Сборник II научно-практической международной студенческой конференции Narxoz Student Research-2021

Дегенмен, соңғы жылдары отбасыішілік зорлық көрсету мəсе-

лесі үлкен масштабты мəселеге айналған, ол тек қана отбасындағы 

адамдарды  ғана  емес,  сонымен  қатар,  оған  əсер  ететін  əлеумет-

тік  жəне  индивидуалды  барлық  факторларға  да  кесірін  тигізеді. 

Осындай  жағдайға  байланысты  көптеген  тұжырымдар  қалыпта-

сты, ол үшін тек зорлаушыны ғана жазаламай, жəбірленушіге де 

көмек көрсету қажет, зорлыққа ұшыраған ортасынан алшақтатып, 

психологиялық,  эмоционалдық  медицналық  көмектер  көрсеткен 

маңызды.

ретінде  үш  топты  бөліп  қарастыруға  болады.  Олар:  ата-анала-

рының  балаларына  зорлық  көрсетуі,  ерлі-зайыптының  біреуінің 

екіншісіне бағытталған, балалары мен немерелерінің қарт адамға, 

ата-əжесіне көрсететін зорлық түрлеріне бөліп қарастырады.

Көп жағдайда зорлық-зомбылықтан жəбірленуші ретінде əйел-

дері, балалары, қарттар, мүгедектер болатын анық. Ал ер адамдар 

көбінесе  психологиялық  зорлыққа  ұшырайды.  Бірақ  үнемі  зор-

лықтың астына алынған адамды əдейілеп арандататын болса, онда 

агрессорға жауаптық қатыгездік орын алуы мүмкін.

Сонымен қатар, отбасының жасы үлкен мүшелеріне үнемі зор-

лық  көрсету  балаларды  психоэмоционалдық,  психосоматикалық 

бұзылушылықтарға,  дезадаптация  мен  əлеуметтену  процесіне 

бейімделе алмау процестері орын алады. Үнемі зорлық-зомбылық 

мəселелері орын алатын отбасындағы балалар өздері құрбан бола-

ды, немесе, зорлық көрсетуші болуы мүмкін. Статистика бойынша 

балалар  колониясы  құрамының  95  пайызы  балалық  шақтарында 

зорлық-зомбылыққа  ұшырағандар,  немесе,  сондай  мəселелердің 

куəгерлері.

Отбасы  ішіндегі  зорлық  адамның  көптеген  құқықтарын  бұза-

ды.  Бəрінің  бірдей  заң  алдындағы  теңдігі,  қорғанысы;  жасына, 

жынысына,  əлеуметтік  жəне  отбасылық  жағдайына  байланысты 

дискриминация;  адам  өміріне  қол  сұғылмаушылық  құқығы;  фи-

зикалық зорлық қарым-қатынастың орын алмауы, оны болдырмау 

құқықтарына; өмір сүруге құқығы мен жоғарғы стандарттағы фи-

зикалық жəне психологиялық денсаулыққа деген құқықтары аяққа 

тапталады. 

Дегенмен,  бүгінгі  күндері  отбасы  ішіндегі  зорлық  орын  аған 

мəселелері жайында нақты статистика жоқ, бұлыңғыр, мамандар 

524

жүктеу/скачать 3,66 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: