Сабақтың тақырыбы: Халықтық саз өнерінің тағлымы Педагог: ДжумадиллаеваД. Курс
жүктеу/скачать 31,02 Kb.
|
1 2
Байланысты:Халықтық саз өнерінің тағлымы
| дүниетанымын қалыптастырудатәрбиеніңекітүрліболатындығынкөрсетеді: денетәрбиесіжәнежантәрбиесі. Әсіресеекіншісініңдамуынақазақхалқының саз өнерібайлықтарыәсеретеді,-депғалымойынтүйіндейді.
Жастайынанұлттық саз өнеріқұралдарынестіп, біліптанубаланың ой-өрсін, ойлауқабілетінтереңдетіпотырады. Осындайқұндыпікірлердіғалымныңкөптегенмақалаларынанбайқауғаболады. Бірақғалымбілімнегіздерінің, соныңішінде саз өнерінанатіліарқылымеңгерілетінінайтакеле: «Анатілінжақсымеңгеріпалмайтұрыпөзгепәндергетүсінумүмкінемес. Анатіліхалықболыпжасағаннанберіжандүниесініңайнасыболып, өсіп-өніп, түрленеберетін, мәңгіқұлмайтынбәйтерегі. Жүректіңтереңсырларынбасынанкешкендәуірлерін, қысқасы, жанныңбарлықтолқындарынұрпақтанұрпаққажеткізіп, сақтапотыратынқазынасы мол халықтыңтілі»-депоныңқоғамдықролінадамзатбаласыжасаған бар рухани-мәденибайлықтымеңгерудіңбастықұралыекендігін, оны жан-жақтыжәнетереңмеңгерудіңқажеттігін баса көрсетеді. Ғалымныңпікірінеқосылаотырып, бізанатілініңоқушының саз өнеріментанысуда да, дүниетанымықалыптасуда да мәнізорекендігінайтқымызкеледі. Саз өнерініңерекшелігін тек көркемқазақтілініңбайлығыменжеткізугеболады. ЖүсіпбекАймауытовтыңеңбектеріненбіздіңзерттеуімізгеқатыстытағы да бірпікіргекөңілаударғанжөн. БірақАймауытовсолкезде-ақкөшпеліжұрттыңөткендегісалт-сана, әдет-ғұрып, шаруашылықкәсібіжәнемәдениөміріненхабардар болу үшін, оқушыларғабіріктіріп, яғни интеграция принципібойынша «БіздіңОтан» дегенатпеноқытуқажетдегенпікірұсынады. Сонымен, біздіңойымызшаЖ.Аймауытовтыңбұдан 70 жылбұрынайтқан осы пікірлерібүгінгіжалпы орта білім беру жүйесінесоныңішінде орта буынсыныптатереңөзгерістеренгізудіұсыныпотырғанұлтмектептерініңтұжырымдамасындаайтылғандайбілімді ары қарайинтеграциялап, оны гуманизм идеясыменнәрлендіреберудіңұстанымынадәлме-дәлкеліпотыр. Әрине, осы айтылғандарқазақмектептерінде де саз өнерментаныстырукезеңіндежаңашешімдерінтабуғатиіс. Аймауытовадамбаласыныңмәдениеттарихынанөнердіңкөрнектіорыналыпкелгенінөнерсізқоғамныңдамуы, руханибайлықтыңмолаюымүмкінемесекендігінетоқталып, ұлтмектептеріндеәуелікескін, қолөнері мен сурет салу, ән-күйөнерінүйретугенегіз салу керектігін, әрбірбаланыңөнергедегенынтасынқозғап, өнерпаздыңқабілетінтәрбиелеуді баса айтады. Осы пікірбаланың саз өнерінебейімделеркезіндедүниетанымыныңтереңдеудеайқынкөрсетіліптұр. Қазақхалқыныңтәлім-тәрбиелік бай мұрасынигеружөніндегіМағжанЖұмабаевтыңбағыт-бағдарыөтеқұптарлық. «Ұлттәрбиесі, депжаздыол, – баяғыданберісыналыпкележатқантақтақжолболғандықтан, әрбіртәрбиешісөзжоқ, ұлттәрбиесіментанысболуғатиіс. Солұлттәрбиесітәрбиеқылуғаміндетті». Халықтәрбиесінқастерлейотырып, оныңнегізгіқұралдарыныңбірідепәринеқазақтың саз өнерін де кіргізеді. Тегіндежаратылыспенбауырласыпқұшақтасқан, алдындағымалыменбіргежүріп, біргеөскенқазақбаласын аса нәзікқылып, үлбіретіптәрбиеқылмағаныдұрысболареді… Қазақбаласыныңтәрбиесіқазақтұрмысынақабысуымақұл. Бұлжердеғалымныңұстаздықжүрегі, ақындықсезіміұрпақтәрбиесін, оныңдүниетанымынтабиғаттантысқарастыраалмағаныанық. Мағжанныңеңбектерінентағы да біркөңілбұратынбірнәрсе – олқазақбесігінің аса ұсталықпенжасалғаны. Ақын: «Жөргегі, тартпалары, астындағытесігі, шүмегі, түбегіменбаланың таза жинақыжатуынакөпсебепші» – дейкеле, ананыңәлдиеініңорнымаңыздыекенінайтады. Аталғанұлығалымдардыңтәрбие, дүниетаным, өнертуралыпікірлеріәрменқарайбірқатарпедагогтардыңеңбектеріндеорынтауыпотыр: ШәрапиӘлжанов (1901-1938), ӘбдіхамитСембаев (1905-1989); ТөлегенТәжібаев (1910-1964), СұлтанбекҚажахметов (1910-1945), МәжитМұқанов (1920-1985), ҚартбайБержанов (1924-1976) т.б. Бірақбіздіңзерттеуімізгеқажеті саз өнерітолықжүйеленбеген. Оныментанысудаоқушыныңдүниетанымыныңқалыптасуыкейінгіғалымдардыңеңбектеріндетереңзерттеледі. Өйткеніқазіргітаңдаұлттықмектептерде саз өнеріарқылыоқу-тәрбиежұмысыныңпедагогикалықталаптарынмұқиятәріұтымдыұйымдастыру аса маңыздыболыптабылады. жүктеу/скачать 31,02 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2