Сергіту мен саусақ жаттығулары
жүктеу/скачать 67,5 Kb.
|
сергітуWord
Сергіту мен саусақ жаттығулары.Ұзын құлақ сұр қоян, Естіп қалып сыбдырды. Ойлы-қырлы жерлермен Ытқи-ытқи жүгірді. *** Бала, бала баламыз Бақшаға барамыз Күні бойы қызыққа Батамыз да қаламыз. *** Иілеміз оңға бір, Иілеміз солға бір. Қараймыз бәріміз Аяққа бір, қолға бір *** Оң қолымда бес саусақ, Сол қолымда бес саусақ. Беске бесті қосқанда Болады екен он саусақ. Жаза-жаза сауағым Әлсіреді шаршады. Оңға, солға бұрамыз, Сосын қайта жазамыз. *** Бала-бала балақан, Қане қайсы алақан. Саусақтарың әйбат Былай-былай ойнат. *** Қане балалар тұрайық, Қолды белге қояйық Оң аяқ, сол аяқ Шынығып алайық. *** Шаршасаңдар балалар Қолдарыңды созыңдар Бір,екі,үш,төрт,бес Саусақтармен ойнаңдар Денелерің шынықсын Саналарың тынықсын *** Біз аяқпен топылдаймыз, Біз қолмен шапалақтаймыз. Баспен біз шайқаймыз Қолымызды көтереміз Одан кейін ақырын Орнымызда жүгіреміз. *** Сағаттың тіліндей, иіліп оңға бір, Сағаттың тіліндей, иіліп солға бір. Оң аяқ, сол аяқ. Жаттығу оңай-ақ. *** Жел еседі бетімізге, Шалқаяды ағаштар. Желге айтамын тыныш-тыныш Тынышталсын ағаштар. *** Ішке тартып ауаны, Деміңді алшы тереңнен. Денсаулықтың жауабы, Қайталасаң менімен. *** Аю, аю тұршы, Беті қолыңды жушы Айнаға қарашы, Шашыңды тарашы. *** Орнымыздан тұрамыз, Қолды белге қоямыз. 1,2,3 қарлығаш боп ұшамыз. Қоян шықты далаға, Жан-жағына қарады. Жүгірді, секірді. Орнына келіп отыршы. *** Орнымыздан тұрайық Қолымызды жаяйық. Қарлығашқа ұқсайық Ұшып, ұшып алайық. Садвақасова З.С 1.Орнымыздан тұрайық, Алақанды ұрайық. Бір отырып, бір торып, Біз бір дем алайық. 2. Күн ұйықтайды. Күн оянады. Жел соқты. Жаңбыр жауды. Бұлт шатырлады. Күн ашылды. Жел басылды. 3. Ұшты-ұшты құлын ұшты. Ұшты-ұшты мұрын ұшты. Ұшты-ұшты кептер ұшты. Ұшты-ұшты дәптер ұшты. Ұшты-ұшты қарға ұшты. Ұшты-ұшты арба ұшты. 4. Бала, бала балақан, Кәне, қайсы алақан. Саусақтарын әйбат, Былай-былай ойнат. Топ-топ басайық, Жалаудан күн жасайық. Жаса, жаса алтын күн Жаса, жаса жарқын күн 5. Қане қанат жазайық, Қарлығашқа ұқсайық. Ұшып-ұшып алайық, Орнымызға қонайық. Білімде алда болайық. 6. Оңға, оңға түзу тұр, Солға, солға түзу тұр. Артқа қарай бір адым Алдыға қарай бір адым Жоғары төмен қарайық Орнымызды табайық. 7. Сағаттың тіліндей Иіліп оңға бір, Сағаттың тіліндей Иіліп солға бір, Оң аяқ, сол аяқ Жаттығу оңай-ақ. 8. Ақ қоян-ау, ақ қоян, Бетіңді жушы, Қолыңды сүртші, Айнаға қарашы, Шашынды тарашы, Киіміңді киші, Мектепке қарай жүрші, Орныңа отыршы, Сабағыңды оқышы 9. Ұшып келді бір топ қаз, Қонған жері, бірақ саз. Сазды шоқып, тағы шоқып, Ұшып кетті бір топ қаз. 10. Ормандағы аюдың, Құлпынайы көп екен. Теріп-теріп алайық, Қалтамызға салайық. 