Салқынбай А., Абақан Е. с

СУБ-СҰР
Копенгаген  (гл о ссе м а н ти ка ), 
ам ерикан  (д е скр и п ти в и сте р ) 
жэне лоңдоңдық. Бурынғы КСРО- 
да  Л е н и н гр а д   ж э н е   М э с ке у  
фонологиялық мектептері С.л.-ға 
жэне  жалпы  тіл  теориясына  ез 
үлесін қосқан.
СУБСТАНТИВТЕНУ 
-   қар. 
Транспозиция.
СУБСТРАТ  (лат. sub -  астың- 
ғы жэне stratum -  қабат) -  белгілі 
л и н гв о ге о гр а ф и я л ы қ  ж е р д е  
ертеде болған тілден қалған көне 
элем енттер.  С.  кірм е  сөзден 
белек  нәрсе,  оның  н е гізін д е  
э т н и к а л ы қ  
а ра л асу 
ж э н е  
кірм ел ердің  тіл д ік  ассим иля- 
циясы жатады.  С.  тілдік ассими- 
ляцияның  қостілділік  кезеңінен 
кейін пайда болады. С. теориясы
XIX  ғ.  басында  пайда  болған 
(Я.Бредсдорф),  60-80  жж.  оны 
Г.Асколи,  Г.Шухгардт,  А.  Мейе, 
О. Есперсен дамытқан.
СУБЪЕКТ 
(лат.  subjectum)  -
пайымдалатын затты белгілейтін
Шг
логикалы қ  термин.  Л огикалы қ 
теорияларда С. -  объект  туралы 
түсінік немесе  болмыс  объектісі
деп түсіндіріледі. Грамматикалық 
д э с т ү р д е   с ө й л е м д е гі  ойды  
белгілеуші  мүшені,  ойдың  иесін 
«С.»  терминімен  атайды.  Орыс
тіліңде С. орнына «подлежащее» 
калькасы  қолданылады.  Қазақ 
тіл ін д е   «бастауы ш »  те р м и н і 
қолданады.  Батыс  еуропалық
« л д ги ка »   т е р м и н і  са қта л ь 
қалды.  Грамматикалық С. -  сө 
лемнің синтаксистік құрылысын 
семантикалық С. -  сөйлем мағь 
насына  (агенс),  коммуникатив* 
С.  -   х а б а р д ы ң   та қы р ы б ы н ; 
(т о п и к),  п с и х о л о ги я л ы қ  С.  - 
бастапқы  үғымға,  логикалық  С.
-  сөйлем бөлігіне (ойлау субъекті) 
қатысты  болады.

жүктеу/скачать 13,56 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: