Коррдинаталардың көкжиектік жүйесі

Бұл жүйеде негізгі жазықтық математикалық горизонт. Аспан шырағының орны екі бұрышпен анықталады.

Азимут – көкжиек сызығы бойымен өлшенетін шырақ вертикалына дейінгі бұрыш. (А)

Шырақ биіктігі – верикаль бойымен өлшенетін шырақтың көкжиектен бұрыштық қашықтығы (һ) -90⁰-тан +90⁰-қа дейін.

Негізгі жазықтығы –экватор жазықтығы.

Еңістік – аспан шырағының аспан экваторынан бұрыштық қашықтығын көрсететін шама. (δ).

Еңістіктің аспан сферасының солтүстік жарыт шарында таңбасы «оң» мәні 0-ден +90⁰-қа дейін, ал оңтүстік жарты шарда «теріс» 0-ден -90⁰қа дейін.

Тура көтерілу (α) координатасының мәні аспан экваторының бойымен көктемгі күн мен түннің теңелу нүктесінен шырақтың еңістің дөңгелегіне дейін аспан сферасының айналу бағытына қарама-қарсы бағытта өлшенеді.

Тура көтерілудің мәні 0-ден 360⁰-қа дейін және сағаттық бірліктермен өлшенеді.

24 сағ=360⁰

1 сағ=15⁰

1мин=15^/

1c = 15^//

1⁰=4 мин

1^/=4c