Сабақтың тақырыбы: Сабақтың мақсаты: Шеңбер, дөңгелек, олардың элементтері мен бөліктері
Шеңбердің кез келген нүктесін оның центрімен қосатын кесінді радиус деп аталады. R = OА - радиус
жүктеу/скачать 249,7 Kb.
|
1 сабақ 7 сынып слайд (2)
Шеңбердің кез келген нүктесін оның центрімен қосатын кесінді радиус деп аталады. R = OА - радиус• O
R
O Жазықтықтың шеңбердің ішіндегі бөлігі дөңгелек деп аталады • О
R О нүктесі – шеңбердің центрі, АО – радиусы. Белгіленуі: R немесе r. Центрі О нүктесі және радиусы R-ге тең шеңберді (O, R) деп белгілейді • O
• В R R Диаметр – ең үлкен хорда. Шеңбердің бойындағы екі нүктені қосатын және центр арқылы өтетін кесіндіні диаметр деп атайды. Шеңбердің центрі диаметрдің ортасында жатады. D=OA+OB=2R • O
• С К • • L N • • S E • • F D =AC=EF=KL=NS - диаметрлер Шеңбердің кез келген екі нүктесін қосатын кесіндін хорда деп аталады. . CD, AB, EF – хордалар АВ доғасының градустық өлшемі АОВ центрлік бұрышының градустық өлшеміне тең. . Төбесі шеңбердің О центрі, ал қабырғалары шеңбер радиустары болатын бұрыш центрлік бұрыш деп аталады. АОВ бұрышы – центрлік бұрыш. Шеңбердің бөлігі доға деп аталады. Доғаны « ◡» белгісімен белгілейді. Шеңбердің кез келген екі нүктесі оны екі доғаға бөледі. Диаметрге керілетін доғаны жартышеңбер дейміз. R А R В Шеңбер мен түзудің екі ортақ нүктесі, бір ортақ нүктесі болуы немесе ортақ нүктелері мүлде болмауы мүмкін. Сондықтан шеңберге жүргізілген жанама радиусқа перпендикуляр.
Шеңбермен бір ғана ортақ нүктесі бар түзуді жанама деп, ал осы ортақ нүктені жанасу нүктесі деп атайды. Жанасу нүктесі шеңбер бойында жатқандықтан, оның центрге дейінгі қашықтығы радиусқа тең. Жанаманың өзге нүктелері шеңберден тысқары орналасқан, яғни олардан центрге дейінгі қашақтықтар радиустан үлкен. Олай болса, жанамадан шеңбер центріне дейінгі қашақтық OK-ға тең.
жүктеу/скачать 249,7 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|