Шығыс Қазақстан облысы Өскемен қаласы әкімдігінің «Меновное орта мектебі» кмм

Құрастырған: химия- биология пәні мұғалімі: Жанабилова Алия Ақайқызы

Өскемен, 2015 жыл

Маңыздылығы

Жас ұрпаққа сапалы біліммен бірге саналы тәрбие беру қай кезде де өзектілігін жоғалтқан емес. Қазірде солай. Арғы ата-бабаларымыз жас өренді елін, жерін сүюге үндеп, ұлттық салт-дәстүрмен сусындатуды мұрат тұтқан. Сол рухани үндеу бүгінгі күнге жеткізді. Мектепте оқушыларды оқыту, тәрбиелеу, дамыту және өзін-өзі іске асыруына қолайлы жағдай туғызатын негізгі кезең. Сондықтан мектептегі тұтас педагогикалық үрдіс сапалы нәтижеге жетуі үшін оның оқу-тәрбие үрдісі заман талаптарын қанағаттандыратындай деңгейде ұйымдастырылуы, ғымыми негізделуі және әдістемелік қамтамасыз етілуі керек. Осыған байланысты білім беру саласындағы өзгерістер алдымен бастауыштан бастап, біртіндеп тәрбие жұмысын тереңдете түсу қажет. Міне, осыны ескере келе, көп жылғы іс-тәжірибемізден жинақтаған оқу-тәрбие үрдісінің өзекті мәселелері, өзіндік ерекшелігі, бағыт-бағдары, ұйымдастыру жолдары, үлгі жоспарлары қамтылған бағдарламаны ұсынылды. Бағдарлама негізінде халықтық тәрбие дәстүрлеріне негізделіп алынды.Бала тәрбиесіне, жалпы адам тәрбиесіне терең мән беріп, оның сәтті қағидалары мен ережелерін жасағандардың бірі – қазақ халқы. Халқымыздың тәрбие – тәсілдері мен тәжірибелері өте көп. Халықтың ғасырлар бойы жасаған еңбектерін жазып шығу үлкен еңбек, қыруар жұмыс. Оның бәрін қамти алмасақ та, сол жұмыстың бір тамшысы ретінде ұлттық тәрбие ісіндегі бастауыш сыныптың бірінші сыныбынан бастап, жоғары сыныптарға дейінгі салт-дәстүр, әдет-ғұрып үлгілері мен өнегелерін кеңінен түсіндіріп, баланың өсу жолымен беріліп отыр. Бастауыш сынып оқушылары сәлемдесу, өзін-өзі ұстай білуге, инабаттылық, ізеттілік, үлкенді құрметтеу, кішіге қол ұшын созуға, қарапайымдылық пен достық, әдепттілікке, тазалыққа, шыншылдыққа, сөзге тұра білуге, еңбекшілдікке және де ұлттық сана мен мәдениеттілік пен қоғамдық мінез-құлық ережелерін меңгерсе, ал жоғары сыныптарда осы алған білімдерін тереңдете түсіндірілді. Балалардың жас ерекшеліктеріне байланысты ұлттық ойындар, тыйым салу дәстүрлерін, тұрмыста қолдануға дағдыландыру. Ата тегін, жеті атасын білуге, құрметтеуге тәрбиелеу. Халқымыздың ежелден келе жатқан дәстүрлі жұмбақ, жаңылтпаш, мақал-мәтелдерін, шешендік сөздерін пайдалану арқылы сөздік қорларын, тіл байлығын дамыту. Ұлттық аспаптарды меңгертуге байланысты үйірмелерге қатыстыру, өнерлерін жетілдіру үшін өнер мектебіне жіберу, ұлттық ойындармен таныстыру және де үнемі сабақ барысында қолдану, ұлттық спорт ойындармен таныстыру.

Бағдарламаны құруда ең бірінші балалардың жас ерекшеліктеріне байланысты ескеріліп үш бөлімнен құралды: I бөлім «Балдәурен» 1- 4 сынып,II бөлім «Мұрагер» 5 – 8 сынып, III бөлім «Ақ босаға» 9 - 11 сынып

• 
  Баланың бойында ұлттық ізгі қасиеттерді дамыту, өмірге, қоршаған ортаға оң көзқарастарын қалыптастыру;
  
• 
  Балалардың қоғамдағы үйлесімді байланысын, ішкі жан дүниесіндегі ұлттық мәдениеттілігін қалыптастыру;
  
• 
  Балаларды Отан, денсаулық , отбасы, еңбек және ұлттық құндылықтарымен таныстырып, олар туралы түсініктерін кеңейту;
  
• 
  Балалардың өз халқын, олардың салт-дәстүрін, әдеп-ғұрпын, ұлттық санасын арттыру.
  

1. 
   Қазақстан Республикасы тәрбиенің тұжырымдамалық негіздеріне сәйкес еліміздің балалар бұқарасын ұлттық біліммен сауаттандыру, ересектер мен балалардың салауатты өмір салты туралы білімін көтеру, темекі мен есірткі заттарын жастар арасында пайдалануға жол бермеу және алдын алу.
   

2. 
   Білім беру мекемелеріне тәрбие жүйесінің жаңа ұлттық моделін тарату.
   

3. 
   Балалар мен жастар тәрбиесінің болашағын, саяси және әлеуметтік маңыздылығын өзектілендіру;
   

4. 
   Балалар мен жастардың әлем және ұлттық мәдениетті игерулеріне толеранттылық, келісім және ұлтаралық мәдениет пен қарым қатынасты тәрбиелеу;
   

5. 
   Қоғамға, қоршаған ортаға, табиғатқа позитивті көзқарас қалыптастыруға ықпал ететін әлеуметтік педагогикалық жағдай жасау;
   

6. 
   Кәсіби бағдар мен тұлғаның өзін өзі іске асыруына және өз білімін үздіксіз жетілдіру қажеттілігіне жағдай жасау
   

• 
  Сынып сағаты
  
• 
  Ұлттық ойын түрлері
  
• 
  сөзжұмбақ
  
• 
  сайыстар
  
• 
  көрме 
  
• 
  саяхат
  
• 
  спорттық мерекелер
  
• 
  отбасылық сайыстар
  
• 
  КВН
  
• 
  Сахналық қойылымдар
  
• 
  Зерттеу іс-әрекеттері
  
• 
  Диагностикалық зерттеулер
  
• 
  Әлеуметтік маңызды шаралар
  
• 
  «көмек десанты» ардагерлер мен қарттарға көмек
  

• 
  Адамгершілік тәрбиесі
  
• 
  Патриоттық тәрбие
  
• 
  Экологиялық тәрбие
  
• 
  Эстетикалық тәрбие
  
• 
  Еңбекке баулу тәрбиесі
  
• 
  Салауатты өмір салтына тәрбиелеу
  
• 
  Құқықтық тәрбие
  

Халқымыздың қасиетті дәстүрлерінің бірі табиғатты аялау, яғни экологиялық тәрбиеге байланысты тыйымдарды түсіндіру, қыз баланы іс тігуге, ыдыс жууға , ұл баланы атқа мінуге, еңбекке баулитын тәрбие шаралары қамтылды. Ұлттық аспаптарды меңгертуге байланысты үйірмелерге қатыстыру, ұлттық ойындар мен ұлттық спорт өнеріне кездесулер ұйымдастыру арқылы баланың өз ұлтына деген мақтаныш сезімін ояту.