайды?
- Сілтілік металдарды қай ғалым ашқан?
- 1938ж Француз химигі Пере қандай элемент ашып оны қалай атады?
Үйге тапсырма беру. - § 6.6 Магний және кальций элементерінің қосылыстары
- №7-8 есептер шығару
Достарыңызбен бөлісу: |