Шығыс Қазақстан облысы білім басқармасының
БӨЛІМ. ҰЙЫМДАҒЫ АҚПАРАТТЫҚ ҚАУІПСІЗДІКТІ АНЫҚТАУ, ИЕЛЕНУ, ТАЛДАУ
жүктеу/скачать 1,25 Mb.
|
Otchet primer IS
| 2 БӨЛІМ. ҰЙЫМДАҒЫ АҚПАРАТТЫҚ ҚАУІПСІЗДІКТІ АНЫҚТАУ, ИЕЛЕНУ, ТАЛДАУ.
2.1 Жоғарғы деңгейдегі негізгі тіл элементтері туралы түсінігі бар. Ұйымда көбінесе Microsoft Office (Word, Excel, Access, Power Point) бағдарламасымен жұмыс атқарады. Microsoft Word Мәтіндік редакторымен және де кестелік құрылымдық құжаттармен жұмыс істеуге арналған кең таралған жүйелердің бірі Microsoft Excel көп қолданылады. Күнделікті Word мәтіндік редакторы арқылы хат алмасып, жұмыс жасайды. Мекеме ішіндегі құжат айналымы толық электронды түрде жүзеге асырылады, яғни электронды почта арқылы келген құжаттарды мәтіндік және кестелік редакторлармен өңдеп, мекеме ішіндегі жұмыстарды жүргізуге үлкен көмегі бар. Жоғары деңгейдегі тілде бағдарлама құру,әрине,ыңғайлы. Мәтінді редакторда теріңіз,командаларды есепті шешу алгоритміне сәйкес жаздыңыз делік,бірақ бағдарламаның бастапқы мәтіні-әлі толық жарамды бағдарлама емес,бұл тек жұмысқа «қосуға» мүмкін емес арнайы командалардың (бағдарламалау тілі операторларының) жиынтығы,өйткені оларды процессор орындай алмайды. Сондықтан бағдарламалаудың кез келген тілінде жазылған бағдарламаларды алдымен процессор тіліне аударады,яғни машиналық кодқа айналдырады. Бұл аударманы арнайы бағдарламалар-аудармашылар орындайды. Ағылшынның трансляция(translation) сөзі аударма деген мағынаны білдіреді.Бағдарламаларды машиналық код тіліне аударатын бағдарламалар трансляторлар деп аталады. Транслятор- бұл бастапқы мәтіндерді автоматты түрде жұмыс істейтін бағдарламаларға айналдыратын арнайы бағдарлама. Транслятордың екі түрі бар: компиляторлар және интерпретаторлар. Компилятор бастапқы кодты машиналық кодқа айналдырады.Нәтижесінде обьектілі модуль пайда болады. Ол машиналық кодта жазылған,бірақ ол әлі жұмыс істей алмайды,оған бағдарлама қолданған стандартты процедураны қосу керек. Бұл процедуралар бағдарламалар тіліне қоса тіркелген кітапханалардан алынады. Процедураларды кітапханалардан таңдап алу және оларды обьектілі кодқа қосу операциясын арнайы бағдарлама- құрастырушы(байланыстар редакторы) орындайды. Содан кейін ғана жұмыс істейтін бағдарлама пайда болады,оны жұмыс коды немесе атқарылушы код деп атайды.Компиляторлар бағдарламалаудың барлық танымал тілдері,соның ішінде Бейсик үшін де құрылған. Интерпретаторлар-мәтінді алдын-ала емес бағдарламаның тікелей жұмысы барысында өңдейтін трансляторлар. Интерпретатор дегеніміз- бастапқы файлдан командаларды оқитын және процессор тіліне «жол-жөнекей» (тікелей бағдарламаның жұмысы барысында) аударатын бағдарлама-делдал. Бағдарламалау тілдерінің көпшілігі үшін (бәріне деуге болмас) компиляторлар да, интерпретаторлар да жасалған.Бағдарламалау тілінің стандартын қолданғанда интерпретатор басқаруымен бағдарламаның орындалу нәтижесі мен компилятордан жасалған атқарылушы файлды іске қосу нәтижесі толық сәйкес келеді. Жоғары деңгейдегі бағдарламалау тілдерінің,деректер қоймасының басқару жүйесінің осы заманғы трансляторларлары-компиляторлар мен интерпретаторлардың бүкіл мүмкіндіктерін өзінде интегралдайды, ал бағдарламалау жүйелеріне құрылып жатқан бағдарламаланың трансляциялары мен түзетулері бойынща түрлі сервистік утилиттерді қосады. Бағдарламалау жүйесінің дамуында қосалқы бағдарлама басты элемент болып табылады.Қосалқы бағдарламалар аппараттарының пайда болу жүйелі және қолданбалы бағдарламаларды дайындау процесін жеңілдететті. Қосалқы бағдарламалар бағдарламада қолданылатын алгоритмдер-процедуралар мен функциялар кітапханаларын қалыптастыруға мүмкіндік берді. Бағдарламалар жүйесінде міндетті түрде стандартты(жүйеге кіріктіріл ген) қосалқы бағдарламалар кітапханасы қатысады. Мысалы,олардың қатарына тригонометриялық және т.б математикалық функцияларды есептейтін қосалқы бағдарламалар кіреді. Қазіргі кезде қосалқы бағдарламалардың қолданбалы және пайдаланушылар кітапханалары кең тарады. Олардың саны күн сайын кеңеюде. Осы заманғы тілдерде мысалы,пернелер тақтасымен,графикамен,т.б жұмыс істеуге арналған өзара байланысқан қосалқы бағдарламалардың арнайы пакеттерін ұсынатын(Unit) модульдер кең тарады. Обьектілі-бағытталған бағдарламалаудың дамуы обьектілер мен (Object) деректердің обьектілі типті қосалқы бағдарламалардың кітапханаларын құруға мүмкіндік береді.Бұған қосымшаның TurboVision түрі мысал бола алады. Қазіргі бағдарламалар бағдарламалау жүйесіндегі бар кітапханалардан,модульдерден,обьектілерден түрлі қосалқы бағдарламаларға сүйенетін(тікелей және жанама) командалар,операторлар және өрнектер жиынынан тұрады. Осыған байланысты бағдарламаның берілген мәтіні жады да машиналық кодқа аударылған нұсқасына қарағанда аз орын алады. Көлемі жағынан орташа болып келетін бағдарламаларды(бірнеше мың жолды код) құрастырғанда құрылымды бағдарламалау қолданылады. Бағдарламаның құрылымы шығарылып жатқан есептің құрылымын көрсету керек, сонда бағдарлама мәтінінен есепті шығару алгоритмі түсінікті болады. Ол үшін қарапайым операторлар жеткіліксіз, алгоритмнің нақты құрылымын дәлірек көрсететін құралдар қажет. Сондықтан бағдарламалауға жаңа ұғым – ішкі бағдарламалар енгізілді. 2.2 Құрылымдық және модульдік бағдарламалаудың негізгі тәсілдерін қолданады. Құрылымдық бағдарламалау білдіреді ең ірі жетістігі осы саладағы қазіргі уақытта. Бұл барлық құқығы туралы жалпы түсінік, оған ешкім дерлік бере алады нақты және айқын анықтау осы терминіне. Құрылымдық бағдарламалау мақсат тұтады жазу бағдарламаның ең төмен күрделілік, мәжбүрлеп бағдарламашы айқын ойлау, облегчая қабылдау. Текст оны қажет болса, ол үшін оқимыз жоғарыдан-төмен. Бұл шарт бұзылады, егер бағдарламалық кодтағы кездеседі операторлары go to, өйткені олар құрылымын бұзады барлығы кесіндінің. Кезінде бұл көрсеткіш деп санауға болмайды ең ыңғайлы, барлық айтуға болады, бұл болуы бағдарламалық кодтағы осы оператордың ең бросающимся көзге типімен бұзылуы құрылымдар. Дене модульдер мен қолданылатын базалық конструкциясы болуы тиіс тұрақтылығы аппараттық ақауларға, қателер бағдарламалары мен искажениям бастапқы деректер. Негізгі принциптері құрылымдық программалаудың мынада. Кез келген бағдарлама мүмкін оңай синтезирована базасында қарапайым конструкциялардың негізгі үш түрі бар: қарапайым реттілігі; шарттарын немесе балама; қайталауға, яғни цикл және итерация. Құрылымдық бағдарламалау әдістемесі компьютерлерде шешілетін міндеттердің күрделілігінің артуы және сәйкесінше бағдарламалық жасақтаманың күрделенуі нәтижесінде пайда болды. 1970-ші жылдары бағдарламалардың көлемі мен күрделілігі дәстүрлі (құрылымданбаған) бағдарламаларды әзірлеу практиканың қажеттіліктерін қанағаттандыруды тоқтатқан деңгейге жетті. Бағдарламалар қалыпты түрде жүру үшін тым қиын болды. Сондықтан бағдарламаларды әзірлеу процесі мен құрылымын жүйелеу қажет болды. Бағдарламалық жасақтаманы құрылымдық әзірлеу әдістемесі "70-ші жылдардағы ең күшті формализация"деп танылды. Бертран Мейердің пікірінше, " Дихстрой бастаған бағдарламалау көзқарастарындағы Революция құрылымдық бағдарламалау деп аталатын қозғалысқа әкелді, ол бағдарламаны құруға жүйелі, ұтымды тәсіл ұсынды. Құрылымдық Бағдарламалау Бағдарламалау әдіснамасында, соның ішінде Объектілік бағдарламалауда жасалған барлық нәрсенің негізі болды". Құрылымдық бағдарламалау, атап айтқанда, бағдарламаның бастапқы мәтінін түсінуге және талдауға ыңғайсыз, жүйесіз, кодты оқу қиындықтарынан туындаған бағдарламалардағы тәртіпсіздік пен қателіктерді жоюға арналған. 2.3 Бағдарламалау тілдерін жобалау негіздерін біледі. IOS үшін қосымшаларды әзірлеу платформалық немесе жергілікті болуы мүмкін. Бірінші әдіс Java, C++, Python және басқа тілдердегі кодты пайдалануға мүмкіндік береді — қосымшаны iOS астына құрастырыңыз және ол жұмыс істейді. Екіншісі-Objective — C немесе Swift тілдерінде жазу, олар Apple операциялық жүйелеріне арналған қосымшаны құруға жақсы сәйкес келеді. Кросс-платформалық қосымшаларды әзірлеу Жоғарыда айтылғандай, Сіз iOS қосымшасын жасай аласыз: Python;
C++; C#; Java. Сіз бір кодты жазасыз, содан кейін оны әртүрлі платформаларға құрастырасыз. Бұл әдіс тезірек және арзан, бірақ мұндай қосымшалар жергілікті бағдарламаларға қарағанда әлдеқайда нашар жұмыс істейді. Бұл олардың көптеген мүмкіндіктерін балдақсыз жүзеге асыра алмайтындығына байланысты. Сіз, әрине, кодты оңтайландыруға болады, бірақ бағдарлама әлі де баяу жұмыс істейді. Бағдарламада неғұрлым көп функциялар болуы керек болса, ол шексіз қателер мен осалдықтарды айтпағанда, соғұрлым нашар жұмыс істейді. Егер уақыт немесе бюджет жеткіліксіз болса, кросс-платформаны дамыту ұсынылады. Сондай-ақ, бұл тәсіл қызметкерлер миллиондаған түрлі құрылғыларды пайдаланатын ірі компаниялардағы корпоративті қосымшаларға қатысты болған кезде қолайлы. Кросс-платформалық қосымшалардың мысалдары: Facebook; Instagram; Todo; SpinPaint. Android қосымшаларын жасау үшін үйренуге болатын тілдер: Java: Java-бұл Android платформасының ресми бағдарламалау тілі және оны Android Studio қолдайды. Алайда, бұл тілде оқытудың тік қисығы бар. Котлин: жақында Котлин Android платформасы үшін екінші ресми бағдарламалау тілі болды. Котлин Java-ға өте ұқсас, бірақ оның оқу қисығы аз. C / C++: Android Studio C ++ бағдарламалау тілін қолдайды, бірақ тек Android NDK-мен бөліскенде. C#: бұл C немесе C++үшін ыңғайлы және бастаушы балама. C # коды, әдетте, қарапайым және қысқа көрінеді. Бұл тілді unity және Xamarin сияқты құралдар қолдайды, олар ойындар мен қосымшалардың платформалық дамуы үшін өте жақсы. BASIC: B4A (Basic4Android) деп аталатын кез-келген бағдарламалық жасақтамадан IDE-ді сынап көру үшін оны зерттеу керек. Бұл қарапайым, бірақ жеткілікті күшті құрал. Қосымшаларды әзірлеу кезінде көптеген жергілікті кітапханалар қолданылады. Corona / LUA: Lua бағдарламалау тіліне негізделген кросс-платформа құралы. Corona қосымшаларды құру процесін айтарлықтай жеңілдетеді және кез-келген жергілікті кітапхананы шақыруға мүмкіндік береді. PhoneGap (HTML, CSS, JavaScript): PhoneGap көмегімен сіз белгілеу үшін HTML және CSS көмегімен JavaScript көмегімен платформалық қосымшаны жасай аласыз. Яғни, сіз өзіңіздің қосымшаңызды, сондай-ақ тұрақты веб-сайтты жасайсыз. жүктеу/скачать 1,25 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|