Халықаралық сауданың ерекшеліктерi және тауарлық құрылымы

Егер ХХ ғасырдың бiрiiлтхi жартысыяда халықаралық саудавъщ 2/З-сi азңтулік және шикiзаттар үлесiне тисе, цазiргi кезде олар тауар айналымының 1/4- інкүрайды. i(айта еңдеу енеркесiбi ентдерiнің саудадағы үлесi 1/З-ден 3/4-ке дейiн өстi. Сауданың 1/З-i машина және құрал-жабдықтардың үлесiне тиедi (3-диаграмма). Дүниежүзiлік сауданы реттеу үшін дүниежүзілік сауда ұйымы құрылды. Оның күрамында 140 ел бар. Олардын үлесiне дүниежүзілік сауда айналымының 9/10 үлесi тиесілі.

Ғылыми-техникалық бiлімдi халықаралық саудаға салу. ҒТ Р дәуiрiнде ғылыми-техникалық бiлім, басқаша айтқанда, технология мен ғылыми ақпараттың маңызы күшейдi. Ғылыми -техникалық шеңбердегi кызметкерлердің көпшiлігi экономикасы күштi дамыған елдердiң (АҚШ Германия, Жапония, т.б.) үлесiне тиедi. Мұнда әрбір өнер табыс тiркеліп отырады. Өнертабыс немесе патент көп ұзамай өндiрiске енгiзiледi. Лицензиялрады экспортка шығарудан дамушы елдердің үлесi басым. Ал лицензияларды көптеп сатып алушы елдер қатарына Жапония, Италия және Германия жатады. Шетелдiк ғылыми-техниқалық тәжiрибелердi сатып алып, оны озық iс-әрекетiне өте тиiмдi пайдалану жағынан Жапония басқа елдерге қарағанда көш iлгерi тұр.