Құзіреттілікке жеткізетін сабақтың мақсат-міндеттері:
а) Ақпараттық
ә)Коммуникативтік
б) Проблеманы шешу
Координаталық жазықтықта анықталған түзудің теңдеуі, түзудің бұрыштық коэффиценті туралы ақпарат беру.
Координаталық жазықтықта түзуді дұыс салуға, ұқыптылыққа тәрбиелеу, оқушылардың пәнге қызығушылығын арттыру, белсенділіктерін дамыту.
Жаңа материалдан алған білімдерін есеп шығаруда дұрыс қолдана білуге баулу.
Оқушылардың түгел болуы, сабаққа дайындығы, сыныптың тазалығы.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру.
Үйге берілген есептің жауабын ауызша сұрап, шықпағанын тақтада талдау.
Өткен тақырып бойынша сұрақтар қою:
Шеңбердің теңдеуі қалай өрнектеледі?
Центрі координата басымен беттесетін шеңбердің теңдеуі қалай өрнектеледі?
Үйге берілген есептің жауабын айту, шықпаған есепті сұрау. Қойылған сұрақтарға жауап беру
Үйге берілген есептің толық шығуы.
Сұрақтарға дұрыс жауап беру:
(х-а)2+(у-b)2=R2
х2+у2=R2 теңдеулерін айтып, жазып беру.
III.Өткен материалды қайталау арқылы жаңа материалды қабылдауға дайындық.
Сендер алдыңғы тақырыптарда кесіндінің ортасы болатын нүктенің координатасын
; теңдеуімен ,
кейін 2 нүктенің ара қашықтығы
формуласымен өрнектелетінін білдіңіздер.
Өткен тақырыпты еске түсіру.
Өткен тақырыптың бүгінгі тақырыпқа қатысы бар екендігін түсініп, жаңа сабаққа әзірлену.
IV.Жаңа материалды түсіндіру.
y
Ал бүгінгі сабақта сендер түзудің теңдеуі туралы білесіздер.хОу координаталық жүйесінде А(х1;у1) және В(х2;у2) нүктелері берілген болсын. Бұл нүктемен тек бір ғана түзу анықталады. Осы түзудің теңдеуін жазайық. АВ түзуі координаталық осьтерге параллель емес деп алайық. Сонда х1≠х2 , у1≠у2 болады. х осімен АВ түзуінің жасайтын сүйір бұрышын α деп белгілейік.
Сонда тікбұрышты АВ′В
үшбұрышынан сүйір
бұрыштың тангенсін
M2
М
анықтамасы бойынша
B2
В
tg α= = =
теңдеуін аламыз.
A2
М’№
А
түздің
B’
бұрыштық коэффиценті деп аталады. Оны кейде
О
М/
М/
A/
x
=k деп белгілейді. Түзуден еркімізше М(х;у) нуктесін алайық. Тікбұрышты ММ\А үщбұрышы үшін мына қатынасты жазайық:
Бұл қатынас АВ түзуінің кез келген М нүктесі үшін дұрыс болады. (1) және (2) теңдеуден аламыз.
Қатынастардың теңдігінен шыққан
(у-у1)(х2-х1)=(х-х1)( у2-у1) теңдеуін түрлендіргеннен кейін
(у2-у1)х+(х1-х2)у+(х2-х1)у1-( у2-у1)х1=0 шығады. Бұл екі нүкте арқылы өтетін түзудің теңдеуі ол х пен у айнымалысына қарағанда 1-шң дәрежелі теңдеу
у2-у1=a, х1-х2=b, х2-х1)у1-( у2-у1)х1=c , белгілеулер енгізсек; түзудің жалпы теңдеуі ах+by+c=0 немесе y=kx+n түрінде жазылды.
Тікбұрышты декарттық жүйеде екі айнымалыдан тәуелді кез келген сызықты теңдеу жазықтықта түзуді анықтайды.
Ax+By+C=0 түзудің жалпы теңдеуідеп аталады.
Абсцисса өсінің оң бағыты мен берілген түзудің арасындағы α бұрышы түзудің көлбеулік бұрышы деп аталады. Бұл бұрыш абсцисса өсінің оң бағытынан басталып есептелінеді және бұрышты есептеу сағат тілінің қозғалу бағытына қарсы болса «+» таңбасымен, кері жағдайда «-» таңбасымен алынады. Көлбеулік бұрыштың тангенсі түзудің бұрыштық коэффициенті деп аталады. Әдетте, бұл коэффициент k=tgα деп белгіленеді.
Оқытушымен бірге берілген мысалдарды жаңа тақырып материалдарын қолданып шығаруға тырысады. Жаңа сабаққа қосылып отырады..
Жаңа сабақты дәптерлеріне жазады.Барлық формулаларды жаттап алып оны практика жүзінде қолдана білулері .
V.Жаңа білімді бекіту.
Жаңа материалға байланысты есептер шығару.
№196. Нүктелері А(4;-5) және В(-1;2) нүктелерінен бірдей қашықтықта жатқан түзудің теңдеуін жазыңдар
№198 А(9;-3) және В(-6;1) нүктелерінен өтетін түзудің теңдеуін жазыңдар
№199 Үшбұрыштың А(-2;2);В(1;4),С(0;0) төбелері берілген. Үшбұрыштың қабырғаларының және медианаларының теңдеулерін жазыңдар.
№201 Түзу 2х-3у+6=0 теңдеуімен берілген . Түзу координаталық осьтерді қандай нүктелерде қиып өтеді?