Семинар тақырыбы: Қазақстан соғыстан кейінгі жылдарда (1946-1953 жж.). Қазақстан тың игеру жылдарында
жүктеу/скачать 79,52 Kb.
|
Айнара 11.025
| 2. Ауыл шаруашылығы.
Соғыстан кейінгі бірінші жылы Кеңес Одағының, оның ішінде Қазақстанның ауыл шаруашылығы бірқатар қиындықтарға тап болды. 1946 жылғы құрғақшылық соғыстан зардап шеккен аудандарға қатты әсер етіп, ауыл шаруашылығының жағдайын нашарлатты. Соғыс жылдарында көптеген ауыл шаруашылығы машиналарының істен шығуы сияқты жұмыс күшінің тапшылығы мен техникалық қиындықтарға қарамастан, ауыл шаруашылығы қызметкерлері мемлекет алдындағы міндеттемелерін ойдағыдай орындады. Алайда соғыстан кейінгі бірінші жылы колхоздық-совхоздық өндірісті ұйымдастырудағы кемшіліктер де, егіншілік деңгейінің төмендігі, қоғамдық мал шаруашылығының жеткілікті дамымағандығы да анықталды. Осыған байланысты колхоз өмірінің заңы тексеріліп, 1946 жылы қыркүйекте колхоздардағы заң бұзушылықтарды жою туралы қаулы қабылданды. Қабылданған шаралардың нәтижесінде әкімшілік-шаруашылық кадрлары қысқартылды, колхоздарға қарыз қайтарылды, суармалы жерлер кеңейтілді, ауыл шаруашылығының материалдық-техникалық жарақтандырылуын жақсартуға қосымша бөлулер енгізілді. Кадрларды даярлау және қайта даярлау жүйесі де жолға қойылып, машина-трактор станциялары (МТС) техникада айтарлықтай көмек алды. Өндіріс көлемін ұлғайту аясында шағын және қуаты аз шаруашылықтарды біріктіру арқылы колхоздар нығайтылды. Бұл 1945 жылдан 1952 жылға дейін колхоздар санының үш еседен астам қысқаруына әкелді, ал олардың мал саны өсті. Су қоймалары мен суару жүйелерін салу да басталып, ауыл шаруашылығының жағдайын жақсартуға көмектесті. Алайда ауыл шаруашылығы халықтың азық-түлікке және өнеркәсіптің шикізатқа қажеттілігін толық қанағаттандыра алмады. Қиыншылықтарға қарамастан Қазақстанның ауыл еңбеккерлері соғыстан кейінгі бірінші бесжылдықты абыроймен аяқтап, кеңестік азаматтардың өмір сүру деңгейін көтеруге өз үлестерін қосты. Әлеуметтік жағынан 40-жылдардың екінші жартысы мен 50-жылдардың басы әлеуметтік-мәдени оқиғалардың қарқынды дамуымен ерекшеленді. Осы мақсаттарға мемлекеттік шығыстар айтарлықтай өсті, бұл халықтың өмір сүру деңгейін арттыруға ықпал етті. Карточка жүйесінің жойылуы және 1947 жылдың желтоқсанында ақша реформасының жүргізілуі, сонымен қатар негізгі өнім бағасының төмендеуі сатып алу қабілетінің күшеюіне әкелді. Жұмысшылардың жалақысы өсті, әлеуметтік сақтандыру әр түрлі санаттағы азаматтарды зейнетақы мен жәрдемақымен қамтамасыз етті. Осының барлығы халықтың әл-ауқатын жақсартуға ықпал етті, дегенмен ауылдық жерлерде өмір сүру деңгейі қалаларға қарағанда әлі де төмен болып қала берді. Сондай-ақ колхоздардың позицияларының нығаюы және колхозшылардың табысының артуы маңызды элемент болды, бұл олардың әлеуметтік тұрақтылығына ықпал етті. жүктеу/скачать 79,52 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|