Сөз және оның құрамы
Қазақ тілі, 2 - сынып
Сабақтың тақырыбы Сөз және оның құрамы
Сабақтың мақсаты:
1. Білімділік мақсаты: Сөздің мағынасы туралы түсініктерін кеңейте отырып, сөз және оның құрамы туралы алғашқы түсініктерін қалыптастыру. Сөздердің тек дыбыстардан ғана емес, басқа да бөлшектерден құралатындарына көздерін жеткізу.
2. Дамытушылық мақсаты: Сөздік қорларын молайту, өз ойларын жатық сөйлемдермен жеткізе білуге дағдыландыру, сауаты да көркем жазуға үйрету.
3. Тәрбиелік мақсаты: Салауатты өмір салтын сақтауға, адамгершілікке, Отансүйгіштікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: жаңа білім негіздерін меңгерту, оқып - үйрену сабағы
Сабақтың әдісі: «Топтастыру», «Ой қозғау» стратегиялары, сұрақ - жауап, көрнекілік.
Көрнекілігі: кесте, суреттер, парақшалар, сауалнама.
Сабақтың жүрісі:
I Ұйымдастыру бөлімі
Оқушылардың назарын сабаққа аудару.
II Үй тапсырмасын сұрау
1. Сөз және оның мағыналары туралы білімдерін бақылау мақсатында сұрақтар беріледі.
«Топтастыру» стратегиясы
Сөз дегеніміз не?
Мәндес сөздер дегеніміз не?
Қарама - қарсы мағыналы сөздер дегеніміз не?
Әр түрлі мағыналы сөздер дегеніміз не?
Жауап берген оқушылар бағаланады.
III Жаңа сабақ
Сөз және оның құрамы туралы түсінік беріледі.
*Сөз тек дыбыстардан емес, басқа да бөлшектерден құралады.
Осы ережені түсіндіріп, ұғындыру үшін 1 - жаттығу талданады.
Мәтін жазылған плакат тақтаға ілінеді.
• Мәтінде Алматы сөзі жеті рет кездеседі.
• «Алматы» сөзіне дыбыстық талдау жасау.
• 7 санының киелі сан екендігі туралы айтылады.
1. «Тез өзгерт» ойыны
Шарты: әр топқа бір сөз жазылған парақша таратылады. Осы сөздерді өзгертіп айту керек.
I топ Нұрлы
II топ Әлия
III топ Алма
2. Оқулықпен жұмыс
3 - 4 бала ережені қайталап оқиды.
2 - жаттығу Талабы: жақша ішіндегі сөздерді өзгертіп, сөйлемдерді көшіру.
Нанды жерге тастама, басуға болмайды. Ас атасы - нан, онсыз өмір жоқ. Сондықтан да дастарқанға алдымен нан қойылады. Жерде жатқан нанды алып қой.
3. Өзіндік жұмыс
Көзіңді қолыңмен сүртпе. Кітапты жатып оқыма, көзің ауырады.
4. Дәптермен жұмыс
5 - жаттығу Талабы: мақал-мәтелдерді көшіріп жазу.
Шын ер жеңсе, тасымас,
Жеңілсе, жасымас.
Ерді намыс өлтіреді,
Қоянды қамыс өлтіреді.
Ердің атын ел шығарар.
5. Топпен жұмыс Берілген сөздерді өзгертіп жазу.
I топ қала, бала.
II топ білім, терезе.
III топ оқу, мектеп.
IV Қорытынды.
Сауалнама жүргізіледі.
1. Сөз неден құралады?
А) дыбыстан
ә) буыннан
б) екі сөзден
в) сөйлемнен
2. Төмендегі сөздердің қайсысы дұрыс жазылған?
А) силықтың
ә) сыйлығ
б) сыйлықтың
в) сыйлықтің
3. Дұрыс құрылмаған сөйлемді белгіле
А) Ауылда тұрамыз біз.
Ә) Біздің үй тауға жақын.
Б) Мұғалім тапсырманы тексереді.
В) Менің атым - Есет.
4. Сөйлемді керекті сөзбен толтыр. Кәмшаттың құрбысы ------- келді.
А) Астаналар
ә) Астанасы
б) Астанадан
в) Астананың
V Үйге тапсырма беру: Ереже жаттау. 3 - жаттығу.
VI Бағалау. Сабаққа белсене қатысқан оқушыларды бағалау.
Сөз және оның құрамы
Сабақтың тақырыбы: Сөз және оның құрамы
Сабақтың мақсаты: Сөз құрамы туралы еске түсіріп, түбір мен қосымшаның бір - бірінен өзгешелігін таныту, қосымшаның жұрнақ және жалғау болып бөлінетінін еске түсіру.
Сабақтың типі: аралас сабақ.
Әдісі: сұрақ - жауап, түсіндіру.
Көрнекілігі: сөзжұмбақ, таблица, үлестірмелі қағаздар
Өту барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі:
А) Сынып оқушыларын түгелдеу.
Ә) үй тапсырмасының орындалуын қадағалау.
ІІ. Ой шақыру
Сұрақ - жауап әдісі:
- Сөз мағынасына қара қандай түрлерге бөлінеді?
- Тура және ауыспалы, мағынасы қарама - қарсы сөздер және мәндес сөздер, көп мағыналы сөздер.
ІІІ. Жаңа сабақ
А) Көркем жазу.
