тарау: Шығыс Қазақстан облысының өндірістік аймақтарының атмосфералық ластануына баға беру

Шығарындыларды өлшеу: өнеркәсіптік кәсіпорындар атмосфераға зиянды заттардың шығарындыларын арнайы датчиктер мен жабдықтардың көмегімен өлшеуге міндетті. Бұл атмосфераға шығарылатын ластаушы заттардың мөлшері мен түрін және олардың белгіленген нормалар мен стандарттарға сәйкестігін анықтауға мүмкіндік береді.

Ауа сапасының мониторингі: Өнеркәсіптік аймақтарда атмосфералық ауа сапасының жүйелі мониторингі жүргізіледі. Арнайы бақылау станцияларында ауадағы әртүрлі ластаушы заттардың концентрациясын өлшейтін датчиктер орнатылады. Бұл деректер атмосфераның ластану дәрежесін бағалау үшін талданады және белгіленген стандарттармен салыстырылады.

Модельдеу және болжау: мамандандырылған компьютерлік модельдерді қолдана отырып, атмосферадағы шығарындылар мен ластанулардың таралуын болжау жүргізіледі. Бұл ластанудың ең көп шоғырланған аймақтарын анықтауға және олардың қоршаған ортаға және адамдардың денсаулығына әсерін бағалауға мүмкіндік береді.

Ауа және жауын-шашын үлгілерін талдау: ластаушы заттардың құрамын анықтау үшін өнеркәсіптік аймақтарда жиналған ауа және жауын-шашын үлгілеріне талдау жүргізіледі. Бұл атмосферадағы зиянды заттардың құрамы мен концентрациясы туралы дәлірек ақпарат алуға мүмкіндік береді.

Шығыс Қазақстан облысының өнеркәсіптік аймақтарындағы атмосфералық ауаның ластануын бағалау ауа сапасының нормативтерін бақылау және сақтау, сондай-ақ шығарындыларды азайту және өңірдегі экологиялық жағдайды жақсарту жөнінде шаралар қабылдау мақсатында жүргізіледі.

2.1 Өскемен қаласындағы атмосфералық ауаның ластануының қазіргі жағдайы

атмосфералық ауаның ластануы көптеген өнеркәсіптік қалаларда, соның ішінде Өскеменде жиі кездесетін мәселе болып табылады және ластанудың кейбір негізгі көздеріне мыналар кіруі мүмкін:

Өнеркәсіптік шығарындылар: металлургиялық кәсіпорындардың, химиялық зауыттардың және басқа да өндірістік нысандардың болуы атмосфераға зиянды заттардың шығарылуына әкелуі мүмкін. Бұл шығарындыларға азот оксидтері, күкірт, ауыр металдар және басқа ластаушы заттар кіруі мүмкін.

Жылу жүйелерінің түтіні мен шығарындылары: жылыту үшін отын, көмір немесе басқа отындарды пайдалану түтін мен ластаушы заттардың шығарындыларының көзі бола алады, әсіресе суық мезгілде.

Көлік: Өскемен-азот оксидтері мен көмірсутектерді қоса алғанда, пайдаланылған газдар шығарындыларына әкеп соғуы мүмкін көлік қозғалысы қарқынды ірі қала.

Өскемен қаласындағы атмосфераның ластануына қарсы күрес шаралары өнеркәсіптік кәсіпорындардың шығарындыларын қатаң бақылау мен реттеуді, шығарындыларды тазарту технологияларын жетілдіруді, неғұрлым экологиялық таза энергия көздерін пайдалануды ынталандыруды және жылу үшін отын мен көмірді пайдалануды қысқарту жөніндегі бағдарламаларды әзірлеуді қамтуы мүмкін.

Өскемен қаласында атмосфералық ауаның ластану жағдайы туралы толық және өзекті ақпарат алу үшін ресми көздерге немесе жергілікті өзін-өзі басқару органдарына жүгіну ұсынылады.
Өнеркәсіптік объектілер Өскемен қаласында атмосфераның ластануына айтарлықтай әсер етеді. Өнеркәсіптік нысандардың атмосфералық ауа сапасына әсер етуінің кейбір негізгі жолдары:

Ластаушы заттардың шығарындылары: металлургия зауыттары, химиялық зауыттар және энергетикалық қондырғылар сияқты өнеркәсіптік кәсіпорындар атмосфераға көптеген зиянды заттарды шығарады. Бұған азот оксидтері, күкірт, ауыр металдар, шаң және басқа ластаушы заттар кіруі мүмкін. Бұл шығарындылар шығару жүйелерінен де, өндіріс процестерінен де болуы мүмкін.

Шаң және аэрозольдер: өнеркәсіптік операциялар атмосфераны ластайтын шаң мен аэрозольдердің едәуір мөлшерін тудыруы мүмкін. Бұл әсіресе кендерді өндірумен және өңдеумен, құрылыс материалдарымен және материалдарды механикалық ұнтақтау орын алатын басқа процестермен байланысты кәсіпорындарға тән.

Жылу электр станциялары мен қазандықтар: көмір немесе мазут сияқты қазба отындарын пайдаланатын жылу электр станциялары мен өнеркәсіптік қазандықтардың болуы парниктік газдар мен басқа да ластаушы заттардың айтарлықтай шығарылуына әкелуі мүмкін. Бұл ауа сапасына тікелей осы көздерге жақын жерде де, желдің кең таралу аймағында да әсер етеді.

Автокөлік: өнеркәсіптік аймақтарда әдетте көлік қозғалысының тығыздығы жоғары болады. Бұл азот оксидтері мен көмірсутектер сияқты пайдаланылған газдар шығарындыларының көбеюіне әкеледі, бұл сонымен қатар қаладағы атмосфераның ластануына ықпал етеді.

Өскемен қаласында атмосфераның ластануына өнеркәсіптік объектілердің әсері тұрақты мониторинг пен бақылауды талап етеді.

Өскемен металлургия комбинаты (УКМК): ферроқорытпалар мен қорытпалар өндірісіне маманданған өңірдегі ірі кәсіпорындардың бірі. UKMK шығарындылардың негізгі көзі болып табылады және атмосфераның ластануына айтарлықтай үлес қоса алады.

Өскемен гидроэлектростанциясы: Ертіс өзенінде орналасқан бұл гидроэлектростанция тек Өскемен қаласын ғана емес, көрші аудандарды да электр энергиясымен қамтамасыз етеді. Гидроэлектростанциялар салыстырмалы түрде таза энергия көзі болғанымен, құрылыс пен пайдаланудың кейбір аспектілері қоршаған ортаға әсер етуі мүмкін.

Өскемен химиялық комбинаты (УХК): кальций карбиді мен басқа да химиялық қосылыстарды қоса алғанда, химиялық өнім өндіруге маманданған. УКХК сонымен қатар атмосфераға зиянды заттардың шығарылу көзі бола алады.

Өскемен жылу электр орталығы( ЖЭО): Өскемен қаласы үшін жылу және электр энергиясын өндіруге жауапты. ЖЭО әр түрлі отындарды, соның ішінде көмір мен табиғи газды қолдана алады, бұл кәсіпорынның айналасындағы атмосфералық ауаның сапасына әсер етуі мүмкін.

Бұл Өскемен қаласындағы ірі өнеркәсіптік кәсіпорындардың бірнешеуі ғана. Атмосфераның ластануындағы әрбір кәсіпорынның рөлі көптеген факторларға, соның ішінде қолданылатын технологияларға, экологиялық стандарттардың сақталу дәрежесіне және қоршаған ортаны қорғау шараларына байланысты.

Металлургиялық кәсіпорындар: Риддерде металлургиялық зауыт және қорғасын мен мырыш сияқты пайдалы қазбаларды өндіруге және өңдеуге қатысты басқа да кәсіпорындар бар. Металдарды қайта өңдеу және балқыту процестері ластаушы заттардың, соның ішінде ауыр металдар мен басқа химиялық қосылыстардың шығарындыларының көзі бола алады.

Энергетикалық қондырғылар: Риддерде қаланы және өндірістік нысандарды электр қуатымен қамтамасыз ету үшін пайдаланылатын жылу электр станциялары және басқа да энергетикалық қондырғылар бар. Олар көмір немесе мазут сияқты қазба отындарын қолдана алады, олар жанған кезде парниктік газдар мен ластаушы заттардың бөлінуіне әкелуі мүмкін.

Автокөлік: көптеген қалалар сияқты, Риддердегі көлік пайдаланылған газдар шығарындыларының маңызды көзі бола алады. Автокөліктердің қозғалыс тығыздығы мен жанармай сапасы ауа сапасына әсер етуі мүмкін.