Сабақтың тақырыбы Бүйрек ауруының алдын алу Негізгі мақсат

Тест 

   А) К.Функ    Ә) Н.И.Лунин     Б) И.П.Павлов

2.Организмнің тіршілігі үшін маңызы зор қанша дәрумен бар?

    А)50   ә)  20   б) 30

3.Суда еритін дәрумендер

    А) В тобы дәрумендері    ә) А, Д   б)   К, Е

4.Организмнің улануы 

    А) гиповитаминоз   Ә)  авитаминоз    б) гипервитаминоз  

5.Адам организмінде синтезделмейді

    А) В тобы дәрумендері    Ә) С дәрумені  б) А дәрумені 

6.Пиридоксин немесе басқаша қалай атаймыз?

    А)В 12    ә) В 9     Б) В 6

7.Көздің қалыпты көруі үшін қажет дәрумен

    А) аскорбин қышқылы   ә) цианкоболомин   б) ретинол

8.Бұл дәрумен  Са, Р элементтерінің  алмасуында маңызды рөл атқарады

    А) В     Ә)  Д            Б) С

9.Тағамды ұзақ пісіргенде жойылатын дәрумен

    А) А           Ә) С      Б) В

10 Сақтаудың ең жетілдірілген  әдістерінің бірі

    А) мұздату    Әкептіру       Б) тұздау

Бір бірлерінің жауаптарын бағалау

Бүйрек аурулары қалай пайда болады?

Бүйрек гигиенасы дегеніміз не?

Бүйрек ауруларының қандай түрін білесіңдер?

Зәрдің құрамын қандай заттар құрайды?

Урохром деген не?

Бүйректе зәрдің түзілуі неше кезеңнен тұрады?

Бірінші реттік зәр түзілу, екінші реттік зәр түзілу дегенді қалай түсінесің?

Жоспар:

Қанда несепнәр мөлшерінің шектен тыс көбейіп кету себебі?

Ағзада зәр түзілудің баяулау себебі неде?

Неліктен өте ащы, өте тұзды тағамдарды пайдалануға болмайды?

Ренин ауруының туу себебі?

Уролитаз ауруының туу себебі неде?

○ Уремия (зәрліқан) – қанда несепнәр мөлшері шектен тыс көбейеді

○ Нефрит – бүйрек қабынуы, бактериялар тудырады, зәр түзілу баяулайды

○ Бүйрек тасы(уролитаз) – зәр құрамындағы қатты заттар зәр жолында қатайып, тасқа айналады (зәр қышқылы, кальций фосфаты)

○ Қуықтың қабынуы(цистит) – қуыққа салқын тигеннен зәр тоқтамайды.

○ Энурез (шыжың) – түнде зәр тоқтамау. Бадамша бездерінің жұлын қызметінің бұзылуынан болады.

○ Уролог – бүйрек ауруын емдейтін дәрігер.

○ Гемодиализатор – жасанды бүйрек аспабы.

Бүйрек гигиенасы:

○ Салауатты өмір сүру

○ Өте ащы, өте тұзды тағамдарды пайдаланбау

○ Ішімдіктен, есірткіден, темекі тартудан аулақ жүру

○ Әртүрлі қабынуға қарсы аурулардың алдын алу

1. салыстыр

2.Айырмашылығы неде?

3.Ұқсастығынеде?

4.Тақырыптың басты идеясын жаз.

1.Зат алмасудың соңғы өнімдерін организімнен шығаратын мүшелерді анықтаңдар........................................................................................

2.Зәр шығару жүйелерінің мүшелерін анықтаңдар......................

3.Зәр жинаатын бұлшық етті қуыс мүше..................................

4.Бүйректе түзілетін зат...........................................................

5.Бүйректе негізгі қызмет атқаратын құрылым.........................

6.Қанды бүйректің қыртысы  қабатына әкелетін артериялар.

7.Бұршақ тәрізді, қоңыр қызыл түсті жұп мүше.....................

8.Зат алмасуға қатыспайтын заттардың организмнен шығарылуы.

9.Бүйректің үстін жауып тұратын тығыз құрылым...........

10.Бүйректің қуықпен байланыстыратын, қабырғасы қалың бұлшық еттен тұратын түтікшелер......................................................

11.Неліктен бүйректі биологиялық сүзгі деп  атайды...............................

12.Бүйректің  жұмысына ішімдік зиянды, зиянды әсер етеді себебі.......

13.Зәр шығару жүйесінің қандай ауруларын білесіңдер? Бұл ауруларды қалай алдын алуға болады?