Қ қ
ә) Сөздің құрамы екі бөліктен тұрады.
Түбір - қосымша
Жұрнақ Жалғау
б) Жасырылған жұрнақтарды тауып жазу
балық + =
кітап + =
көз + =
ас + =
ғарышкер + =
Тапсырма бойынша ереже құрастыру:
Түбір сөзге жалғанатын бөлікті жұрнақ деп атаймыз.
Жұрнақ арқылы жаңа сөз құрастыруға болады.
в) Оқулықпен жұмыс.
25 - 28 жаттығуларды орындау.
г) Карточкамен жұмыс.
1. Күләш Байсейітова қазақта бұлбұлы атанған әнші. Менің апам – өнерпаз.
(Қосымшалы сөздерді тауып, сөз құрамына ажырат.)
2. Сөз құрамына талда.
Оқушы, оқулық, суат, сулық, сыйлық, басшы, жұмысшы, қойшы, ойыншық.
3. Жұмбақты көшіріп, қосымшалы сөздердің астын сыз.
Әрі шешен, әрі әнші әрі күйші.
Әр үйде бар, тапқышым, кәне тапшы.
ІV. Бекіту.
1. Сөз құрамы неден тұрады?
2. Қосымша неше түрге бөлінеді?
3. Түбір сөзге қосымшаның қайсысы бұрын жалғанады 4. Түбір сөз дегеніміз не? 5. Түбірлес
Сөз және оның құрамы
Жарияланды 3-12-2014, 19:44 Категориясы: Бастауыш сынып
Сабақтың тақырыбы: Сөз және оның құрамы
Сабақтың мақсаты: сөз құрамымен таныстыру.
Сабақтың міндеті:
Білімділік: Түбір мен қосымшаның бір - бірінен айырмашылығын аңғарту.
Қосымшаның түрлері жалғау және жұрнақ және олардың өзіндік белгілері түсіндіру.
Дамытушылық: оқушылардың ойлау қабілетін, сөздік қорын дамыту, сөйлеу, әңгімелеу дағдысын жетілдіре отырып, мәнерлеп сөйлеуге, әдемі жазуға, өз бетінше жұмыс орындауға дағдыландыру.
Тәрбиелік: ұжымда өзін - өзі ізгілікке тәрбиелеуге дағдыландыру.
Зеректікке, ұқыптылыққа, адалдыққа баулу. Көркем жазу арқылы әсемдікке тәрбиелеу.
Сабақтың типі: дәстүрлі
Сабақтың түрі: аралас
Әдіс - тәсілдері: СТО технологиясының тәсілдері, түсіндіру, сұрақ - жауап, көрнекілік көрсету арқылы түсіндіру, жарыс, ойын.
Сабақтың көрнекілік құрал - жабдықтары: символикалық тірек –сызбалар, сөйлем, суреттер, қима - қағаздар
Жоспар:
І Ұйымдастыру кезеңі
ІІ Үй тапсырмасын тексеру
ІІІ Жаңа сабақ.
ІV Жаңа сабақты бекіту.
V Қорытындылау.
VІ Үйге тапсырма.
VII Бағалау.
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі
а) Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу, психологиялық дайындық.
ә) Сабаққа әзірлігін тексеру, оқу құралдарын дайындау.
Үй тапсырмасымен жұмыс
5 - жаттығу. Сурет бойынша әңгіме құрастыр. Отбасы мүшелеріне сипаттама бер. Өз әңгімеңде қарама - қарсы мағынадағы сөздерді қолдан.
Ережелерді қайталау.
Білімді жан - жақты тексеру кезеңі.
Сөз және оның мағынасы
Оқушылардың білімді белсенді меңгеруге дайындау кезеңі.
Жаңа сабақ.
Оқушыларды сабақтың тақырыбы мен мақсатын таныстыру.
1. Сөздің түбірі мен қосымшасын таба алу;
2. Түбір сөз және қосымшалы сөзді қатыстырып сөйлем құрай алу;
3. жұрнақ пен жалғауды бір - бірінен айыра алу;
4. Жұрнақ пен жалғау жалғанған сөзді қатыстырып сөйлем құрау.
• Сөз тек қана дыбыстардан емес, басқа да бөлшектерден құралады.
• Сөздің одан әрі бөлінбейтін мағынасы бар бөлігін түбір дейміз: қала, орман т. б.
Түбір сөздің белгісі –
Түбірге қосылған бөлшекті қосымша дейміз: қала - ға, орман - да, көше - де т. б.
• Сөздің түбіріне жалғанғанда, оның мағынасын өзгертетін қосымшаларды жұрнақ дейміз.
Жұрнақтың белгіс -
Түбір сөзге жұрнақ қосылу арқылы жасалған сөзді туынды сөз дейміз: таудай, тазалық, асхана.
Дәптермен жұмыс. Көркем жазу сәті
--------------------------------------------------------------------
(Қаламсапты дұрыс ұстау мен дұрыс отыру ескертіледі).
(Тақтаға сөздер жазу) Сөздерді оқы. Бұлар қандай сөздер?
Күй, сыз, таза, жазу, ұш, іс, сый, көл, ем, ойын.
Сөздерге жұрнақ жалғау.
Түбір сөздердің мағыналары жұрнақ жалғанғанда қалай өзгергенін айт.
Достарыңызбен бөлісу: |