11. Бетімізге жел соғады, Тербеледі ағаштар. Тына қалса қатты жел, Тоғай биік көрінер. 12. Бас бармағым - әкем, Балаң үйрек – шешем, Ортақ тірек – ағам, Шылдыр шүмек апам, Кішкентай бөбек – мен. Бір үйде біз нешеуміз? Бір үйде біз бесеуміз. 13. Біз жазғамбыз, біз жазғамбыз. Саусақтармыз жолды. Әрі-бері дем алдырып, Қайта жазу жазамыз. 14. Отырып-ақ орныңда Айдың көлді кешемін Сен білмесең егерде Былай ескек есейін. 15. Ұзын құлақ, сұр қоян Естіп қалып сыбдырды, Ойлы-қырлы жерлермен Ытқып-ытқып жүгірді. 16. Бір, екі, үш Қолға қалам аламыз Әдемі етіп жазамыз 17. Жел соқты гу-гу Жаңбыр жауды тырс-тырс Жаңбыр басталды Күн ашылды. 18. Бір, екі, үш Жинап алдық күш Төрт, бес, алты Біз жазамыз мықты Дәптерімізді ашайық Көрсетілген үлгіге, Әдемі етіп жазайық 19. Бір, екі, Тарта шеті. Үш, төрт, Ерінбестен бас көтерт Бес, алты, Қолын артқа. Жеті сегіз Отыр дейміз 20. Балық жүзді таза суда, Бір керіліп, бір жиырылуда. Жүзіп, жүзіп шаршағанда, Тығылады тасты құмға. 21. Көкке қарай шығамыз Шанамызбен Төмен қарай құлдилап, Біз сырғанақ тебеміз. 22. Бақа, бақа балпақ Басың неге жалпақ Көзің неге тостақ Бұтың неге талтақ. 23. Айгөлек-ау, айгөлек, Айдың жүзі дөңгелек Айдай толған кезімде, Би билеймін дөңгелеп. 24. Қаз қанатын жайды Аққу мойынын созды Үйрек келіп қонды 25. Бір – таңертең тұр Екі – шынығып бекі Үш – тазала тіс Төрт – сабындап жу бет Бес – сүртін тез Алты – үйді жина Жеті – киін енді 26. Бір, екі, үш – Қарлығаш боп ұш. Төрт, бес, алты – Қарлығаш боп қалқы Жеті, сегіз, тоғыз,он – Қарлығаш боп қон 27. Нан қоқымын шашпандар Жерде жатса баспаңдар Теріп алып қастерлеп, Торғайларға тастаңдар. 28. Бір, екі, үш, Қане, қанат қағамыз. Бір, екі, үш, Қарлығаш боп ұшамыз. Бір, екі, үш, Жинап алдық күш. 29.Соз қолыңды оң жаққа, Соз қолыңды сол жаққа. Қолды айналдыр бұлданбай Шеңбер жасап тұрғандай 30.Желкілдеген желменен, Жел егінді тербеген. Өсірді оны дихандар, Тамшылаған терменен. 31.Жаздық, жаздық өзіміз, Талды әбден көзіміз. Әуенімен әндердің Әдемі қимыл жасаймыз. 32.Жел улейді у-у Құйын келіп билейді зу-зу Қатты, қатты жел соқты гу-гу Жапырақтар қол соқты ду-ду 33.Оң қолымда бес саусақ, Сол қолымда бес саусақ, Қосып едім екеуін, Болып шықты он саусақ. Қолға, алып шарды, Үрлеймін мен былай. Уф-ф-ф, Үрлеймін деп қатты, Жарып алдым шарды. Пах. Бойды сергек тік ұста, Емін-еркін тыныста. Оң қолыңды соз алға, Қол ұшына қара да, Үшбұрыш сыз ауада, Сол қол босқа тұрмасын, Шеңбер жасап тынбасын. Бір саусағым тіпті де, Ұстай алмас жіпті де. Екі саусақ бірікті, Ине қолға ілікті. Үш саусағым орайды, Жүгіртеді қаламды. Өнерлі екен он саусақ, Қала салсақ, жол салсақ. 1 дегенде тұрайық, 2, 3, 4 – алақанды соғайық, Оң жаққа бұрылып, Сол жаққа бұрылып, Бір отырып, бір тұрып, Біз жүгіріп алайық. 5 дегенде асықпай, Орнымызды табайық. Ормандағы аюдың, Құлпынайы көп екен. Теріп-теріп аламыз, Қалтамызға саламыз. Дөңгеленіп тұрайық, Керегені құрайық. Уықтар боп иіліп, Киіз үйді құрайық. Қане балалар, тұрамыз, Бойымызды жазамыз. Балықтарға ұқсап біз, Жүзіп-жүзіп аламыз. Қоюланып қара бұлт, Жаңбыр жауды себелеп, Жапырақты жамылып, Жата қалды көбелек. Бармақ болып жұмысқа, Қырға шықты құмырсқа, Тоңып кетіп аяғы, Қырға қайтып шығады. Ой – ой – ой, Әне аю келеді. Құмырсқаны көреді. Енді қайтып құтылар, Илеуіне тығылар. Апам үшін күнде мен, (әндете) Отынға ағаш жарамын. (ағаш жарғандай) Су құямын гүлге де, (гүлге су құйғандай) Дүкенге де барамын. (қолдарына сөмке ұстап жүру) Сыпырамын үй үшін, (сыпырғандай) Жуам ыдыс-табақты. (ыдыс жуғандай) Жылай қалса бөпемді, (бөпені ұстағандай) Жұбатамын ойнатып. (қолдарын шапалақтайды) «Қуырмаш» Қуыр-қуыр қуырмаш, Балаларға бидай шаш. Бас бармақ, Балан үйрек, Ортан терек, Шылдыр шүмек, Кішкене бөбек. Сен тұр – қойыңа бар! Сен тұр – жылқыңа бар! Сен тұр – ешкіңе бар! Сен тұр – сиырыңа бар! Сен тұр – түйеңе бар! Ал сен алаңдамай, Қазан түбін жалап, үйде жат. Мына жерде құрт бар, Мына жерде май бар. Мына жерде қатық бар, Қытық, қытық! Қане, қайсы алақан, Біз – кішкентай. (балапан) Аралардың нәрі, Бау-бақшаның сәні. (гүл) Тік, тік, тік пісте, Қысы-жазы бір түсте. (шырша) Менің тұрақты мекенім, Сәнді етіп жүремін. (үй) Санайық жаңаша, Бір, екі, үш! Желбіре жалауша, Достықта біздің күш. Оң қолымда бес саусақ, Сол қолымда бес саусақ. Оларды атап шақырар, Әрқайсысының аты бар. Бас бармақ, Балаң үйрек, Ортан терек, Шылдыр шүмек, Кішкене бөбек. Біз гүлдерше өсеміз, Жапырағы жайқалған Сабақтары салалы, Желмен бірге ырғалған. Тепе-теңдік жолменен, Арасында мен келем. Бір, екі, үш, төрт, Келе жатқан жете алмай, Мынау бздің мекен-жай. Санамақтар. Бес саусақ. Ал санайық санамақ, Саусақтарға қарап ап, Кәне-кәне санайық, Санын біліп алайық. Біреу, 2, 3, 4, 5-еу, Қолымда сонда саусағым нешеу? Мынау, мынау, бас бармақ, Санамақ содан басталмақ. Мүйіз қалпақ басында, Төрт серігі қасында. Біреу, 2, 3, 4, 5-еу, Қолымда сонда саусағым нешеу? Қутыңдаған сұқ қолым, Епетейлі мықты оным. Бармақтың басты тірегі, Өзінің ісін біледі. Біреу, 2, 3, 4, 5-еу, Қолымда сонда саусағым нешеу? Мынау, мынау ортаң қол, Кішілерге қамқор қол, Төртеуінің ағасы, Білектің үлкен баласы. Біреу, 2, 3, 4, 5-еу, Қолымда сонда саусағым нешеу? Бәрін тегіс мақтап бол! Деп тұрсың ғой аты жоқ қол! Орайласым ортаншым, Елгезексің жортасың. Біреу, 2, 3, 4, 5-еу, Қолымда сонда саусағым нешеу? Саусақтар күшін сынасақ, Ойнақы епті шынашақ. Еркелеп өскен кенжесі, Қамқоршы оған өзгесі. Қолымда сонда саусағым нешеу, біреу, 2, 3, 4, 5-еу. (Ж. Сымақов) Математикалық есептер мен тақпақтар және жұмбақтар. Жан-жаққа кетті зымырап, Мысықтан қорыққан тышқандар: Қорапқа кірді біреуі, Соңынан кетті екеуі. Тығылды сонда нешеуі? Екі балапан тұр, Екі балалапан отыр. Шатаспай тез ойлансақ, Тура тауып атасақ, Тұрғаны бар, отырған – Барлығы қанша балапан? Төменде үш қаз ұшады, Үшеуі бұлтты құшады, Өзеннен көрдік екеуін. Айтқын, қаз нешеу екенін? Аулада жүр балалар: Самат, Арнат, Сашалар, Келді және оларға Сәуле, Шолпан ойнауға. (Аулада барлығы қанша ұл бала ойнауда?) Келеді көп құс ұшып; Кептер, аққу, қос шымшық. Сауысқан, қарға, торғай да, Ұшып жүр осы тоғайда. Қанша құс бар қосып шық. Бір көжекке бір көжек Келе қалды қонаққа, Бес сәбізден бірден жеп, Тойып алды тамаққа. Айта қойшы алғырың Қанша сәбіз барлығы? Орманда кірпі келеді, Саңырауқұлақ тереді. Кездесті, міне, керегі: Екеуі – қайың астынан. Біреуі – терек қасынан. Қанша олар болмақ есепте, Тоқылған салса себетке? Қасқыр қақты қақпаны. -Ашыңдар тез! – айтқаны. Сол-ақ екен, лақтар – Титтей-титтей шұнақтар Жан-жағына жүгірді, Жасырынып үлгерді: Бірі – төсек астына, Бірі – пештің қасына, Бірі – сәкі астына, Бірі – астына кереует, Бірі – тапқыр керемет Отыр күбі түбінде. Қанша лақ бар бұл үйде? Үйшікте мына бір сәулетті Тұратын қай мықты әулеті? Мен – тышқан-шиқылдақ, Мен – қоян-желаяқ, Мен – түлкі-керіммін, Мен – қасқыр-серімін. Бәріміз тұратын көңілді, Қажетті сәулетті көр үйді! Үйге кірді Алдияр, Оған қоса Мадияр, Кейін келді Айдана, Қанша болды бар бала? Тиін отыр арбада, Жаңғақ сатып базарда. Түлкі бикеш пысыққа, Торғай менен шымшыққа Мақтап қойып жаңғағын, Салып берді алғанын: Жаулығына бірінің, Жемсауына бірінің, Табанына бірінің. Тауық шықты көшеге, Ерді барлық шөже де. Алға кетті 7-еуі, Артта қалды 3-еуі. Санай алмай барлығын Есі шықты тауықтың. Сен есепте, балақан, Қанша еді балапан? Әр қолына Нүриден Төрт өріктен бердім мен. Бала санай білмеді, Неше өрік ол жеді?
Отыр еді маңына, Келді тағы бір күшік. Қанша күшік барлығы?2 Алты қонжық орманға Бара жатты қорбаңдап. Бірі олардың шаршады, Әрі қарай бармады. Жауабын тез айт, Қанша қонжық кетті алда? 5-тен 4-ті алайық, Қанша қалды санайық. Қарайық та санайық, Санайық та табайық. (1) Беспайда бар 5 іні, Естайда бар 2 іні, Қоссақ 5 пен 2-ні, Қанша болар шешуі? (7) Шығармақ боп кеше есеп, Жиналғанда 5 есек. 3-і ұйықтап отырды, Ынталысы неше есек? (2) Қазып жүр құмды 5 мысық, 3-і жатыр күн ыстық. Нешеу болды сен сана? (2) Үстел үстінде төрт алма жатыр, Оның біреуін ағам жеп қойды. Сонда неше алма қалды? (3) Келеді көп құс ұшып: Кептер, аққу, қос шымшық. Сауысқан, қарға, торғай да, Ұшып жүр осы тоғайда. Қанша құс бар қосып шық. Дейді Күлтай: - Қуыршақтар, Ойыншықтар, тұршы қатар: Екі аю мен Буратино, - Әрі көңілді Чипполино! Көжек пенен пілтай да! Көмектесіп Күлтайға, Бәрін, қане қосып шық, Нешеу екен ойыншық? Құралай тақтаға екі Үшбұрыш, үш шаршы, Тікбұрыш, шеңбер және Сопақша салды. Құралай Тақтаға қанша төртбұрыш салды? Математикалық өлеңдер. (мәнерлеп оқу) Жеті ұлы бар бір ұйдің Сәл демалып, Тыным ал, Тақпақ тыңдап, Ұғып ал. Апта деген ағайдың, Жеті бірдей ұлы бар. Біріншісі – Дүйсенбі, Екіншісі – Сейсенбі, Үшіншісі – Сәрсенбі, Төртіншісі – Бейсенбі, Жұма деген – бесінші ұл. Алтыншы ұлы ол – Сенбі, Жетіншісі-Жексенбі. (Қайрат Жұмағалиев) Топ, топ, добым. Топ, топ, добым домалақ, Қайда кеттің домалап. Бір, екі деп екі ұрдым, - Шатырға сен секірдің. Үш, төрт, бес деп үлгердім, Ішіне ендің гүлдердің. Алты, жеті дегенде, Жаттың шоршып еденде. Сегіз, тоғыз дегенде, Сайға сырғып жөнелдің. Топ, топ, добым домалақ. Қайда кеттің домалап. (Ғ. Өкеев) Сандардың айтысы. Достар мені «бір», - дейді, Қарайды да бүй дейді: Мұқтажсың қол, аяққа, Ұқсап тұрсың таяққа. Мен екімін балалар, Екі деген баға бар, Аз болған соң талабы, Үлгіре алмай қалады. Жаңғалақтың, жалқаудың, Алаңғасар аңқаудың, Алатыны екілік, Басын шайқап өкініп. Бірім артық екіден, Аздығыма өкінем, Кедерлі аттай тұсалып, Жүр біреулер, «үш» алып. Достар мені «төрт» дейді, Беске бірім жетпейді. Бірақ үшке ағамын, Жақсысымын бағаның. Оқуға дос барғанда, Риза мені алғанға, Қуанады мамасы, Төрт алғанда баласы. Жараспайды бір сарын, Өзің тап төрт мысалын, Ол үшін түрлі аңдарды, Еске түсір малдарды. Әр қолда саусақ бес-бестен, Шықпас тегін ол естен, Біліп соның шамасын, Мысал ойлап табасың. Гүлде бес күлте жапырақ, Өседі-ау шіркін жарқырап. Бесбұрыш алтын жұлдыздар, Тағады батыр ұл-қыздар. Бір мен екі алмаңдар! Үшке алданып қалмаңдар! Кілең төрттік алғандар, Мені ғана армандар. (С. Сауытбеков) Үш бала.
Олар – құрдас: үш жаста. Бірақ, бірақ олардың, Қылықтары үш басқа. Біріншісі шыңқ етпе, Тиіп кетсе, жылайды. Екіншісі бір қоңыр, Ақыл айтсаң, тулайды. Үшіншісі – елгезек, Бәрімізге ұнайды. (Нұрхан Жанаев) жүктеу/скачать 67,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|