Тақырыбы: “Айналмалы қозғалыс кинематикасы” “Материялық нүктенің динамикасы” 1



бет6/6
Дата11.01.2022
өлшемі0,93 Mb.
#110824
1   2   3   4   5   6
Байланысты:
Практикалық сабақ №2 (1)

Негізгі формулалар

    • Материалдық нүктенің импульсі (қозғалыс мөлшері),





    • Ньютонның екінші заңы (материалдық нүктенің динамикасының негізгі теңдеуі),








    • Кедергі күші,

мұндағы f - кедергі коэффициенті; мұндағы N -тіреу немесе аспа тарапынан денеге əсер ететін серпінділік күші (тіреудің реакция күші).

    • Импульстің сақталу заңы: тұйық жүйенің импульсі,осы жүйедегі нүктелердің өзара əсерлесуі кезінде тұрақты болып қалады:



мұндағы n - осы жүйеге кіретін материалдық нүктелер саны (немесе денелер).



    • Серпінділік күш,

F=-kx
мұндағы x- ығысу; k -қатандылық коэффициенті.

    • Серпінді диформацияланған дененің потенциалдық энергиясы,

мұндағы x- ығысу.

П=kx2/2





    • Дененің серпінді деформациясының кернеуі,

σ=F/S
мұндағы F-денені созғанда (сыққанда) пайда болатын күш; S- ауданың көлденең қимасы.



    • Гук заңы бойынша дененің бойлық созылуы (сығылуы), σ=Eε

мұндағы E- Юнг модулі, ε - салыстырмалы ұзару (сығылу).

    • Бүкіл əлемдік тартылыс заңы,


·

мұндағы F - бүкіл əлемдік тартылыс күші (гравитациялық күш), m1 жəне m2 екі материалдық нүктелердің массалары; r- нүктелердің бір-бірінен қашықтығы; G- гравитациялық тұрақты.



    • Ауырлық күш,

P=mg
мұндағы m - дененің массасы; g - еркін түсу үдеу.

    • Тартылу өрісінің кернеулігі,

g=F/m
мұндағы F - өрісте орналасқан массасы m материалық нүктеге əсер ететін күш.



    • Бір-бірінен r қашықтықта орналасқан массалары m1 жəне m2 екі материалық нүктенің өзара гравитациялық əсерленуінің потенциалдық энергиясы,

П=-Gm1m2/r




    • Тартылыс өрісінің потенциалы

φ=Π/m
мұндағы Π - өрістің потенциалдық энергиясы.



    • Тартылыс өрісінің потенциалы мен кернеулігінің байланысы


немесе

мұндағы – координат осьтерінің орттары.



    • Материалық нүктенің оське қатысты энерция моменті

J=mr2


мұндағы m- материалдық нүктенің массасы; r нүктеден оське дейінгі қашықтық.

    • Дененің оське қатысты инерция моменті мұндағы r1 - массасы m1 материалдық нүкте мен осьтің ара- қашықтығы. Егер дене біртекті болса, онда оның инерция моменті J=ʃr2dm.

    • Штейнер теоремасы

J=Jc+ma2,

мұндағы J - кез-келген оське қатысты дененің инерция моменті.

Берілген оське паралель жəне дененің массалары центрі арқылы оттегін оське қатысты сұрақ инерция моменті m- дененің массасы;

a- осьтердің ара-қашықтығы.


    • Қозғалмайтын айналу z осі бар қатты дененің кинетикалық энергиясы

Tайн=JZω2/2

мұндағы JZ –дененің z осіне қатысты инерция моменті; ω- дененің бұрыштық жылдамдығы.



    • Қозғалматын нүктеге қатысты күш моменті







мұндағы - радиус-вектор, осы нүктеден күш əсер ететін нүктеге бағытталған.

Күш моменті модулі,

M=Fl
мұндағы l - күш иіні (айналу осі мен күш əсері бағытының ең қысқа арақашықтық).


    • Қатты дененің айналу кезіндегі сыртқы күштердің жұмысы, dA=MZ

мұндағы dφ - дененің бұрылу бұрышы; MZ z осіне қатысты күш моменті.

    • Қатты дененің айналу осіне қатысты импульс моменті (қозғалыс мөлшерінің моменті).





мұндағы r1-z - осімен дене бөлшегінің ара қашықтығы; m1υ1 осы бөлшектің импульсі; Jz-z осіне қатысты дененің инерция моменті; ω- оның бұрыштық жылдамдығы.



    • Қозғалмайтын оське қатысты қатты дененің айналмалы қозғалыс динамикасының теңдеуі (заңы)



мұндағы ε -бұрыштық үдеу; JZ-z- осіне қатысты дененің инерция моменті.


    • Материалдық нүктелердің тұйық жүйесінің импульс моментінің сақталу заңы (қозғалыс мөлшерінің моменті)





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет