Ҧзындық және қашықтық ӛлшемдері: Тіліміздің сӛздік құрамында ұзындықтың кӛптеген
бірліктері қолданыста болған. Олардың кӛбі әлі күнге дейін қолданыстан түскен емес. Мысалы:
елі, қарыс, сүйем, құлаш, арқан бойы, шақырым және т.б.
Саусақпен ӛлшенетін ҧзындық (қалыңдық) ӛлшемдері:
Елі – бұл шамамен ересек адамның сұқ саусағының қалыңдығына (ені) тең ұзындық бірлігі.
Шамалап алғанда 1,5 – 1,8 см.
Қарыс – шамамен ересек адамның қолын жазғанда бас бармағының ұшынан шынашағының
ұшына дейінгі ұзындыққа тең бірлік. Шамамен 15 –18 см.
Сүйем – бас бармақ пен сұқ саусақ аралығымен ӛлшенетін ӛлшем.
Құлаш – ерсек адамның екі қолын бір түзудің бойымен кере созғанда бір қолының ұшынан екінші
қолының ұшына дейінгі ұзындыққа тең шама. Шамамен 1,5 – 1,8 метр.
Тұтам – бес саусақпен тұтқандағы кӛлемге шамалас, 5 – еліге тең ұзындық ӛлшем.
Шамамен Сынық сүйем – сұқ саусақтың буыны бүгіліп барып белгіленетін ӛлшем.
Бір сүйемнің ¾ бӛлігі. Қарыс сүйем – бас бармақ пен орта саусақтың аралық
мӛлшері.
Сере – сұқ саусақ пен шынашақтың кере созылған арасы. Бір сүйем ұзындыққа тең ӛлшем.
Достарыңызбен бөлісу: |