Сабақтың тақырыбы: Буын түрлері Сабақтыңмақсаты

№74 жалпы орта мектебінің бастауыш сынып мұғалімі

ОҚО, Шымкент қаласы

Сабақтың тақырыбы: Буын түрлері

Білімділік:оқушыларға буын және оның түрлері жайында жалпы мағлұмат бере отырып, буын түрлерін жаттығу жұмыстары мен тапсырмалар арқылы меңгерту.

Дамытушылық: оқушылардың лингвистикалық дүниетанымдарын кеңейту, фонетикалық талдау жасау дағдыларын арттыру, пәнге деген қызығушылықтарын арттыру.

Тәрбиелік: оқушыларды еңбекке, ізгілікке, елжандылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың типі: жаңа сабақты меңгерту.

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ.

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, талдау, АКТ пайдалану.

Сабақтың көрнекілігі: слайдтар, тақырыпқа байланысты кесте, тірек сызбалар.

Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті, тарих.

І. Ұйымдастыру кезеңі

Бүгінгі сабақтың ұраны.

Зейін қойсаң - ұғарсың,

Іздесең – табарсың,

Талаптансаң – жетерсің.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру

“Ана – ұлы есім” тақырыбында әңгіме жазу

Қызығушылықты ояту

“Құпияларды ашу”

1.Фонетика нені зерттейді?

2.Дауыссыз дыбыстар дегеніміз не?

3.Дауысты дыбыстар дегеніміз не?

Мағынаны тану.

Буынның түрлері.

Ереже қорыту: Оқушыларға осы кестеге сәйкес мұғалімнің көмегімен анықтаманы өздеріне шығартқызу.

1. Ашық буын. Жалғыз дауыстыдан құралған немесе дауыстыдан басталып, дауыстыға аяқталған буынды ашық буын деп атаймыз: а-ға, ба-ла, қа-ла т. б. Ашық буынның ішіндегі жалғыз дауыстыдан болған буынды жалаң буын дейміз: а-дам, а-та.

2. Тұйық буын. Дауыстыдан басталып, дауыссызға аяқталған буынды тұйық буын деп атаймыз: ат, аз, ақ, өрт, ұл, ант, т. б.

Тұйық буынға жалаң буын қосатын болсаң, онда буын жігі өзгереді: өрт+і-өр-ті, оқ+ы-о-ғы, еп+і-е-бі, ек+ін-е-гін т. б.

3. Бітеу буын. Дауыссыздан басталып, дауыссызға аяқталған (дауысты дыбыс ортада келетін) буынды бітеу буын дейміз: тал, төрт, бар, жаз, кел, кең, қант, т. б.

Сөздік қорды құрайтын түбір сөздердің көбі тұйық және бітеу буынды болып келеді. Ашық буынның өз алдына сөз болуы өте сирек.