Шешуі: Белгісіз т±з І жєне ІІІ топтаѓы металдардыњ сульфаты болуы керек, себебі ашудастардыњ жалпы формуласы Me(I)ME(III)

Өлшеніп алынған ашудас түзуге бейім белгісіз, сусыз тұз аммиак суында ерітілді. Алынған ерітіндіге көмір қышқыл газын жібергенде немесе оны көп уақыт бойы қайнатқанда ақ тұнба түзіледі. Азот ағынында қыздырылғаннан кейін тұнбаның массасы 9,37г болды. Егер тұнбаның осындай массасы сутегінің ағынында қыздырылса, 8,57г сұр түсті ұнтақ зат түзіледі. Аталған заттардың бәрін анықтағанда, реакция теңдеулерін жазыңдар, өлшеніп алынған белгісіз тұздардың массасын табыңдар.

І топтың металының өкілдері болуы мүмкін емес, себебі олардың гидроксидтері ақ тұнба түзбейді.

Me₂(SO₄)₂+18NH₄OH=3(NH₄)₂SO₄+2[Me(NH₃)]*(OH)₃+12H₂O

t⁰

[Me(NH₃)₆](OH)₃→6NH₃+Me(OH)₃

[Me(NH₃)₆](OH)₃+3CO₂+3H₂O=3(NH₄)₂CO₃+Me(OH)₃

Бұл ақ түсті металл гидроксидінің қыздырғанда мынадай реакция жүреді

t⁰

2Ме(ОН)₃→Ме₂О₃+3Н₂О

Ал сутек ағынында тотықсыздану процесі жүруі мүмкін:

Ме₂О₃+3Н₂=2Ме+3Н₂О

Егер металдың эквиваленттік массасын Х деп белгілесек, онда эквивалент заңы бойынша теңдеу құрамыз.

Х+Э₀/Х+m(Me₂O₃)/m(M_e)

X+8/X=9.37/8.57

Бұдан Х=85.7

A_me=85.7*Z

A_me=85.7*3=257.1

Бұл атомдық масса есептің шартына сәйкес келмейді. Демек тотықсыздану процесі металға дейін емес, оксидке дейін жүрген:

Ме₂О₃+Н₂=2МеО+Н₂О (1)

Ме₂О₃+Н₂=Ме₂О+2Н₂О (2)

Егер металдың атомдық массасын Х деп белгілесек, онда (1) реакция теңдеуі бойынша 2х+48/2х+32=9.37/8.57

x=A=69.7

Бұл Ga металы.

Екінші теңдеу бойынша:

2х+48/2х+16=19.37/8.57

x=A=163.4

Бұл атомдық масса есептің шартына сәйкес келмейді. Сонымен бастапқы тұз Ga(SO₄)₃. Өлшеніп алынған тұздың массасын былай есептейміз:

М(Ga₂(So₄)₃)/y=M(Ga₂O₃)/m(Ga₂O₃)

427.4/y=187.4/9.37

y=21.37г.

100г этанолдың гександағы ерітіндісі 10,3г натриймен әрекеттеседі. Ерітіндінің осындай мөлшерін 150⁰С-та алюминий оксидінен өткізгенде ол толық әрекеттесті. Катализдік түтіктен шыққан қоспа қараңғыда 12г бромнан дайындалған, бром суымен реакцияға түседі.

Түтіктен шыққан қоспаның сапалық және сандық құрамын анықтаңыздар.

Шешуі:

Жүретін реакция теңдеулерін жазайық.

2С₂Н₅ОН+2Na=2C₂H₅ONa+H₂ (1)

C₂H₅OH→CH₂+H₂O (2)

2C₂H₅OH→C₂H₅-O-C₂H₅+H₂O (3)

CH₂=CH₂+Br₂=CH₂Br-CH₂Br (4)

150⁰С температурада (2) және (3) реакция жүреді. (1) және (4) реакция бөлме температурасындада жақсы жүреді. Енді 10,3г натрий массасын зат мөлшеріне (мольге) айналдырайық, V_Na=m_Na/m_Na=10.3г/23г/моль=0,45моль

(1) реакция бойынша 0,45 моль натриймен 0,45 моль этанол әрекеттеседі.

m_эт=V_эт*М_эт=0,45*46=20,7г

Онда гексанның (еріткіш) массасы 79,3г (100г-20,7г) тең болады. 12г бромды мольге айналдырсақ, V_Br=12г/80=0,15моль тең болады. (4) реакция бойынша 0,15 моль броммен 0,15 моль этилен әрекеттеседі. Демек, (2) реакция бойынша 0,15 моль су түзіледі. Енді (3) теңдеу бойынша реакцияға қатысқан этанолдың мөлшері 0,3 мольге тең болады. Осы реакция бойынша 0,3 моль этанолдан 0,15 моль жай эфир және 0,15 моль су түзіледі. (2) және (3) реакциялар бойынша барлығы 0,3 моль су түзіледі.

Сонымен қоспаның массалық құрамы мынадай болады:

Гексан – 79,3г

Этилен – m_э=0.15 моль

28г/моль=4.2г

Диэтилэфир m_эф=0.15*74=11,1г

Су- m_су=0.3моль*18г/моль=5,4