Жануарларға биомедициналық зерттеулердің жүргізу бойынша халықаралық ұсыныстар:
Ғылымның дамуы үшін XIX ғасырдың басында жануарларға эксперименттер жүргізіле бастады. 1824 ж. — мемлекеттік деңгейде жануарларды қатігездіктен қорғау күресінің бастама алған кезең. Жануарларға жүргізілетін зерттеулерді регламенттейтін халықаралық құжаттардың негізгілерінің бірі болып «Жануарларды пайдаланумен ббиомедициналық зерттеулерді жүргізу бойынша халықаралық ұсыныстар» (1985). Оның негізгі қағидалары:
–математикалық модельдерді, компьютерлік модельдеу мен in vitro биологиялық жүйелерін пайдалану есебінен экспериментальды жануарларды алмастыруға ұмтылу;
–жануарлардың минималды мүмкін болатын санын пайдалану;
–мұндай этикалық императиваларға еру, жануарлардың қамын тиісті түрде ойлау және дискомфорта, дистресса, аурудың минимизациясы;
–адамға ауыру әсерін тигізетін зат, жануарға да ауыру тигізетінін ескеру;
–анестетикалық, анальгетикалық және седативті ауру басатын дәрілерді қолдану;
– егер де тәжірибе жағдайлары мұндай заттарсыз өткізілуді талап етсе, онда экспериментті этикалық комитеттің міндетті құптауынан соң ғана жүргізуге болады;
– егер эксперименттен соң жануар қасіретті тіршілік, ұзақ мерзімді аурулар мен ауыр зақымдарды шегуге мәжбүр болса, онда оны еш ауыртпалықсыз ұйықтатып тастаған жөн.
Дәрістің басты терминдері:
1. – «Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы» (БҰҰ,1948 ж.);
2. «Хельсинкилік Декларация»
3. Адам қатысуымен жүретін биомедициналық зерттеулердің этикасы бойынша Халықаралық нұсқау» (СIОМS, Женева, 1993 ж.);
4. Гармонизациядан Халықаралық конференциямен даярланған «Тиісті клиникалық практика бойынша нұсқау», (ICH GCP, 1996 ж.);
5 –«Биоэтика мен адам құқығы туралы жалпыға бірдей декларация» (ЮНЕСКО, 2005 ж.) және басқа құжаттардың қатары;
