Стиль – (латынша stylus – жазу құралы) –белгілі бір тілдегі лексикалық, грамматикалық және фонетикалық тәсілдердің колданылу принциптері.
Ғылыми стиль ғылыми еңбектерде, ресми іс-қағаздар стилі іс-қағаздарда, публицистикалық стиль газет-журналда, көркем әдебиет стилі көркем шығармаларда, ауызекі сөйлеу стилі еркін әңгіме кезінде қолданылады.
Стильдік ерекшелік
Публицистикалық стиль
|
Ғылыми стиль
|
Жанрлары (мақала, ақпараттық хабар, очерк, шолу, памфлет, сұхбат.)
Мақсаттары (ақпараттық; түсініктеме-баға берушілік; танымдық-ағартушылық; ықпал ету қызметі.)
Ерекшелігі ( үгіт, үндеу, экспрессивті сарын, екпіннің болуы.)
|
Жанрлыры (монография, оқулық пікір, есеп, диссертация, реферат.)
Мақсаттары ( түсіндіру; салдарын ұғындыру; заңдылықтарын ашу; жаңашылдығын дәлелдеу.
Ерекшелігі ( логикалылық, нақтылық, дәлелдемеге негізделуі.)
|
Стильдік ерекшеліктер
Публицистикалық стиль – қоғам өмірі үшін маңызды мәселелер талқыланатын, өзек етілетін функционалды стильдердің бірі.
|
Ғылыми стиль – зерттеу нысаны болған зат пен құбылыс теориялық негіздермен дәлелденіп, ғылыми тұжырым жасалынатын стиль түрі.
|
Мақсаттары:
ақпараттық (түрлі деректі жеткізу);
түсініктеме-баға берушілік (деректі түсіндіру, талдау, баға беру);
танымдық-ағартушылық (мәдени-тарихи, ғылыми білім қорын толықтыру);
ықпал ету қызметі (көпшілік көзқарасы, санасына әсер ету).
Тілдік тәсілдері:
эмоционалды-экспрессивті сөз орамдары, мақалдар, афоризмдер, тұрақты тіркестер, аудиториямен байланыс орнататын қаратпа сөздер, риторикалық сұрақтар, бұйрық рай тұлғалы сөздер, сөздердің инверсиялануы, бағалауыш лексика
|
Мақсаттары:
қоршаған шындықты мүмкіндігінше дəл жəне толық түрде түсіндіру;
құбылыстардың арасындағы байланыстың себептерін, салдарын ұғындыру;
тарихи дамудың заңдылықтарын ашу;
тұжырымның өзектілігін, жаңашылдығын дәлелдеу.
Тілдік тәсілдері:
ғылыми терминдер, мәтіннің бірізділігін көрсететін кіріспе сөздер мен сөйлемдер: біріншіден, екіншіден, арнайы тілдік оралымдар:
... дәлелдеуге мүмкіндік береді, дәйексөздер осы шақ және ауыспалы келер шақтұлғалы етістіктер
|
Мақала мен презентацияның жанрлық, құрылымдық ерекшелігі
Жанры
Презентация – ақпаратты, деректі, жобаны, модельді таныстыру, ұсыну, жалпы жұртқа көрсету мақсатында қолданылатын жанр.
|
Мақала – коғамдық-әлеуметтік мәселелер туралы жазылған публицистикалық жанрдағы шығарма.
|
Мақсаттары – таныстыру, ұсыну, көрсету
|
Мақсаттары – деректі жеткізу, баға беру, білім қорын толықтыру, көзқарасы, санасына әсер ету.
|
Тілдік тәсілдер: сызба, сурет, кесте, сурет, тұтас және аралас мәтіндер
|
Тілдік тәсілдер: экспрессивті сөз, мақал, афоризм, тұрақты тіркес, байланыс орнататын сөз, риторикалық сұрақ, инверсия, бағалауыш лексика
|
Достарыңызбен бөлісу: |