Саламатсыздарма құрметті студенттер! Көңіл-күйлеріңіз жақсы ма? Сіздермен бүгін өтетін сабақтың тақырыбы


Кездейсоқ шамалар туралы жалпы түсініктер



бет2/3
Дата07.02.2022
өлшемі22,51 Kb.
#88529
түріСабақ
1   2   3
Байланысты:
сбж №22

Кездейсоқ шамалар туралы жалпы түсініктер
Анықтама. Тәжірибенің нәтижесінде әртүрлі мән қабылдай алатын шаманы кездейсоқ шама деп атайды.
Кездейсоқ шамалар Х, У арқылы белгіленеді де оның мәндерін х1, х2, ..., хn; у1, у2, ..., уn арқылы белгілейді. Кездейсоқ шамалардың қабылдайтын мәндеріне қарап, оларды екі топқа бөледі: дискретті және үздіксіз кездейсоқ шамалар.
Х кездейсоқ шамасының қабылдайтын мәндері ақырлы бүтін сандар немесе тізбек түрінде жазылса, онда ондай кездейсоқ шаманы дискретті деп атайды.
Егер Х кездейсоқ шамасы шекті немесе шексіз интервалдың барлық мәндерін қабылдайтын болса, оны үздіксіз кездейсоқ шама деп атайды.
Мысал. Ойын сүйегін лақтырғанда түсетін ұпайлар саны дискретті кездейсоқ шама. Оны Х арқылы белгілесек, қабылдайтын мәндері 1,2,3,4,5,6 болады.
Дискретті кездейсоқ шаманы анықтау үшін әдетте кесте құрады. Оның біріші жолына кездейсоқ шаманың қабылдайтын мәндері, ал екінші жолына сол мәндерді қабылдау ықтималдықтары жазылады.


Х, мәндер

Х1

Х2

...

Хn

Р, ықтималдар

Р1

Р2

...

Рn






Кесте - 7.1. Х кездейсоқ шамасының үлестірім кестесі


Бұл құрылған кестені Х кездейсоқ шамасының үлестірім кестесі (заңы) деп атайды. Үлестірім кестесінің екі қасиеті бар:
1) екінші жолда тұрған сандар теріс емес, яғни pi 0;
2) екінші жолда тұрған сандардың қосындысы бірге тең, яғни




(7.1)

ықтималдықтар болғандықтан  . Ал екінші қасиетке келсек (7.1) теңдіктің сол жағы Х кездейсоқ шамасының х1, х2, ..., хn мүмкін мәндерінің әйтеуір бірін қабылдайтындығын көрсететінінен шығады, яғни х1, х2, ..., хn бірікпейтін толық топ құрады.
Егер Х кездейсоқ шамасы х1, х2, ..., хn,... мәндерін қабылдаса, онда оның үлестірім кестесі жоғарыдағы сияқты жасалады, бірақ i=1,2,...,n,... болып (77.1) теңдік орнына




(7.2)

теңдігі орындалады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет