109
Елiмiздiң бо ла ша ғы жас тар дың ең бек қор лы ғы на, та лап-
тiлегiне, ар ман-мұ ра ты на бай ла ныс ты. Олар ел үшiн жiгер-
ле не ең бек те ну ге мiндеттi. Жас тар ең бек жо лы на түс кен де
ға на қо ға мын өр ге бас ты ра ала ды. Жа ңа за ман, тә уел сiз ел
мұ ра ты жас тар дың бiлiм мен бiлiктiлiкке тал пы нып әре кет-
те нуiн, ең бек тенiп өсуiн та лап етiп отыр.
(history.kz)
3.
Екі мә тін дегі ортақ пікірлерді анықтап, өзін дік пі кір ле рің ді
«5–5–1» әді сі мен түй ін дең дер.
Мә тіндер бой ын ша 5 сөй лем жа зың дар.
Сол 5 сөй лем ді 5 сөз ге қыс қар тың дар.
Со ңын да 5 сөз ді 1 сөз ге қыс қар тың дар.
Бү кіл сы нып пен түй ін ді сөз де рің мен бө лі сің дер.
4.
Қа зақ стан дық жо ға ры оқу орын да ры әлем дік стан дарт қа сәй кес
ке ле ме? «Иә» не ме се «жоқ» де ген жау ап тар ды дә лел деп, ойт ал қы
өт кі зің дер. Дә лел де рің ді кес те ге жа зың дар.
Дә лел дер
Тү сін дір ме (ком мен та рий)
Әде би тіл нор ма сы
Тіл дік нор ма әде би тіл дің нор ма сы ар қы лы рет те ліп оты ра ды.
Әде би нор ма де ге ні міз – тіл дің таң да ма лы, қо лай лы, ойпі кір ді дәл
бе ру ге жа рам ды, жал пы ға ор тақ жүй еле рі.
«Әде би тіл – бел гі лі нор ма ла ры бар жүй елі тіл. Тіл дің әде би лі гі
сол тіл де сөй лей тін адам дар дың бар ша сы на тү сі нік ті жә не олар дың
бірбі рі мен ор тақ қа рымқа ты нас құ ра лы ның ең жо ғар ғы тү рі бо луы
оның (сол тіл де) ор нық қан жүй елі нор ма лар не гі зін де ға на жү зе ге
ас пақ» (С. саев). е мек, әде би тіл бо луы үшін оның жал пы ға ор тақ
тіл дік нор ма ла ры бо луы – сөз мә де ние ті нің бас ты бел гі ле рі нің бі рі.
Әде би тіл нор ма сы өз гер мей тін, сі рес кен қа таң қа ғи да лар ға құ рыл ған
жүйеге ға на емес, ди на ми ка лық қа си ет ке ие дағ ды ға да сү йе не ді. Мә
се лен, тіл дік жүйе бой ын ша
тіз гін де, шыл быр ла, бұ зау ла, бо та ла
т.б.
сөз дер қа та ры аратұ ра ау ыт қу ға жол бе ре ді. Са лыс ты р:
ат тұ са ды
де ген ді
ат тұ сау ла ды
,
қой қоз да ды
де ген ді
қой қо зы ла ды
деу тіл дік
жүйеге ке ре ғар бол ма ға ны мен, дағ ды ға ай на лып, дәс түр ге ен беген.
Достарыңызбен бөлісу: