Сборник II научно-практической международной студенческой конференции Narxoz Student Research-2021

не  мұнай-газ  секторына  негізгі  басымдықты  берсе,  2009-жылдан 

бастап медицина жəне агроөнеркəсіпті де қолға алды. Бірақ қара 

алтын  секторы  ешқашан  өзектілігін  жоғалтпаған  болатын.  Ва-

шингтон үшін Қазақстан аймақтағы барлық салада көшбасшы жəне 

ЕҚЫҰ-ның белді мүшесі ретінде белгілі, алайда оны алаңдатқан 

басты  мəселе  Қазақстанның  Ресеймен  шекаралас  болуы  еді.  Со-

нымен  бірге  Қазақстанның  өзінің  инфроқұрылымдарын  жоғарғы 

деңгейде  дамытпай,  мұнай-газ  транзитін  Батысқа  шығаруда  əлі 

күнге дейін Ресейге тəуелді болуында болатын. 

Обаманың  биліктегі  алғашқы  жылдары  Қырғызстанда  амери-

кандық «Манас» əскери-əуе базасының жабылуымен есте қалды. 

Əрине Вашингтон бұл жағдай ресейдің араласуымен болып отыр 

деп  бағалаған  болатын.  Осының  өзі  АҚШ-тың  Орталық  Азияға 

көрші жатқан екі державаның аймақтағы ықпалының бір-бірінен 

асып  кетпеуін  қадағалауды  «державалық  парыз»  ретінде  ұстана-

тынын көрсетеді [11]. 

2014 жылдан бастап Ауғанстаннан АҚШ əскерінің шығарыла 

бастауы бұл елдің аймақтағы саясатына біраз да болса өзгеріс ен-

гізді.

лық  Азияға  қатысты  саясатының  тұрақты,  нақты  тұжырымдама-

сының болмауы бұл аймақтағы АҚШ-тың ықпалын сəл де болса 

əлсіретуге  əкелді.  Орталық  Азия  сол  кезде  тек  Ауғанстандағы 

АҚШ  пен  НАТО  əскерлеріне  жүк  тасымалдауға  қажетті  пункт 

ретінде қарастырылды жəне жалпы алғанда Б.Обама өзінің алдын-

дағы президенттердің саясатын жалғастырды.

2017  жылы  билікке  келген  Д.Трамп  əкімшілігі  де  АҚШ-тың 

Орталық  Азияға  қатысты  саясатына  айтарлықтай  өзгеріс  əкеле 

қойған  жоқ.  Д.  Трамп  Б.Обама  тұсында  басталған  «С5+1»  фор-

маты аясында аймақ елдерімен ынтымақтастықты жақтады. Осы 

бағытта Орталық Азия елдерінің ведомство басшыларының кезде-

суі  деңгейінде  ынтымақтастық  əрекеттері  жүзеге  асырылды.  Со-

нымен бірге Ауғанстандағы жағдай нақты тұрақтанбайынша АҚШ 

Орталық  Азия  елдерін,  əсіресе  Ауғанстамен  шекаралас  жатқан 

Түркменстан,  Тəжікстан,  Өзбекстанды  болашақта  керек  елдер 

ретінде қарастырды. Трамп кезіндегі АҚШ-тың саясатындағы бір 

ерекшелік  Қытайдың  аймақтағы  рөлін  төмендетуге  бағытталған 

əрекет болып табылады.

458

жүктеу/скачать 3,66 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: