111
i
i
n
i
i
N
K
E
S
B
)
(
,
мұнда S
i
– өнім (қызмет) бірлігінің өзіндік құны, теңге/дана, E
n
- капиталдық
салымдардың экономикалық тиімділігінің нормативтік коэффициенті (E
n
=0,15),
K
i
– меншікті капиталдық шығындар көрсеткіші, теңге/кг, N
i
– стандартталатын
объектің жылдық шығарылу көлемі, дана.
Жаңа стандартқа сәйкес шығарылған техникаға кеткен шығын тұтынушыға
тиімді болу үшін капиталдық салымның әрбір теңгесі қосымша табыстың
қандай минималды үлесін қамтамасыз ету керектігін E
n
шамасы көрсетеді.
Стандарттаудың рационалды нұсқасы табылғанда, келтірілген шығынның
минималды шамасы болатын жақсы нұсқасын іздестіреді.
E
n
шамасына кері көрсеткіш – қосымша капиталдық салымдардың
өтелімділігінің
нормативтік
мерзімі
(Т
ок
=1/E
n
).
Ол
стандарттаудың
салыстырмалы тиімділігін бағалау үшін пайдаланылады. Бұл көрсеткіш
стандартты жасау және ендіруге қажет қосымша капиталдық салымдардың ΔК
өзіндік құнның түсуінен келген үнемділік есебінен өтемделетін рұқсат етілген
ең үлкен уақытты анықтайды. Егер есептелген өтемділік мерзімі Т
ок
нормативтік мерзімнен кем немесе тең (Т
ок
≤ Т
окн
) болса стандарт тиімді деп
саналады. Есептелген өтемділік мерзімі:
2
2
1
)
(
N
S
S
К
Э
К
T
уг
ок
болып анықталады. Күнделікті шығынды түсіруден болатын жылдық үнемділік
Э
уг
– бұрынғы базалық және стандартталатын нұсқалардың өзіндік құндарының
S
1
, S
2
айырмасы.
Сапалық сипаттамаларын (сенімділік, еңбек өнімділігі, материалдық
сыйымдылық, энергиялық сыйымдылық, т.б.) жоғарылатуды ескере отырып
жүргізілетін ұзақ уақыт қолданатын еңбек құралдарын (машиналар, станоктар
және т.б.) стандарттаудың жылдық экономикалық тиімділігі Э:
2
2
1
2
1
1
1
2
2
1
2
1
2
2
2
1
1
2
1
1
)
(
)
(
)
(
)
(
r
n
n
n
n
n
n
N
E
P
W
W
K
K
E
Z
W
W
Z
K
Достарыңызбен бөлісу: