Сабақтың тақырыбы: Қазақ тілі – қазақ халқының әдеби тілі және мемлекеттік тіл Сабақтың мақсаты: Білімділік: Әдеби тіл және мемлекеттік тіл туралы түсінік қалыптастыру, «Тіл туралы»



бет67/118
Дата05.02.2022
өлшемі1,35 Mb.
#20203
түріСабақ
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   118
ІІІ. Өткен сабақты қорытындылау
ІҮ. Жаңа сабақ

Бір жаққа қаратылып, қимылдың, іс-әрекеттің орындалуын талап ету мағынасын білдіретін етістіктің түрі бұйрық рай деп аталады.


Бұйрық рай :

  • Бұйрық

  • Тілек

  • Талап ету

  • Ниет ету мағыналарын білдіреді.

І, ІІ жақта талап, бұйрық мағынасын білдірсе,


ІІІ жақта ниет ету мағынасы басым.

Басқа райдан ерекшелігі:



  1. Етістіктің ерекше жіктелуі арқылы жасалады.

  2. ІІ жақ анайы түрде қосымша жоқ.

  3. І жақ түбір + -айын, -ейін, -йын, -йін (жекеше түр)

-айық, -ейік, -йық, -йік (көпше түр)



  1. ІІІ жақ. Түбір + -сын, -сін

Бұйрық рай –шы, -ші жұрнақтары жалғану арықылы өтініш, тілек мағынасын да білдіреді.






Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   118




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет