§ 24 Машина жасау орталықтары, химия және
құрылыс заттары
Қала
ат-тары
|
Шығаратын машина түрлері
|
Шым-кентте
|
пресс- автомат
|
жоғарғы вольтті аппараттар
|
сағат жинау
|
Петро-павл
|
изоляциялық материалдар
|
шағын литражы қозғалтқыштар
|
Авто бөлшек-тер зауыты, ауыр маш.бөлшектерін
|
протез – орто-педия, жол техни-касы құралдарын
|
Ақтөбе
|
рентген аппара-
туралары
|
мұнай – газ өңдеуге керекті
|
Орал
|
механикалық арматура
|
прибор
|
Құрылыс монтаж құралы
|
|
Аста-
нада
|
ауыл шаруаш. машиналары,
|
автобөлшектер
|
Павло-
дарда
|
трактор
|
мұнай –газ өңдеуге керекті
|
вагон жөндеу
|
Алма-ты
|
металлургияға
қажетті машина «ААМЖЗ» , «Поршень» зауыты
|
химия комбин.
|
Газель, «Кам АЗ» құрастырады
|
Төменгі вольтті аппараттар мен , электр жабдықтарын
|
Кентау
|
экскаватор
|
Өскемен эл станц. үшін
|
Атырау
|
мұнай-газ өңдеу
заттарын
|
Кеме жөндеу
|
Қара-ғанды
|
шахтаға қажетті құралдар
|
бұрғылау машин.,
|
кран, кен комбай-нын
|
электрлі моторлар
|
Семей
|
кабель
|
арматура
|
электр станок
|
Өске-
мен
|
конденсатор
(электр техникасы, теміржол, құрылыс, ауыл шаруашылығы пайдаланатын)
|
прибор,
арматура
|
«Шығысмаш» зауыты бұрғылау аппараттарын
|
полимерлік машина жасау
|
Талды-қорған
|
аккумулятор
|
Көкшетау
|
прибор
|
медицина аппараты (оттекті демалу)
|
таразы
|
Химия өнеркәсібінің кешені. Химия өнеркәсібі ауыр өнеркәсіптің бір саласы. Тараз, Шымкент, Ақтөбе химия комбинаттары минералды фосфор тыңайтқыштар, Павлодар, Шымкент химия кәсіпорындары жанармай, Қостанай химия зауыты жасанды талшық, Шымкент химия комбинаты шина, резина, техникалық бұйымдар, синтетикалық жуу заттарын, фармацевтік препараттар, Теміртау зауыты синтетикалық каучук шығарады.
Павлодар мен Қызылордада ас тұзы игерілуде.
Жезқазған, Балқаш, мыс зауыты, Өскемен қорғасын – мырыш комбинаты, Ақтөбе, Тараз суперфосфат зауыттарында күкірт қышқылын алатын цехтар бар. Күкірт қышқылының көп мөлшерінен фосфор және азот минералды тыңайтқыштары өндіріледі,оны тағы да мұнай өнімдерін тазалауға, аккумулятор толтыруға, металл өңдеуге, вискоз өндіруде, тоқыма өнеркәсібіне т.б жерлерге пайдаланылады.
Химиялық талшықтар; Жасанды және синтетикалық талшықтар болып бөлінеді. Ал синтетикалық талшықтың өзі органикалық, органикалық емес деп екіге бөлінеді.
Ацетиленнен синтетикалық каучук алу энергияны көп қажет етеді. Синтетикалық каучуктан ситетикалық смола, одан пластмасса алуға болады.
Химия өнеркәсібі негізгі 3 салаға бөлінеді; Кен химиясы, Негізгі химия, Орг. Синтез бен полимер химиясы.
Химия өнеркәсібі
Кен химиясы
Негізгі химия
Органик. синтез
Фосфор, калий тұзы, ас тұзы, апатит
Сода өндірісі, күкірт қышқылы, минералды тыңайтқыш
Жасанды талшық,
каучук, пластмасса, бояу, кір жуатын ұнтақ
Құрылыс материалдары үш топқа бөлінеді:
Минералды құрылыс шикізаты (құм, қиыршық тас, ұсақ тас, гранит, мәрмәр)
Ұстастыратын материалдар (цемент, әк т.б.)
Қабырғалық материалдар – бетон, темір - бетон
Цемент - Әктас, мергель қалдықтары, бор, құмның қоспасынан жасалады.
Құрылыс материалдарының негізгісі – бетон, темір – бетон бұйымдарын жасау.
Маңызы жөнінен екіншісі – гранит, мәрмәр, құм, қиыршық тас, саз, гипс, асбест болып табылады.
Құрылыс материалдардың табиғаттағы таралу аймақтары
Шикізат түрі
|
Кездесетін жерлері
|
Гранит, мәрмәр,құм, қиыршық тас, саз, гипс
|
Республиканың бар жерінде де кездеседі
|
Саз, гипс, асбест
|
Солт, Оңт, Орт , Шығыс Қазақстанда, Қаскелеңде кездеседі
|
Жоғары сапалы каолинді саз
|
Ақмола обл-дағы Алексеевка кешенінде
|
Кварц құмы
|
Ақмола, Павлодар обл
|
Шыны алынатын кварцит құмы
|
Шортандыда, Атыраудың Құрманғазы ауданында
|
Табиғи асфальт
|
Атырауда
|
Асбест
|
Жетіқарада, Таразда
|
Керамзит және саз
|
Алматы, Шымкент, Қостанайда
|
Шифер жасайтын зауыт – Таразда, Жетіқарада
Асбест – цемент өндірісінің ірі кен кәсіпорыны - Қарағанды, Семей, Шымкентте, Жетіқарада, Таразда
|
Достарыңызбен бөлісу: |